Leonardo da Vinci namalował obraz "Dama z łasiczką" około 1485- 1490 roku. Jest to obraz olejny, na desce orzechowej o wymiarach 54, 8 na 40,3 cm. Leonardo sportretował Cecylie Gallerani, kochankę księcia Ludovico Sforza. W 1800 roku obraz zakupił Adam Jerzy Czartoryski. W czasie powstania listopadowego dzieło zostało wywiezione do Paryża. Około 1880 roku sprowadzone do Krakowa, do tworzonego Muzeum Czartoryskich. W 1939 obraz zagrabili hitlerowcy roku, służył jako dekoracja wawelskiej rezydencji Hansa Franka, wywieziony następnie do Niemiec skąd w 1946 roku ponownie sprowadzony do Krakowa.
Leonardo da Vinci wystudiował drapieżną łasicę, oddał dłonie młodej kobiety delikatne i żywe, oświetlił twarz i postać. Wysuwano rozmaite hipotezy odnośnie twórcy, czasu powstania. Wszystkie analizy porównawcze potwierdzają autorstwo Leonarda. Źródła historyczne podają iż sportretowaną damą jest Cecylia Gallerani, kochanka Ludovico Sforzy, władcy Mediolanu, matka jego dwóch synów. Trzymana przez nią łasica ma złożone znaczenie. Jest symbolem Ludovica, nazwanego Ermellino, odnośnie Orderu Gronostaja, którego był kawalerem. Łasiczka może być również utożsamieniem macierzyństwa, zgodnie z antyczną tradycją. Wtedy podkreślałby brzemienność Cecylii. Funkcjonują dwie nazwy zwierzątka, łasiczka lub gronostaj. W 1992 roku w Waszyngtonie przeprowadzono badania radiograficzne obrazu. Ustalono, że czarne tło kryje pierwotny rysunek szaro-niebieski. Tło prawdopodobnie zamalowano na czarno, aby podnieść wartość dzieła. Niestety nie można usunąć tej warstwy, groziłoby to uszkodzeniem dzieła. "Dama z łasiczką" jest jednym z najcenniejszych obrazów w muzealiach polskich.
