Jednym z przykładów utworów świeckich, które poruszały kwestie obyczajowe i społeczne w średniowiecznej Polsce jest "Satyra na leniwych chłopów". Już po tytule można poznać, iż autorem był szlachcic. Nie znamy jednak ani imienia ani nazwiska autora. Dowodem na szlacheckie pochodzenie może być fakt, iż narrator zarzuca chłopom niesamowite lenistwo. Jednakże jak dobrze wiemy z historii, przekonanie ów było przejawem wyzysku, który był poniekąd podstawą utrzymania szlachty średniowiecznej.
Kolejnym przykładem utworu o tematyce społecznej jest pochodzący z XV wieku "Wiersz o chlebowym stole", którego potwierdzonym autorem jest szlachcic z Gocławic, Przecław Słota (lub Złota). Utwór jest pierwszym podręcznikiem dobrego wychowania w Polsce. Poeta miał dobre przygotowanie w tym temacie, bowiem znał obyczaje panujące na dworach zachodniej Europy. Oprócz zasad zachowania przy stole, autor porusza również kwestię stosunku do innych kobiet, które według katolickiego autora są wiernymi kopiami Matki Boskiej.
