Spis treści:

Ssaki, które latają – nietypowe zwyczaje nietoperzy  

Na hasło „nietoperz” na myśl przychodzą zazwyczaj noc i krew. Nic dziwnego – to głównie ze względu na te dwa elementy nocne zwierzęta przez wieki wzbudzały taką sensację, a nawet i strach. Nietoperze rzeczywiście wstają wraz z zachodem słońca, a na drzemkę wybierają się, gdy płomienna kula wraca na niebo. Motywacją do takiego trybu życia jest zdobywanie pożywienia i bezpieczeństwo. Nocne niebo i trawy są pełne owadów, które stanowią źródło pożywienia dla większości gatunków tych ssaków.  

Kolejną zaletą polowań późną porą jest niewielka konkurencja w postaci polujących za dnia ptaków. Nietoperze preferują noc również ze względów bezpieczeństwa. Są drapieżnikami, ale w starciu z niektórymi zwierzętami stają się ofiarami.  

Przeczytaj również: Trzeci jadowity ssak w Polsce. Jego ślina uszkadza czerwone krwinki, leśnicy pokazali nagranie

A jak to jest z piciem krwi? W rzeczywistości jedna z najbardziej przerażających informacji o nietoperzach jest prawdziwa, lecz dotyczy tylko trzech gatunków nietoperzy.  Te „wyjątki” zamieszkują jedynie Amerykę Południową i Środkową, więc na próżno szukać ich w Polsce i pozostałych krajach Europy. Żywiące się krwią „wampiry” nie atakują swojej ofiary, spadając na nią z góry. Zwinnie „podbiegają” za (pomocą nóg i nadgarstków rąk) do śpiącego zwierzęcia. Następnie wbijają ostre jak szpilki zęby i spijają językiem spływającą z rany krew. Podczas jednego posiłku nietoperz pobiera około 20 gramów krwi – czyli mniej więcej połowę swojej masy ciała.  

Projekt bez nazwy - 2023-09-15T082803.518
Karlik malutki wygląda przerażająco, ale żywi się owadami. Polsce jest objęty ścisłą ochroną gatunkową/CanvaPro

 

Nietoperze w Polsce – jakie gatunki można spotkać?  

Nietoperze w Polsce nie należą wcale do rzadkości. Te nocne zwierzęta można spotkać zarówno w większych miastach, niewielkich miejscowościach czy wsiach, jak i w zupełnie odosobnionych miejscach. W czasie nocnych przechadzek można zauważyć latające po niebie stworzenia, które często mylone są z ptakami. Nikogo nie powinno to dziwić, ponieważ w Polsce żyje aż 27 gatunków nietoperzy i wszystkie podlegają ochronie prawnej. Te rodzime nie żywią się wcale krwią, lecz owadami. To właśnie im ludzie zawdzięczają zmniejszanie populacji komarów. 

Żyjące w Polsce gatunki nietoperzy należą zazwyczaj do rodzin podkowcowatych i mroczkowatych. Różnią się jednak pomiędzy sobą wielkością, zwyczajami i zachowaniami. Każdy z tych gatunków wnosi coś wyjątkowego do polskiej fauny i pełni ważną rolę w ekosystemie. Populacja „wampirów” w Polsce stale się powiększa, ponieważ przylatują również z innych krajów. Zagraniczni przybysze mają czasami na nogach obrączki, które pomagają w ich identyfikacji i lokalizacji rodzinnych stron.  

Najmniejszym żyjącym w Polsce nietoperzem jest podkowiec mały, który mierzy maksymalnie 4 centymetry i waży do 10 gramów. Natomiast największym przedstawicielem gatunku zamieszkującym tereny naszego kraju jest borowiec, osiągający długość do 8 centymetrów. Innym wartym uwagi nietoperzem jest mroczek posrebrzany. Jego srebrzysta sierść odbija światło księżyca, tworząc prawdziwy spektakl na nocnym niebie podczas latania.

Projekt bez nazwy - 2023-09-15T084711.280
Nietoperze można spotkać w zasadzie wszędzie: w większych miastach, niewielkich miejscowościach i wsiach/123RF/PICSEL

 

Nietoperze – ciekawostki  

Wiele osób odczuwa strach na widok tych latających ssaków. Nie ma w tym nic dziwnego, ponieważ bohaterami wielu mrocznych opowieści są właśnie nietoperze. Ciekawostki na ich temat nie muszą jednak mrozić krwi w żyłach. Gacki to bardzo ciekawe i zaskakujące zwierzęta. Czym zadziwiają nietoperze?   

  • Piją nektar kwiatów – niektóre gatunki nietoperzy żywią się owadami, inne krwią, natomiast są również latające ssaki preferujące spijanie nektaru z kwiatów. Przy okazji odgrywają kluczową rolę w procesie zapylania roślin. Warto wspomnieć również o gatunkach frugiworycznych, które żywią się owocami.
  • Dożywają sędziwego wieku – nietoperze cieszą się całkiem długim życiem. Średnia jego długość jest zależna od konkretnego gatunku i środowiska, jednak często wynosi nawet 20 lat.  Najstarszy nietoperz na świecie, którego do tej pory zanotowano, dożył 41 lat. Ważył zaledwie 7 gramów. Ludzkim odpowiednikiem tego wieku jest aż 230 lat. 
  • Używają echolokacji – oprócz umiejętności aktywnego lotu, spośród innych ssaków nietoperze wyróżnia również umiejętność emitowania wysokich dźwięków i nasłuchiwania odbijającego się echa od otaczających przedmiotów. To zachowanie nazywane jest echolokacją i pomaga namierzyć obiekty nawet w całkowitych ciemnościach. Oprócz nietoperzy, echolokacji używają np. delfiny.  

Nietoperze to zdecydowanie nie tylko wampiry z bajek, ale przede wszystkim fascynujące stworzenia. Na tle innych ssaków wyróżnia je wiele cech, takich jak latanie i echolokacja. Ze względu na to, jak licznie zamieszkują tereny Polski, warto zgłębić informację na ich temat. Lepsze zrozumienie ich zachowań z pewnością sprawi, że przestaną wydawać się tak przerażające, jak w horrorach i legendach.  

Przeczytaj również: Oto najmniejsze zwierzęta świata. Widziałeś je kiedykolwiek?

Oprac. Redakcja

Źródła: tylkoprzyroda.pl, national-geographic.pl, naukawpolsce.pl, upwr.edu.pl, medianauka.pl, bryk.pl 

 

Odpowiedzi do zadań z podręczników znajdziesz tutaj:

Biologia – wyjaśnienia do zadań z podręcznika

Odpowiedzi do zadań z podręcznika do biologii

Biologia – rozwiązania zadań z zeszytu ćwiczeń