Donato di Niccolň di Betto Bardi, zwany też Donatellem, to najbardziej znany rzeźbiarz okresu renesansu. Urodził się w 1386 roku na północy Włoch, we Florencji a zmarł tamże w 1466 roku. Razem z innym wybitnym rzeźbiarzem tamtych czasów - Lorenzo Ghibertim, stworzył nowy styl rzeźbiarski. Było to w latach 1404 - 1407, kiedy to pracowali razem we Florencji. Stamtąd Donatello na krótko wyjechał do Rzymu, gdzie w latach 1430 - 1433 pobierał nauki w zakresie rzeźby antycznej. Inspiracje antykiem zaowocowały rzeźbą konnego pomnika kondotiera Gattamelaty. Pomnik został wykonany w latach 1443 - 1453 w Padwie, a wzorem dla niego była antyczna rzeźba Marka Aureliusza.
Twórczy dorobek Donatella jest całkiem spory. Zasłynął jako autor, pierwszego na kontynencie europejskim od czasów starożytnych, męskiego aktu. Jest nim posąg Dawida, wykonany z brązu w latach 1430 - 1435, a który teraz można oglądać we Florencji w Museo Nazionale. Większość jego rzeźb zdobi jego rodzinne miasto - Florencję. Mowa tutaj o postaciach proroków z wieży zegarowej katedry florenckiej. Z kolei tzw. starą zakrystię w kościele S. Lorenzo zdobią figury św. Wawrzyńca i Stefana wykonane ze stiuku. Z drewna powstał, również we Florencji, piękny krucyfiks w kościele Sta Croce w latach 1415 - 1425. Drugą godną uwagi rzeźbą wykonaną w drewnie jest św. Jan Chrzciciel z 1455 roku, znajdujący się w kościele Sta Maria dei Frari w Wenecji.
To jednak nie wszystkie florenckie dzieła. Pozostałe to: zdobiące fasadę kościoła Or San Michele rzeźby św. Marka Ewangelisty z lat 1411 - 1413 oraz św. Grzegorza z lat 1415 - 1417. Jeszcze inne to: płaskorzeźba św. Grzegorza ze smokiem pochodząca z 1417 roku, Zwiastowanie powstałe w latach 1433 - 1435 w kościele Sta Croce, znajdująca się w chwili obecnej w muzeum katedralnym trybuna śpiewacza wykonana z marmuru (trzeciego obok stiuku i drewna ulubionego materiału Donatella) a przedstawiająca puttów, postaci: Marii Magdaleny, będącej w baptysterium a wykonanej około 1455 roku oraz Judyty z placu Palazzo Vecchio z 1455 roku.
Pozostałe rzeźby zdobią Sienę, np. reliefy na chrzcielnicy w tamtejszym baptysterium z lat 1423 - 1429, jak również Padwę - rzeźby i płaskorzeźby wykonane z brązu a upiększające ołtarz bazyliki św. Antoniego. Ta niezwykle obfita twórczość wywarła ogromny wpływ na późniejszych rzeźbiarzy renesansowych, m.in. Desideria, Settignano oraz A. Verrocchia.
W twórczości Donatella zauważa się postępujące zmiany. Na początku nawiązywał do gotyku - widać to na marmurowej rzeźbie Dawida z 1409 roku. Potem stopniowo coraz lepiej ukazywał dynamizm, ekspresję, swobodne układy figur aż po wierne oddanie psychiki postaci.
