Definicję odpadów komunalnych, według ustawy o odpadach, można określić następująco: są to wszelkie odpady, które powstają w domowych gospodarstwach, jak również takie, które nie zawierają odpadów niebezpiecznych, natomiast pochodzą od innych producentów odpadów, lecz z uwagi na ich charakter, bądź skład wydają się być podobne do tych powstających w domowych gospodarstwach. Źródłem odpadów komunalnych mogą więc być zarówno gospodarstwa domowe, jak i obiekty infrastruktury- szkolnictwa, targowisk, obiekty turystyczne, handlowe, rzemieślnicze, czy usługowe.

Istnieje silna współzależność pomiędzy indywidualnym poziomem konsumpcji, modelem konsumpcji i świadomością ekologiczną społeczeństwa a ilością powstających odpadów. Również w sposób istotny zmienia się sam skład odpadów, ponieważ udział tworzyw sztucznych, czyli wszelkiego rodzaju opakowań, jest coraz większy. Związane jest to z rosnącym poziomem konsumpcji, a także z coraz częstszym stosowaniem jednorazowych opakowań (często nawet nie ulegających biodegradacji) przez producentów. Ponieważ brak jest systemu, który by pozwolił skutecznie gromadzić i wykorzystywać surowce wtórne, w ciągu najbliższych lat ilość komunalnych odpadów może wzrosnąć gwałtownie.

Obecna gospodarka odpadami komunalnymi w województwie lubelskim jest niezadowalająca. Problemem jest deponowanie odpadów komunalnych na składowiskach jako podstawowy sposób ich unieszkodliwiania. Aż 35 spośród 40 zlokalizowanych na terenie województwa lubelskiego miast jest w posiadaniu własnego składowiska odpadów. W pozostałych miastach (czyli w Dęblinie, Nałęczowie, Piaskach, Świdniku i Zwierzyńcu) brak własnego wysypiska, więc wykorzystuje się najbliżej położone obiekty tego typu.

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska, mieszczący się w Lublinie, dysponuje danymi, iż na terenie całego województwa istnieją aż 132 składowiska, o łącznej powierzchni około 260 hektarów i całkowitej pojemności około 14 milionów m3. Oszacowano, iż do końca roku 2002 nagromadzono w nich około 3 475 tys. Mg komunalnych odpadów. Przeprowadzono ankiety wśród zarządzających składowiskami i dzięki temu uzyskano dane, że w samym 2002 roku na wysypiskach zdeponowano aż 334 884 Mg stałych odpadów komunalnych, co- jak obliczono- oznacza, że jeden mieszkaniec województwa lubelskiego wyprodukował w ciągu roku średnio 152 kg komunalnych odpadów.

Potencjalnym zagrożeniem dla wód, zarówno powierzchniowych, jak i podziemnych, jest fakt, że składowiska są nieprawidłowo eksploatowane. Również ich stan techniczny trudno nazwać dobrym- w większości obiektów brak ekranizacji podłoża (jedynie 66 wysypisk posiada sztuczne zabezpieczenia geomembraną lub folią), tylko 66 obiektów ma możliwość odprowadzenia odcieków i drenaż, jedynie w nielicznych systematycznie przeprowadza się monitoring. Trudno się więc dziwić, że pełną legalizację ma tylko 26% wysypisk w województwie lubelskim, a 42% odpowiednich decyzji administracyjnych, które by legalizowały ich status prawny, nie posiada.

Dodatkowo w wielu gminach wciąż nie rozwiązano problemu segregacji odpadów, a także nie został wdrożony system zarządzania komunalnymi odpadami. Nawet jeśli segregacja jest prowadzona, to nie jest ona pełna- zazwyczaj obejmuje tylko szklaną stłuczkę, tworzywa sztuczne, złom i makulaturę. Jedynie sporadycznie organizuje się zbiórkę niebezpiecznych odpadów pojawiających się wśród komunalnych odpadów, jak np.: lamp fluorescencyjnych, akumulatorów, baterii. Z uwagi na zagrożenie stwarzane dla środowiska przez tego typu odpady, powinny one zostać zgodnie z przyjętymi dla niebezpiecznych odpadów wymogami zagospodarowane. Tymczasem zebrane dane pokazują, że selektywną zbiórkę odpadów prowadzi się tylko na 36 wysypiskach, natomiast odzysk wtórnych surowców na 45, a niebezpiecznych odpadów na 14 składowiskach.

Należy uświadomić sobie, że praktycznie wszystkie fazy gospodarki odpadami stanowią zagrożenie dla środowiska- od powstania i gromadzenia ich, poprzez wykorzystanie lub unieszkodliwianie, a na składowaniu ostatecznym kończąc. Dlatego też podjęcie zdecydowanego działania, mającego na celu zapobieżenie niekontrolowanemu wprowadzaniu do środowiska komunalnych odpadów oraz zdecydowany rozwój systemów selektywnej ich zbiórki są bardzo istotne. Ponadto trzeba utworzyć odpowiednie struktury organizacyjne, poprzez połączenie działań poszczególnych gmin i wspólną realizację ustalonych celów dążących do zapewnienia prawidłowej gospodarki odpadami. Konieczne jest stworzenie ekonomicznych mechanizmów wpływających na opłacalność używania wtórnych surowców.

Niezbędne jest zmniejszenie wytwarzania odpadów poprzez stosowanie nowoczesnych technologii produkcyjnych- czystszych, niskoodpadowych, zapewniających wykorzystanie w produkcji wszystkich składników przerabianych surowców. Jednocześnie powinno się kontynuować badania w poszukiwaniu nowych technologii unieszkodliwiania oraz odzysku odpadów. Zagadnienie prawidłowej, jak najmniej zagrażającej środowisku gospodarki komunalnymi odpadami jest jedną z priorytetowych spraw.