Spis treści:
Czym jest kontekst w wypracowaniu maturalnym?
W rozprawce maturalnej „kontekst” odnosi się do szerszej perspektywy analizowanego przez nas tematu. Kontekst przede wszystkim rozwija omawiany problem. Wykorzystanie kontekstów pomaga wzbogacić analizę, interpretację i argumentację rozprawki maturalnej. Powinien wspierać i rozwijać twoją wypowiedź. Można umieścić go w dowolnym miejscu w rozprawce, istotne, żeby był logiczny i spójny z tematem pracy. Należy pamiętać także, że odwołanie do kontekstu można umieścić we fragmencie o lekturze, ale równie dobrze można zacząć wątek od nowego akapitu. Konteksty to dodatkowe informacje, przykłady, które pogłębiają i co najważniejsze, potwierdzają argumentację.
Przeczytaj również: Rozprawka maturalna - czym się różni Formuła 2023 od 2015?
Rodzaje kontekstów na maturze
Istotne jest, aby w rozprawce maturalnej przedstawić kontekst, który potwierdzi argumentację danego tematu i przedstawi go w szerszej perspektywie. Podczas pisania egzaminu maturalnego, ważne jest, aby zaprezentować temat, potwierdzając go odpowiednio przywołanym kontekstem.
Kontekst należy rozumieć jako odniesienie się przez zdającego do:
- innego utworu literackiego niż wskazany w pracy - kontekst literacki
- kontekst teoretycznoliteracki (na przykład znajomość gatunków literackich m.in. satyra czy powieść)
- kontekst historycznoliteracki (na przykład odwołanie do nurtów dominujących w danej epoce m.in. teocentryzm w epoce średniowiecza czy realizm w epoce pozytywizmu)
- kontekst biograficzny (odwołanie do ważnych wydarzeń w życiu autora na przykład śmierć córki Kochanowskiego - Urszulki)
- kontekst kulturowy (odnosi się do wierzeń, tradycji i wartości kulturowych)
- kontekst biblijny (szczególnie odwołanie do przypowieści)
- kontekst mitologiczny (istotna jest znajomość mitów)
- kontekst religijny (odwołanie się do podstaw religii, zasad wiary)
- kontekst historyczny (odnosi się do wydarzeń z przeszłości, które mają związek z tematem rozprawki)
- kontekst filozoficzny (m.in. traktaty filozoficzne)
- kontekst egzystencjalny (odwołanie się do losu człowieka, sensu i celu życia)
- kontekst społeczny (odnosi się do struktury społecznej, wartości, relacji między ludźmi);
- kontekst polityczny (odnosi się do działań polityki, która ma wpływ na analizowany temat maturalny)
Możemy także odwołać się do tekstów kultury m.in.: filmu, dzieła plastycznego, tekstu piosenki czy też sztuki teatralnej. Niniejsze przykłady są oczywiście jednymi z wielu kontekstów, na które można się powołać w rozprawce maturalnej. Polecenie „odnieś się do kontekstu” oznacza, iż należy udowodnić podobieństwo pomiędzy omawianym tekstem (wątkiem, motywem, postępowaniem bohatera) znajdującym się w egzaminie maturalnym a czymś innym. Przedstawienie trafnego kontekstu w rozprawce maturalnej pomaga lepiej zrozumieć omawiany temat. Odwołanie się do odpowiednich kontekstów ma na celu pogłębić naszą argumentację oraz pokazać, że analizowany fragment lektury jest zrozumiały dla maturzysty. Najczęściej wybieranym odniesieniem jest jednak kontekst literacki.
Czytaj również: Pytania jawne matura 2025. Lista pytań i odpowiedzi
Konteksty literackie
Kontekst literacki to odniesienie się do innego utworu literackiego niż wskazany w poleceniu egzaminu maturalnego. Jest to jeden z najczęściej wybieranych kontekstów. Należy odwołać się do innego dzieła literackiego, który pod jakimś względem ma wpływ na interpretowaną lekturę w rozprawce maturalnej. Analiza kontekstu literackiego może nawiązywać do m.in. innego dzieła literackiego danego autora czy też do dowolnego utworu literackiego wybranego przez nas. Kontekst literacki ułatwia zrozumienie głębszego znaczenia interpretowanego tekstu. Odwołanie do kontekstu literackiego pozwala na wszechstronną interpretację danego dzieła literackiego.
Przeczytaj również: Przykładowa rozprawka maturalna. Na jakie błędy zwraca uwagę CKE?
Źródło: bryk.pl
