Stary Testament jest Świętą Księgą dla Izraelitów, najważniejszym dokumentem ich przymierza z Bogiem, który uczynił z hebrajczyków swój naród wybrany. Księgi Starego Testamentu (jest ich około siedemdziesięciu) powstawały na przestrzeni setek lat, mniej więcej od trzynastego do pierwszego wieku przed naszą erą.

Księgi Starego Testamentu dzieli się na kilka grup, w zależności od ich tematyki, treści i funkcji. Pierwszą grupę stanowią księgi historyczne, do których zalicza się Księgę Rodzaju, Wyjścia, Księgę Kapłańską, Liczb i Powtórzonego Prawa. Drugą grupę stanowią księgi mądrościowe (inaczej- dydaktyczne), zaliczają się tu między innymi Księga Hioba, Księga Przysłów, Psalmów, Księga Mądrości oraz Księga Koheleta. Trzecią grupę stanowią księgi prorockie (proroka Izajasza, Jeremiasza, Daniela, Ezechiela, Zachariasza i in.)

Stary Testament otwiera Tora- Prawo, ujęte w Pięcioksiąg Mojżeszowy. W jego skład wchodzą Księgi- Rodzaju (Genesis), Wyjścia (Exodos), Kapłańska, Liczb i Powtórzonego Prawa. Księgi te zawierają opis tradycji hebrajskiej, praw przekazanych narodowi wybranemu na górze Synaj. Są także dokumentem historycznym opowiadającym dzieje narodu wybranego, przekazującym jego tradycje i obrzędy.

Pierwsza księga Tory- Księga Rodzaju sięga do samego powstania świata stworzonego z chaosu przez wiecznego, nieskończonego Stwórcę. Swoją opowieść przerywa w momencie, gdy hebrajczycy dostają się do egipskiej niewoli. To bardzo trudna księga, o bogatej metaforyce przedstawień i symbolice. Według Księgi Genesis najpierw powstały niebo i ziemia. Następnie dobry Bóg oddzielił światło od ciemności. Drugiego dnia oddzielił przestwór niebieski od wodnego. Trzeciego powołał do istnienia ląd pośród wody, a na nim roślinność. Czwartego dnia zagospodarował Stwórca niebo, rozsiewając na nim ciała niebieskie. Piątego zasiedlił przestworza i wody rybami i ptactwem. Szóstego dnia powołał do życia zwierzęta żyjące na ziemi oraz człowieka. Siódmy dzień ustanowił świętym i przeznaczył na odpoczynek. Biblia opisuje moment, w którym powstał człowiek. Przedstawia go jako najdoskonalsze z Boskich stworzeń, uczynione na Jego obraz i podobieństwo. Bóg stwarza więc mężczyznę i niewiastę. Alternatywny opis przedstawia mężczyznę, jako istotę ulepioną przez Boga z gliny, zaś kobietę- z wyjętego z ciała Adama żebra. Podobnie Bóg lepi wszystkie inne istoty żywe, które oddaje pod władanie ludzi (symbolicznym aktem brania w posiadanie jest nadawanie wszystkiemu co żyje nazw, czego dokonuje sam Adam).

Księga Wyjścia przedstawia dalsze dzieje narodu Izraela. Okres niewoli egipskiej, czterdzieści lat pustynnej tułaczki, aż po ustanowienie z Mojżeszem na górze Synaj Przymierza z narodem wybranym i przekazanie mu tablic z przykazaniami wiary i odnalezienie Ziemi Obiecanej.

Księga Kapłańska dotyczy już kultu Pana w budowanych przez Izraelitów świątyniach. Księga ta zawiera już prawa obrzędów, kultu świątynnego. W kolejnej księdze- Liczb ukazane są dalsze losy narodu Izraela, zaś w Księdze Powtórzonego Prawa następuje kres drogi Izraela i ostateczne ujęcie obowiązków, jakie Pan stawia przed swoim narodem.

