Słowianie zaliczają się do ludów indoeuropejskich. Pierwotne siedziby Słowian znajdowały się najprawdopodobniej pomiędzy Odrą i Wisłą. Z tych terenów plemiona słowiańskie rozpoczęły migrację, która trwała przez pierwsze tysiąclecie. Wraz ze znacznym rozprzestrzenieniem się Słowian wyróżniły się wśród nich trzy grupy: Słowianie zachodni - zamieszkiwali terytoria pomiędzy Wisłą a Łabą oraz Czechy, Morawy i Słowację (plemiona polskie, czeskie, słowackie, morawskie, pomorskie, wieleckie i połabskie); Słowianie wschodni - dorzecze Dniepru (plemiona ruskie); Słowianie południowi - Półwysep Bałkański i wybrzeża Morza Czarnego (plemiona Serbów, Chorwatów i Słoweńców)
1. Państwo Samona
Około 623 r. powstało państwo słowiańskie zorganizowane przez Samona. Prawdopodobnie objęło ono Morawy, Kotlinę Czeską, część Panonii. Państwo to przetrwało do około 660 r., czyli do śmierci Samona, później rozpadło się na mniejsze części.
2. Bułgaria
Bułgarzy to lud pochodzenia tureckiego. W VII w. pod wodzą Asparucha Bułgarzy zajęli terytoria na południe od Dunaju i zaczęli organizować tam własne państwo. Znajdowali się w nieustannym konflikcie z Bizancjum, dla którego stanowili konkurencje na Półwyspie Bałkańskim. W 864 r. władca bułgarski, chan Borys przyjął chrzest. Cesarze bizantyjscy dążyli do politycznego wykorzystania kościelnej zależności Bułgarii od Konstantynopola.
3. Państwo Wielkomorawskie
Plemiona morawskie zostały zjednoczone około 830 r. przez Mojmira, który stał się organizatorem nowego państwa. W 863 r., na prośbę następcy Mojmira - Rościsława, który pragnął przyjąć chrzest za pośrednictwem Bizancjum przybyli na Morawy wysłannicy Konstantynopola - greccy misjonarze Cyryl i Metody. Stworzyli specjalny alfabet zwany głagolicą, który umożliwił im dokonanie przekładu Biblii na język słowiański. Za czasów panowania Świętopełka Państwo Wielkomorawskie obejmowało tereny serbołużyckie, Morawy, Czechy, Część Panonii, Państwo Wiślan, Śląsk. Po śmierci Świętopełka Państwo Wielkomorawskie przeżywało kryzys, doszło do walk o władzę. Ostatecznie rozbił je najazd węgierski w 906 r.
4. Czechy
Powstały na gruzach Państwa Wielkomorawskiego. Założycielem państwa był Bożywoj pochodzący z rodu Przemyslidów. Czesi władali Kotliną Czeską, Śląskiem, a po klęsce Węgrów nad Lechem Czesi zajęli Słowację i Morawy, następnie zawładnęli krajem Wiślan. W 929 r. Czechy popadły w zależność od Niemiec i zmuszone były płacić trybut władcom niemieckim
5. Serbowie i Chorwaci
W zachodniej części Półwyspu Bałkańskiego w IX i X w. zaczęły powstawać pierwsze plemienne państewka Serbów i Chorwatów. Początkowo znajdowały się one w orbicie wpływów państwa Franków, następnie stały się przedmiotem penetracji Bułgarii i Cesarstwa Bizantyjskiego
5. Ruś
W drugiej połowie IX w. dynastia Rurykowiczów zjednoczyła pod swym panowaniem Nowogród Wielki i Kijów - dwa największe ośrodki władzy na Rusi. W 988 r. książę Włodzimierz Wielki przyjął chrzest za pośrednictwem Bizancjum. W ten sposób Ruś znalazła się w orbicie wpływów Kościoła wschodniego.
