Jednym z największych uczonych starożytności był Arystoteles. Był on nie tylko pierwszym, który rozpoczął badania nad logiką formalną, ale także wielkim odkrywcą i filozofem. "Wiele poglądów Arystotelesa - pisze M. H. Hartjest obecnie przestarzałych, ale dużo ważniejsze od wszystkich jego szczegółowych teorii jest racjonalne podejście, które cechowało jego prace. W prace Arystotelesa wpisany jest pogląd, że każdy aspekt życia ludzkiego i funkcjonowania społeczeństwa może być odpowiednim przedmiotem rozważań i analizy, że wszechświat nie jest rządzony przez ślepy przypadek, magię, lub fantazję kapryśnych bóstw i że jego zachowanie jest przedmiotem racjonalnych praw, że warto prowadzić systematyczne dociekania w stosunku do każdej dziedziny przyrody, że przy wyciąganiu wniosków powinniśmy uwzględniać zarówno obserwacje empiryczne, jak i logiczne rozumowanie. Ten zestaw poglądów, stanowiący przeciwieństwo tradycjonalizmu, przesądów i mistycyzm, wywarł głęboko wpływ na zachodnią cywilizację. (M. H. Hart, "100 postaci, które miały największy wpływ na dzieje ludzkości").

Arystoteles przyszedł na świat w roku 384 przed naszą erą w Stagirze w Macedonii. Jego ojciec był bardzo znanym i cenionym lekarzem. To on najprawdopodobniej wysłał swojego siedemnastoletniego syna do Aten, gdzie miał rozpocząć naukę w Akademii Platońskiej, gdzie poprzebywał przez następne dwadzieścia lat. Jego zadania oscylowały zarówno wokół filozofii, jak i przyrody oraz medycyny. Po śmierci swojego nauczyciela Platona, Arystoteles powrócił do Macedonii, gdzie wkrótce został opiekunem macedońskiego księcia Aleksandra. Po jego koronacji, w roku 335 przed naszą erą, Arystoteles po raz kolejny udał się do Aten, gdzie w Likejonie założył własna szkołę. W Atenach pozostawał przez okres dwunastu najbliższych lat. Warto dodać, że jego badania w tym okresie czasu finansował, słynny już, ze względu na swoje podboje, Aleksander Macedoński. Nie oznaczało to jednak, że Arystoteles miał podobne, jak jego uczeń poglądy polityczne. Wręcz przeciwnie, zwolennik demokracji i wolności, był wrogiem prowadzonej przez Aleksandra polityki podbojów i przemocy. Wiele wskazuje też na to, że Aleksander, któremu nie podobała się głośno wypowiadana przez Mistrza krytyka władzy, pragnął zgładzić Arystotelesa. Przeszkodzić mu w tym miała popularność, jaką się cieszył twórca Likejonu.

Po śmierci Aleksandra, gdy władzę w Atenach przejęło stronnictwo anty macedońskie, Arystoteles - ze względu na swoje kontakty z królem, został wykluczony z życia publicznego, a następnie oskarżony o bezbożność. Na wieść o tym, mając zapewne w pamięci Sokratesa, uciekł z miasta. Zmarł na emigracji w kilka miesięcy po tym wydarzeniu, w roku 322 przed naszą erą.

Arystoteles był twórcą 170 dzieł, a do czasów dzisiejszych przetrwało czterdzieści siedem jego książek. Ich tematyka jest bardzo różnorodna: astronomia, zoologia, geografia, fizyka, anatomia, geologia, Należy jednak pamiętać, że pisane przez niego prace częściowo są kompilacją poprzednich lub też powstały we współpracy jego i jego uczniów. Tylko nieliczne z nich są autorstwa samego Arystotelesa. "Być głównym ekspertem w każdej dziedzinie - pisze cytowany już autor - to niewiarygodny wyczyn i jest mało prawdopodobne, żeby ktoś w przyszłości go powtórzył. A jednak Arystoteles osiągnął nawet więcej. Był przede wszystkim filozofem i wniósł istotny wkład do każdej dziedziny filozofii. Pisał na temat etyki i metafizyki,, psychologii i ekonomii, teologii i polityki, retoryki i estetyki. Pisał na temat edukacji, poezji, obyczajów barbarzyńców i konstytucji Aten. Jedną z dziedzin jego studiów były badania porównawcze zebranych przez niego konstytucji wielu różnych państw." (M. H. Hart, "100 postaci, które miały największy wpływ na dzieje ludzkości").