Obok Pięcioksięgu najbardziej znana i ważna dla kultury europejskiej jest Księga Hioba. Ta część Pisma Świętego przedstawia historię człowieka sprawiedliwego, który będąc posłusznym Boskim przykazaniom, z równą pokorą przyjmuje łaski Pana, jak i zsyłane przez Niego cierpienie. Hiob bardzo gorąco i bezwarunkowo wierzył w sprawiedliwość Pana. Nie uznawał kompromisów w posłuszeństwie wobec Niego i jasno w swoim życiu odgraniczył dobro od zła. W swoim życiu kierował się poszanowaniem prawa, uczciwością o bojaźnią bożą. Gdy jego wiara zostaje wystawiona na ciężką próbę, gdy Hiob traci rodzinę i zaczyna cierpieć nędzę i choroby, gdy ludzie przestają go szanować i pozdrawiać nie odstępuje od wyznawanych wcześniej wartości. Nie bluźni, nie skarży się Panu, nie ubliża mu w niczym. Hiob do końca nie idzie na żadne kompromisy ze złem. A złem byłoby złorzeczenie Stwórcy, za to, że przestał zsyłać na niego łaski i dopuścił do niego cierpienia. Hiob uważa, że tak jak z radością przyjmował boże błogosławieństwa, tak też ze spokojem musi przyjąć jego mniej przychylne wyroki. Bóg widząc wierność Hioba ukochał go jeszcze bardziej, zwracając mu wszystko, co ten utracił. To piękny przykład na to, jak wielką siłę ma wolna wola człowieka. Hiob nie daje się ponieść gniewowi, złości, poczuciu niesprawiedliwości. Jego wolna wola wspierana wiarą i ufnością w sprawiedliwość wyroków Stwórcy daje mu siłę do pozostania przy Bogu, do wybrania Dobra i odrzucenia Zła, jakim kusił go Szatan. Dzięki swojej pokorze pokonuje Szatana, nie poznaje jednak boskich planów, te bowiem przerastają każdego człowieka. Cierpienie Hioba nie jest zawinione, jest po prostu wyrokiem boskim, którego sens zna tylko Bóg. Człowiekowi pozostaje wiara, pokora i ufność.

Z punktu widzenia genologii, teorii literatury, Księga Hioba jest sprawnie skonstruowanym dziełem dramatycznym, w którym pojawiają się udramatyzowane wypowiedzi dialogowe- Hioba, jego żony, przyjaciół, także Pana i szatana. Księga ta staje się swoistym moralitetem, w którym staje zakład o duszę bożego sługi- Hioba.

Najpiękniejszą liryczną część Starego Testamentu stanowi Księga Psalmów, zawierająca sto pięćdziesiąt utworów o charakterze religijnym. Psalmy budowane są z wersetów. Werset jest konstrukcją literacką, czy raczej formalną o zamkniętej, spójnej treści. Każdy werset składa się z dwóch lub trzech paralelnych elementów- członów. Pierwszy wprowadza pewną treść, która następnie jest powtórzona, uzupełniona lub skonfrontowana z treścią przeciwną w członie drugim. Fakultatywnie występujący człon trzeci zamyka, kończy werset. Psalmy są utworami o charakterze modlitewnym, przeznaczone były do śpiewnego wykonywania. Adresatem tej modlitwy jest oczywiście Bóg, do którego autor kieruje słowa np. pochwalne, błagalne lub dziękczynne. Istnieją także psalmy o bardziej patriotycznym charakterze (tu bohaterką jest sama Jerozolima), lub związanym z postacią króla.

Księga Koheleta porusza problematykę sensu ludzkiego istnienia i prawdziwych wartości. W księdze tej prorok odpowiada na te pytania, podając dość brutalną prawdę- wszystko co ziemskie jest skończone, niedoskonałe i miałkie. Dobra ziemskie są niczym wobec potęgi Boga, która nie przeminie nigdy. Przesłanie to zawarte jest w słynnych słowach proroka (Koh 1, 1-2): "Słowa Koheleta, syna Dawida, króla w Jeruzalem. Marność nad marnościami, powiada Kohelet, marność nad marnościami, wszystko marność.".