Ze względu na pełnioną funkcję, wyróżnia się następujące rodzaje oprogramowania:
- programy do redagowania tekstu (edytory, procesory tekstu)
- programy obliczeniowe i kalkulacyjne (arkusze kalkulacyjne)
- programy graficzne
- programy do gromadzenia danych (bazy danych)
- języki programowania (niższego i wyższego poziomu)
- programy komunikacyjne (komunikatory)
- programy edukacyjne
- programy specjalistyczne
- programy antywirusowe i firewall (zapora ogniowa)
Ad. 1 Programy przeznaczone do redagowania tekstu, zwane edytorami lub procesorami tekstu, posiadają zazwyczaj wbudowany edytor graficzny, można dzięki nim również wstawiać grafikę zewnętrzną. Przykładami tego typu programów są:
- edytor tekstu B50
- edytor tekstu pakietu Office (Word)
- edytor tekstu pakietu StarOffice
- edytor tekstu pakietu Works
- edytor Word Pad (instalowany jako pakiet podstawowy w Windowsie)
- edytor z firmy Lotus (AmiPro)
Ad. 2 Programy przeznaczone do prowadzenia obliczeń i kalkulacji, zwane arkuszami kalkulacyjnymi, umożliwiają sporządzanie automatycznych kalkulacji, zawierają pewne elementy bazodanowe, dokonują graficznej prezentacji danych. Wśród tych programów wyróżnić należy:
- arkusze kalkulacyjne pakietu Lotus 1-2-3
- arkusze kalkulacyjne pakietu Office (czyli Excel)
- arkusze kalkulacyjne pakietu StarOffice
- arkusze kalkulacyjne pakietu Works
- arkusze kalkulacyjne Quattro Pro
Ad. 3 Programy graficzne służą tworzeniu oraz modyfikacji grafiki; umożliwiają one obróbkę oraz wydruk obrazów graficznych uzyskiwanych przez skaner, aparat fotograficzny lub cyfrowy czy kamerę (często obsługują grafikę opracowywaną również w innych edytorach graficznych). Odrębną klasą tych programów są programy służące wykonywaniu projektów technicznych oraz grafiki reklamowej. Wśród najpopularniejszych wymienić można:
- Adobe Ilustrator
- CorelDRAW
- pakiet Micrografx
- Photoshop
Ad. 4 Programy przeznaczone do gromadzenia danych, nazywane bazami danych, służą wprowadzaniu oraz gromadzeniu danych, wyszukiwaniu informacji i generowaniu raportów. Dane te są udostępniane w formie tabel i formularzy. Do przykładowych baz danych zaliczyć można:
- bazy danych Office'a (Access)
- bazy danych StarOffice'a
- bazy danych Worksa
- dBase
- FoxPro
- Informix
- Oracle
- Progress
Ad. 5 Języki programowania służą tworzeniu własnych aplikacji oraz modyfikacji aplikacji już istniejących. Wśród programów niższego rzędu wymienić można:
- Basic
- Pascal
- Assembler
Natomiast do wyższego rzędu:
- C++
- Delhi
- Visual Basic
Ad. 6 Komunikatory służą wymianie informacji między użytkownikami komputerów zarówno w obrębie sieci lokalnych jak i globalnych. Przykładami programów w sieciach lokalnych są:
- LanCzat
- LanCzat Pro
- Lanconf
Natomiast w sieciach globalnych:
- Internet Explorer (czaty)
- Netscape
- Gadu - Gadu (najbardziej popularny polski komunikator)
- Tlen (największy konkurent gadu - gadu)
- Hel
- NetMeeting (dostępny w nowszych wersjach Windowsa, umożliwia komunikację przez klawiaturę, kamerę i mikrofon)
Ad. 7 Programy edukacyjne służą wspomaganiu procesu dydaktycznego, dzieli się je na gry edukacyjne, testy i encyklopedie multimedialne
Ad. 8 Programy specjalistyczne to programy służące ściśle określonym celom;
- programy bankowe
- programy finansowo - księgowe
- programy inwentaryzacyjne
- programy przeznaczone do administracji
Ad. 9 Programy antywirusowe służą sprawdzaniu plików, folderów czy dysków ze względu na obecność wirusów, koni trojańskich czy robaków, oraz leczeniu plików zakażonych. Antywirusy mogą działać w sposób automatyczny (co wymaga uprzedniego odpowiedniego skonfigurowania ich) lub mogą być używane w sposób inicjowany przez ich użytkownika. Firewall jest programem uniemożliwiającym tzw. "intruzom komputerowym" dostępu do komputera przez sieć lokalną lub przez Internet; programy tego typu mogą stanowić część całych pakietów antywirusowych lub też odrębne aplikacje. Do powszechnie używanych zaliczyć można następujące programy:
- program Kaspersky Anti-Viral
- program Mks_Vir
- program Norton AntiVirus
- program Panda Antywirus
Natomiast wśród popularnych firewallów wymienia się:
- Norton Personal Firewall
- Kenio WinRoute Firewall
- LockDown
- Primedius Firewall Lite
- Sygate Personal Firewall Pro
- ZoneAlarm i ZoneAlarm Pro