Dla wielu młodych ludzi edukacja szkolna jest bardzo stresująca. Kolejny dzień w szkole staje się dużym wyzwaniem. Pojawia się pytanie jak sobie radzić, co robić, żeby szkoła była nie tyle uciążliwym obowiązkiem a raczej obowiązkiem którego wypełnianie daje satysfakcję i poczucie doskonalenia się.

Pomocne w przystosowaniu się do szkoły, w dobrym zdefiniowaniu celów i zadań jakie stawia przed nami edukacja może być zrozumienie czemu ona służy, co mamy osiągnąć na jej poszczególnych etapach.

Zadania jakie stoją przed dziećmi w przypadku szkoły podstawowej i gimnazjum to opanowanie podstawowych umiejętności - najpierw pisania i czytania, liczenia. Potem wiedza jest wzbogacana o podstawowe pojęcia z różnych dziedzin - geografii, historii, biologii. Zostaje stworzona siatka pojęciowa, szkielet na podstawie których można budować wiedzę coraz rozleglejszą i pogłębiać zdobyte informacje. Edukacja licealna z kolei powinna pozwolić nam wyklarować zainteresowania - stanowi ona przygotowanie do studiów. Wybierając liceum ogólnokształcące każdy powinien mieć na uwadze, że nie jest ono celem samym w sobie, że to tylko etap pośredni. Zakończenie edukacji na poziomie licealnym nie daje ani gruntownego wykształcenia teoretycznego w jakiejś dziedzinie ani też żadnego konkretnego zawodu. Najrozsądniej wydaje się traktować liceum jako szczebel na drodze do określonego rodzaju kariery (kariery rozumianej niekoniecznie jako prestiżowa pozycja zawodowa ale jako określonego rodzaju droga zawodowa). Istotne jest aby dosyć wcześnie zdać sobie sprawę z tego co się chce w życiu robić czy też w jakim kierunku zawodowym chcę się rozwijać, jakiego rodzaju wiedza będzie mi potrzebna aby cel ten zrealizować. W planowaniu swojej przyszłości ważna jest także realistyczna ocena własnych zasobów: talentów i ograniczeń. Warto zadać sobie pytania o to jak chciałabym żeby wyglądała moja przyszła praca? Warto zastanowić się nad takimi kwestiami jak: rzeczy z którymi chciałbym mieć do czynienia w przyszłej pracy, z jakimi ludźmi chciałabym pracować, z jakiego rodzaju informacjami chciałabym mieć do czynienia. Warto zadać sobie pytanie jakie posiadam kompetencje które mogę zastosować w odniesieniu do człowieka, grupy ludzi, informacji. Ważne jest także, żeby analizując swoje ograniczenia zastanowić się nad tym które z nich jestem w stanie pokonać. Nie zawsze jest tak, że brak pewnego rodzaju kompetencji stanowi barierę nie do przejścia - człowiek jest w stanie wiele wypracować i wiele się nauczyć. Istotne w planowaniu swojej przyszłości jest wytyczenie sobie celów - zarówno celów długoterminowych, jak i celów krótkoterminowych, które stanowić będą etapy pośrednie. Cele powinny być zdefiniowane jasno i bardzo konkretnie, wyraźnie powinno być widoczne co jest wynikiem zrealizowanego celu. Również powinniśmy uwzględnić jak chcę dany cel osiągnąć - co i kto może mi w tym pomóc. W planowaniu bardzo wyraźnie powinien zostać zarysowany czas - kiedy osiągam kolejne podcele, kiedy zrealizowany zostanie wytyczony cel nadrzędny, kiedy będę podejmował określone działania.

Nie można po prostu powiedzieć "chcę się nauczyć angielskiego" - trzeba wypracować strategię działania uwzględniającą: co chcę zrobić (konkretnie)? Jak chcę to zrobić? Kiedy to zrobić? Gdzie?

Pierwszy rok edukacji warto poświęcić na to żeby sobie odpowiedzieć na pytanie: w którą stronę chcę iść? Warto zastanowić się które przedmioty mnie interesują i które będą pomocne w dalszej edukacji, czego wymagają na danym kierunku studiów. W pogłębianiu wiedzy warto bazować nie tylko na tym co oferują zajęcia szkolne- warto samemu rozwijać swoje zainteresowania., wykraczać poza program szkolny. Oczywiście zdobywanie wiedzy nie powinno polegać na bezmyślnym zapamiętywaniu różnego rodzaju informacji, na uczeniu się tylko po to aby zaliczyć kolejne sprawdziany. W dojrzałym podejściu do wiedzy- wiedza jest czymś co pozwala mi się rozwijać, lepiej rozumieć świat a także realizować się w takiej czy innej roli.

Istotna jest systematyczna praca - pozwala ona w gruncie rzeczy zapamiętać więcej materiału, bardziej szczegółowo go zanalizować i zrozumieć. Dobrą okazją do zdobycia gruntownej wiedzy w danej dziedzinie jest udział w olimpiadach czy też różnego rodzaju konkursach.

Przed wybraniem kierunku studiów warto zorientować się czym w istocie dana dziedzina się zajmuje, na ile nasze wyobrażenia o uczelni czy kierunku pokrywają się z realiami. Warto popytać znajomych, jechać na dni otwarte uczelni czy tez poszukać artykułów w czasopismach dla maturzystów. Często np. studenci różnego rodzaju filologii obcych są rozczarowani sposobem edukacji. Często jak np. w przypadku psychologii myślimy, że jest to kierunek raczej humanistyczny - i nagle jesteśmy bardzo zdziwieni gdy przychodzi nam się uczyć statystyki czy też psychofizjologii.

Istotne w planowaniu swojej edukacji może też być zadanie sobie pytania czy chcąc pracować w pewnej dziedzinie muszę kończyć studia ściśle z nią związane. Spójrzmy na tę kwestię na przykładzie zawodu tłumacza. Jeśli marzę o tym , żeby zostać tłumaczem języka angielskiego, to czy koniecznie powinnam kończyć filologię angielską? Może warto iść na jakieś studia z innej dziedziny, która również nas interesuje ( np. prawo, psychologia) a kompetencje językowe zdobywać poza uczelnią. I wówczas specjalizować się w tłumaczeniach z danej dziedziny. Wiedzę z zakresu tłumaczenia można zdobyć później- na studiach podyplomowych.

Mottem przewodnim w planowaniu naszej kariery może być cytat z Saint- Exuperego: " Jeśli chcesz zbudować statek, nie każ ludziom znosić drewna a naucz ich marzyć o odległym, głębokim morzu". Przekładając to na planowanie swojego życia zawodowego, można powiedzieć znajdź swoją misję i cel.