Spis treści:
- Gdzie można spotkać latające ryby?
- Czym są ptaszory?
- Latające ryby – czy można je hodować w akwarium?
Gdzie można spotkać latające ryby?
Mianem latających ryb określa się przedstawicieli dwóch rodzin – ptaszorowatych i pstrążenicowatych. Ryby szybujące nad powierzchnią wody można ujrzeć na każdym oceanie, z wyjątkiem Arktycznego. Najliczniej zamieszkują regiony tropikalne i tropikalne, choć zdarzało się już notować ich obecność choćby na Morzu Północnym.
Zobacz: Rzadki ptak nad Bałtykiem. Pierwszy raz zaobserwowany żywy
Eksperci uważają, że obszar występowania latających ryb jest ściśle związany z temperaturą. Woda poniżej 20 stopni negatywnie wpływa na sprawność mięśni niezbędnych do nabrania prędkości, która pozwala ptaszorom wzbić się ponad lustro wody.
Czym są ptaszory?
Rodzina ptaszorowatych jest dość liczna – obejmuje 8 rodzajów, wśród nich wyróżniono 67 gatunków. Długość ciała wynosi około 14-50 cm, ciężar waha się od 25 g do 1 kg. Większość żyje ok. 1-2 lat, a ich główne pożywienie stanowią skorupiaki planktonowe.
Te niezwykłe ryby wyróżniają się długimi, silnie umięśnionymi płetwami piersiowymi, a czasem także brzusznymi, które pozwalają im na wykonywanie lotów ślizgowych nad powierzchnią wody. Dolny płat ich płetwy ogonowej jest nieco dłuższy, co dodatkowo wspiera ich zdolności lotne. To właśnie silny ogon jest kluczowy w fazie przygotowania do lotu pełniąc funkcję motoru umożliwiającego nabranie prędkości, która pozwoli wyskoczyć z wody i przejść do szybowania.
Lot ślizgowy ptaszorów, który może trwać nawet do 30-40 sekund, zwykle pozwala im pokonać w powietrzu kilkadziesiąt metrów. W różnych źródłach można natknąć się na rozbieżne informacje dotyczące rekordowych lotów. U wybrzeży Japonii nagrano ponoć video, na którym ptaszor przelatuje aż 400 metrów! Jeśli chodzi o wysokość to rekord wynosi 12 metrów nad wodą, jednak rybom wcale nie zależy na tak wysokich pułapach.
Ptaszory wznoszą się w powietrze, gdy są ścigane przez drapieżniki. Rozkładają wtedy płetwy piersiowe tuż pod powierzchnią wody i wykonując kilkadziesiąt uderzeń płetwą ogonową na sekundę kierują się w górę, co umożliwia im osiągnięcie prędkości nawet do 70 km/h (inne źródło podaje, że może być to nawet 90 km/h. By przedłużyć lot, ryby ponownie wpadają w wodę, by nabrać prędkości, i znowu wzbijają się w powietrze, modyfikując kąt nachylenia płetw piersiowych.
Zbyt wysoki lot może okazać się równie śmiertelnym zagrożeniem, co pozostawanie w wodzie. W powietrzu czyhają bowiem ptaki, dla których szybujące ptaszory stanowią łatwy do schwytania i bardzo łakomy kąsek. Fascynującą, choć w gruncie rzeczy tragiczną scenę, w której ławica ptaszorów znajduje się między młotem (doradami) a kowadłem (ptactwem morskim) można obejrzeć w poniższym materiale BBC.
Wszelkie rekordy są zawsze bardzo interesujące, jednak w tym przypadku nie ma sensu przykładać do nich większej wagi. Po pierwsze, poszczególne parametry zależą w głównej mierze od prędkości i kierunku wiatru, a po drugie udokumentowane wyczyny ptaszorów stanowią ułamek promila wszystkich lotów, które w każdej minucie odbywają się gdzieś na świecie. Z całą pewnością możemy przyjąć, że wiele z nich było jeszcze bardziej spektakularnych niż to, o czym wspomnieliśmy powyżej.
Latające ryby – czy można je hodować w akwarium?
Jeśli chodzi o ptaszory, to krótka odpowiedź brzmi – nie. Po pierwsze, przy okazach ważących nawet 1 kg musiałoby to być spore akwarium. Po drugie musiałoby być wypełnione morską wodą. Zostaje jeszcze kwestia zakupu rybek, co po szybkim sprawdzeniu ofert polskich i zagranicznych sklepów akwarystycznych wydaje się z góry skazane na porażkę.
Przeczytaj: Ma kolce i żyje w Bałtyku. Gdzie można spotkać rozgwiazdę czerwoną?
W regionach swojego naturalnego występowania ptaszorowate nie należą do gatunków zagrożonych, więc "na miejscu" pewnie dałoby się zdobyć kilka okazów. Trudności mógłby jednak nastręczyć transport do Polski i formalności związane ze sprowadzaniem egzotycznych gatunków.
W akwarium można hodować inne gatunki zaliczane do ryb latających – pstrążenicowate – żyjące w słodkich wodach Ameryki Środkowej i Południowej. Są znacznie mniejsze od ptaszorowatych, mają też znacznie słabiej rozwinięte płetwy piersiowe. Bez trudu można kupić je w Polsce i włączyć do swojej hodowli. Trzeba tylko pamiętać o pokrywie zbiornika umieszczonej przynajmniej 10 cm powyżej lustra wody.
Źródła: www.medianauka.pl; bbc.com; akwarium.info.pl; rybyakwariowe.eu
Czytaj także:
Ptasi zegar – które ptaki śpiewają o określonych godzinach?
Albinizm wśród zwierząt. U jakich gatunków występuje najczęściej?
Grzbietoród amerykański – wyjątkowy płaz ma nietypowy sposób rozmnażania
