W antyku dbano zarówno o rozwój ducha jak i ciała. Pięknym ideałem było wychowanie człowieka pięknego i dobrego, tzw. kalos kagathos. Grecki młodzieniec i dziewczyna mieli być piękni fizycznie, sprawni, wysportowani, zwłaszcza jeśli chodzi o mężczyzn. Od najmłodszych lat ćwiczyli zapasy, trenowali dyscypliny obowiązujące podczas igrzysk, aby ewentualnie wziąć w nich udział. Ciała Greków miały mieć idealne proporcje, bardzo dbano o zdrowie.
W parze z rozwojem fizycznym szedł rozwój intelektualny. Grecy uczęszczali do szkół, gdzie poznawali zarówno tajniki nauk ścisłych, jak i ćwiczyli swoją wrażliwość na sztukę. Czytali literaturę piękną, uczyli się gry na instrumentach, śpiewu. Wśród starożytnych Greków było wielu artystów, ale także znakomitych strategów, polityków.
Ważną rolę w życiu Greków odgrywały takie wartości, jak honor i patriotyzm. Do legendy niemalże przeszła obrona wąwozu Termopile przez wodza, Leonidasa, który z garstką Spartan (było ich trzystu) przeciwstawił się przeważającym siłom perskim. Na żądanie dowódcy Perskiego, by się poddali, Leonidas miał powiedzieć: "Przyjdź i weź!". Na mogile bohaterskich obrońców Termopil jest napis:
"Przechodniu powiedz Sparcie:
Tu leżym, jej syny,
Prawom jej do ostatniej posłuszni godziny"
A prawo spartańskie nakazywało powrót z pola bitwy "z tarczą lub na tarczy", innymi słowy: "wygraj lub polegnij, ale nigdy się nie poddawaj".
Ojczyzna była dla Greków najważniejszą wartością. Tyrtajos w swojej poezji nakazywał obronę kraju do ostatniej kropli krwi, a śmierć w obronie ojczyzny była dla niego najważniejsza. Do dziś poezja tyrtejska służy zagrzewaniu do walki, wzniecaniu ducha walki.
A jaki jest współczesny ideał człowieka? Podobnie jak w starożytnej Grecji współcześnie cenimy piękno fizyczne i wykształcenie. Człowiek zadbany, a przy tym błyskotliwy, inteligentny, oczytany cieszy się zwykle sympatią innych. Lubimy także ludzi, którzy łatwo nawiązują kontakty z ludźmi, są otwarci, tolerancyjni, ciekawi świat. Bardzo podobni jesteśmy w tym względzie do starożytnych Greków, którzy też marzyli o wielkich wyprawach, byli obeznani z morzem, a marzyli nawet o podbijaniu powietrznych przestworzy, o czym świadczy mit o Ikarze i Dedalu.
My, ludzie współcześni, zdołaliśmy już zrealizować niektóre marzenia Greków, na przykład to o lataniu. Znamy też naukowe wyjaśnienie tych zjawisk, które oni wyjaśniali za pomocą mitów, na przykład zmianę pór roku, wybuchy wulkanów. Są jednak rzeczy, których nie potrafimy - nadal pozostajemy śmiertelni, nie umiemy zachować wiecznej młodości i urody, jak greccy bogowie.
Myślę, że ideał człowieka starożytności ma wiele cech uniwersalnych, jak właśnie wrażliwość, fizyczne i duchowe piękno, radość życia, otwarcie na świat, na to, co nowe. Te cechy są ważne również dzisiaj, kiedy wielu jest ludzi zamkniętych w sobie, nie potrafiących cieszyć się dniem dzisiejszym.
