Warto się zastanowić, czy taki podział ma w ogóle sens. Pewne jest, że istnieją różne sposoby poznania świata, jego zjawisk - to fascynuje od wieków wszystkich filozofów. Starają się oni nazwać określony rodzaj wiedzy człowieka i możliwości jej zdobycia.
Jeśli chodzi o racjonalny sposób postrzegania rzeczywistości to ściśle jest on związany z umysłem. Irracjonalizm jest, więc przeciwieństwem racjonalizmu, ponieważ odrzuca nadrzędną rolę rozumu. Irracjonalizm pojmuje umysł ludzki jako narzędzie, które stwarza jedynie stwierdzenia bardzo ogólne. Skłania się raczej w stronę pozarozumowych spekulacji, które mogą zaprowadzić znacznie dalej, aniżeli rozsadek. Rozsadek z kolei silnie zaznacza się w racjonalizmie; jest on w stanie pomóc nam uchwycić pewne relacje między rzeczami, natomiast w żadnym wypadku nie sięga do głębi. Nie da się poza tym wytłumaczyć w ramach zdrowego rozsądku wszystkiego, co się dzieje. Świat kryje mnóstwo tajemnic, wobec których umysł ludzki jest bezsilny.
Ludzki rozum, jakkolwiek zdolny do wielkich osiągnięć, nie może zgłębić tego, czego nie da się wyjaśnić pojęciami, którymi się on posługuje. Umysł nie może przyjąć istnienia rzeczy, które uważane są za nieprawdopodobne. Dlatego też jest w wielu sytuacjach bezsilny. Irracjonalizm odwołuje się metod, które czasem ciężko wytłumaczyć, ponieważ są to często przewidywania i insynuacje. Dają one jednak rozwiązania, które się potem sprawdzają i znajdują zwolenników. Filozofia zajmuje się właśnie tym, co nas tak ciekawi, fascynuje i zastanawia. Filozofia zaprzecza temu, ze wszystko da się wyjaśnić rozumowo, ponieważ sama powstała, dlatego, że ludzie zaczęli się zastanawiać nad głębią zjawisk, ich tajemniczą natura; zaczęli wątpić i szukać nowych rozwiązań. Filozofia zadaje przede wszystkim pytania; zdroworozsądkowa nauka szuka odpowiedzi takich, które nie dają już pola do dyskusji, a filozofia szuka dalej, ponieważ zawsze istnieje jeszcze jeden punkt widzenia.
