Kasztany mają wiele zastosowań. Czy w Polsce skupuje się kasztany?

Wielu osobom od razu przychodzą do głowy figurki lub łańcuchy z kasztanów wykonywane w dzieciństwie. Okazuje się, że kasztanowce i ich owoce mają wiele innych, bardziej praktycznych zastosowań. Jakich? Czy w Polsce skupuje się kasztany? Sprawdź.

Artykuł po raz pierwszy opublikowany 27.10.2023 r. został zaktualizowany 25.09.2024 r.

Spis treści:

Kasztanowce i kasztany – występowanie w Polsce
Po co kiedyś zbierano kasztany?
Kasztany – zastosowanie w medycynie i kosmetyce
Czy w Polsce skupuje się kasztany?

Kasztanowce i kasztany – występowanie w Polsce

Najbardziej popularny w Polsce jest kasztanowiec zwyczajny, który pochodzi z Półwyspu Bałkańskiego. Jednak warto wiedzieć, że istnieje ponad dwadzieścia gatunków kasztanowca. Występują one w całej Europie i różnią się pod wieloma względami.

Kasztanowiec zwyczajny jest okazałym drzewem. Osiąga od około 20 do nawet 30 metrów wysokości. Ma charakterystyczne liście tzw. dłoniastodzielne. Owoce tego drzewa to kasztany zbierane jesienią. W polskich parkach raczej trudno będzie znaleźć jadalne kasztany, ale te, które spadają z drzew, mają zastosowanie w wielu innych dziedzinach życia.

Przeczytaj również: Roślina, która krzyczy? Mandragora była znana już w starożytności

Po co kiedyś zbierano kasztany?

Kasztany są uważane za jeden z symboli jesieni. Dzieci zbierają je, żeby wykonać grzybki lub figurki przypominające człowieka. Może teraz rzadziej niż dawniej.

kasztany jesień — Po co kiedyś zbierano kasztany? Czy jako dziecko zbierałeś kasztany jesienią?/fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

Kasztanowce uważano za wyjątkowe drzewa. Ponoć Stefan Batory kazał je sadzić wokół swojej siedziby w Łobzowie, by ustrzec się przed działaniem złych mocy. Kasztan w różnych formach pojawiał się podczas chrześcijańskich uroczystości religijnych. Przed Zielonymi Świątkami kwitnącymi gałęziami tego drzewa zdobiono wiejskie domy. Na Wszystkich Świętych kasztany pojawiały się na grobach.

Kasztanowce mają duże walory dekoracyjne. Często obsadza się nimi parki i aleje, pojawiał się przy pałacach, kościołach, a nawet zdobiły cmentarze. Z gałęzi i kory tych drzew wykonywano instrumenty muzyczne, a drewno służyło m.in. do produkcji mebli.

Przeczytaj również: Babie lato – czym jest ten znany symbol jesiennych dni?

Kasztany – zastosowanie w medycynie i kosmetyce

W średniowieczu wierzono, że kasztanowiec ma moc wypędzania złych duchów z domostw. Zastosowanie kasztanów w leczeniu różnych chorób było powszechne na różnych częściach Polski od wieków. Na Podlasiu noszono kasztany w kieszeniach, bo miały łagodzić bóle reumatyczne. Niektórzy wierzą, że warto to robić, bo owoce kasztanowca przynoszą szczęście.

Dawniej uważano, że wywary z kwiatów kasztanowca miały pomóc na choroby zakaźne, a z młodych gałązek na ból zębów. Dziś wyciągi z liści, kwiatów, kory oraz nasion kasztanowca są popularnymi składnikami leków. Dotyczy to choćby preparatów na miażdżycę, hemoroidy, zapalenie żył czy żylaki. Kasztany zawierają escynę – substancję uszczelniającą naczynia krwionośne, o działaniu przeciwobrzękowym i przeciwzapalnym. Ekstrakt z kasztanowca jest stosowany do wyrobu kosmetyków stosowanych do cery naczynkowej oraz dojrzałej. Pojawia się także w składzie szamponów i odżywek do włosów.

Kasztany mogą służyć jako środki czyszczące, bo pomagają w usuwaniu plam z tkanin. Zawarte w nich saponiny, w kontakcie z wodą działają podobnie, jak detergent, tylko naturalny.

Owoce kasztanowca zwyczajnego nie są jadane. Osoby, które oglądały „Stawkę większą niż życie” pamiętają jednak słynne słowa: „Najlepsze kasztany są na Placu Pigalle”. W Polsce jadalne odmiany kasztanów nie są tak popularne, jak w innych krajach. Szkoda, bo są zdrowe – zawierają dużo witamin (m.in. E, C, K) i innych substancji ważnych dla prawidłowego funkcjonowania ludzkiego organizmu (m.in. cynk, magnez, potas, żelazo).

Czy w Polsce skupuje się kasztany?

Sezon na kasztany rozpoczyna się wraz z końcem lata. W naszym kraju nie brakuje osób, które je zbierają. Wystarczy spojrzeć, jak szerokie zastosowanie mają m.in. w medycynie, aby wiedzieć, po co skupuje się kasztany.

W tym roku można zarobić mniej niż w ubiegłym. Jednak to, ile za 1 kg kasztanów dostanie „zbieracz”, zależy od regionu. Ceny wahają się od ok. 0,50 zł do 1,30 zł. Taniej jest na Podlasiu, a drożej w woj. pomorskim.