Romantyzmu polskiego nie można rozpatrywać w oderwaniu od wydarzeń historycznych. Wówczas Polska znajdowała się pod zaborami. Jedynie Królestwo Polskie było niewielką namiastką ukochanej ojczyzny, jednak początkowy liberalizm z czasem zanikał, na jego miejsce pojawiał się ucisk narodu.
W pamięci rodaków żywe były jeszcze nadzieje dotyczące postaci Napoleona Bonaparte oraz okrutne rozczarowanie po odniesionej porażce. Okazało się, ze nowe pokolenie czuło nienawiść wobec zaborcy i było gotowe stawić czoła wrogowi. Ideologia romantyczna znalazła swoje miejsce. T romantycy głosili wiarę w siły jednostki, która miała porwać społeczeństwo do walki. W związku z tym w epoce romantyzmu szerzył się kult indywidualistów. Bohaterem romantycznym zostawała postać wybitna, odznaczająca się indywidualnością, często pogrążona w samotności.
Przyczyn samotności było coraz więcej, najważniejsza z nich stała się niespełniona miłość. Taką postacią jest Gustaw z "IV części Dziadów", który czuje się nieszczęśliwy z powodu odrzucenia przez ukochaną, która poślubiła innego mężczyznę. Ponadto ma wrażenie, że nikt nie jest w stanie zrozumieć jego położenia. Samotność Gustawa jest wszechogarniająca jego istnienie. Podobnie sytuacja wygląda u Kordiana - tytułowej postaci dzieła Juliusza Słowackiego, który również nie zaznał szczęścia u boku kochanej Laury, podejmuje decyzję o zakończeniu swego życia.
Bohaterowie epoki romantyzmu są samotnikami, jednak często sami wybierają taki los. NA samotność decyduje się również Konrad Wallenrod, tytułowa postać utworu Adama Mickiewicza. Wyrzeka się szczęścia osobistego, opuszcza ukochaną, wszystko to czyni w imię dobra ojczyzny, chce pokonać naród krzyżacki. NA samotność tej postaci także wpłynął jej indywidualizm. Tragiczny los bohatera polega nie tylko na uświadomieniu sobie, że nieuchronna jest śmierć, jednak istotna jest doświadczana samotność. W wyniku samotności źle się czuje Konrad (bohater z "IV części Dziadów"), jednak w jakimś sensie sam się na nią decyduje. Czuje się ważniejszy od innych ludzi, chce władać ludzkimi duszami, podejmuje polemikę z samym Bogiem, a nawet czuje swoja wyższość.
Samotnikiem, który rozpamiętuje przeszłość jest bohater "Sonetów krymskich". Pielgrzym wyraża swój zachwyt krajem, do którego zawitał, jednak czuje się tam trochę obco oraz samotnie.
Podsumowując powyższe rozważania warto zaznaczyć, że problem samotności jest poruszany w utworach epoki romantyzmu. Okazuje się, że każdy człowiek musi doświadczyć w swym życiu tego przykrego uczucia. Jednak samotność ma także pozytywne strony, to w niej jesteśmy w stanie stawić czoła sobie samemu. W tym kontekście działania bohaterów romantycznych są w pełni uzasadnione i zrozumiałe. Samotność oraz indywidualizm to uczucia niezwykle popularne w okresie romantyzmu.
