Pod koniec XVIII w. w Krakowie miało miejsce kilka znaczących faktów. Od jesieni 1792r. do wiosny 1794r. królewskie miasto zmuszone było do utrzymywania stacjonującego na jego terenie rosyjskiego garnizonu. 24.03.1794r. na Rynku Głównym w Krakowie przysięgę inicjującą kolejne powstanie złożył Tadeusz Kościuszko. W czerwcu 1794r. bramy miasta przekroczyli pruscy żołnierze, którzy rok później wywieźli do Berlina skradzione ze skarbca koronnego na Wawelu insygnia królewskie. Natomiast 5.01.1796r. w Krakowie pojawiły się wojska austriackie.
W dawnej stolicy Polski przetrwał średniowieczny zespół miejski. Z postulatem zmiany ówczesnego stanu rzeczy wystąpiły w trakcie obradowania Sejmu czteroletniego władze Krakowa. Domagały się one, aby do miasta został włączony m.in. Kazimierz i Kleparz oraz inne podmiejskie tereny. Wobec takiego rozwiązania sprzeciw wyraziły władze Kazimierza. Jednak zgodnie z uchwalonym prawem o miastach z 1791r. istniała możliwość kooptacji przyległych terytoriów.
Ostatecznie opracowano i zatwierdzono (03.1792r.) podział powiększonego obszaru Krakowa na cyrkuły. W czerwcu 1792r. zorganizowano wybory władz miasta, w wyniku których prezydentem Krakowa został margrabia Wielopolski.
Wszystkie postanowienia Sejmu Czteroletniego (w tym prawo o miastach) straciły moc obowiązującą w wyniku wkroczenia Rosjan do Krakowa. Uchwałą sejmu w Grodnie 11.1793r. odłączono Kazimierz od Krakowa, a Kazimierz stał się ostatecznie dzielnicą Krakowa na mocy dekretu carskiego wydanego w 1800r.