Arystoteles zajmował się również poezją. Co więcej, jako pierwszy z twórców, uważał ją za odrębną dziedzinę sztuki. W swojej "Poetyce" dawał wskazówki twórcom, jak powinni pisać swoje dzieła, aby zainteresować nie tylko współczesnych czytelników, ale również potomnych. "Skoro więc struktura najpiękniejszej tragedii nie może być prosta - nauczał - lecz zawikłana i skoro musi ona naśladowczym przedstawieniem zdarzeń budzących litość i trwogę - co jest przecież szczególną właściwością tego rodzaju sztuki naśladowczej - jasny stąd wniosek, że nie należy pokazywać ani ludzi nieposzlakowanych popadających ze szczęścia w nieszczęście, gdyż to nie wzbudza litości ni trwogi, a tylko oburzenie, ani też zmiany losu ludzi niegodziwych z nieszczęścia w szczęście, bo nic nie jest bardziej obce duchowi tragedii, niż taka właśnie struktura; nie spełnia ona warunków tragiczności, skoro nie sprawia ani przyjemności, ani nie wzbudza litości i trwogi". (Arystoteles, Poetyka w: M. Adamczyk, B. Chrząstowska, J.T. Pokrzywiak, Starożytność - oświecenie, Warszawa 1997).

"Poeta jest naśladowcą, podobnie jak malarz i rzeźbiarz - dowodził - jego naśladowcza twórczość musi z natury rzeczy dotyczyć jednego z trzech rodzajów przedmiotów: albo rzeczywistości takiej, jaka była, lub jest, (realnej), albo takiej, o której się mówi lub myśli, że jest (pomyślanej), albo takiej, jaka powinna być (idealnej)." (Arystoteles, Poetyka w: M. Adamczyk, B. Chrząstowska, J.T. Pokrzywiak, Starożytność - oświecenie, Warszawa 1997).

"W sztuce poetyckiej istnieje możliwość popełnienia dwojakiego rodzaju błędu. - czytamy - Jeden rodzaj dotyczy istoty samej sztuki, drugi - spraw dla sztuki przypadkowych. Jeśli więc poeta podjął się naśladowania, lecz nie przeprowadził go należycie ze względu na swą nieudolność, popełnia błąd istotny dla sztuki poetyckiej. Jeśli natomiast przedstawi coś niewłaściwie, jak np. konia, który podnosi jednocześnie obie prawe nogi, lub coś, co byłoby błędem z punktu widzenia medycyny, czy jakiejś innej sztuki, jego błąd nie dotyczy istoty sztuki poetyckiej." (Arystoteles, Poetyka w: M. Adamczyk, B. Chrząstowska, J.T. Pokrzywiak, Starożytność - oświecenie, Warszawa 1997)

Co ciekawe, większość swoich pism, Arystoteles kierował do młodzieży. Wychodził on bowiem z założenia, że "Wszyscy, którzy zastanawiają się nad sztuką rządzenia ludzkością, przekonani są, że los imperiów zależy od wykształcenia młodzieży." (Cyt. Za: M. H. Hart, "100 postaci, które miały największy wpływ na dzieje ludzkości").

Szczególną popularność, Arystoteles zdobył w średniowieczu. To właśnie wtedy jego dzieła przetłumaczono na łacinę, syryjski, arabski, włoski, francuski, hebrajski oraz niemiecki. Szeroko odbiły się one również na twórczości arabskich i bizantyjskich filozofów. Widoczne jest to zwłaszcza w pismach Awerroesa, który próbował przeprowadzić syntezę teologii muzułmańskiej i racjonalizmu Arystotelesa oraz żydowskiego twórcy Majmonidesa, który podobnie chciał poczynić z judaizmem. Do Arystotelesa nawiązywał też największy chrześcijański myśliciel średniowiecza - święty Tomasz z Akwinu. Doskonale widać to w najsłynniejszym jego dziele ".Summa theologiae"