Styl romański - styl w sztuce, który obowiązywał w Europie od X do XII w., natomiast w na ziemiach polskich do XIII w. Sztuka romańska jest silnie związana z zakonami: cystersów i benedyktynów
Cechy charakterystyczne:
- małe okna
- grube mury z kamienia
- okrągłe luki
- krzyżowe i kolebkowe sklepienia
- rodzaj budowanych budynków - rotundy
Zabytki:
- klasztor benedyktynów w Tyńcu
- rotunda św. Mikołaja w Cieszynie
- kościół św. Andrzeja (Kraków)
- kolegiata w Tumie (okolice Łęczycy)
- krypta św. Leonarda (Wawel)
- płyta Wiślicka
- drzwi katedry gnieźnieńskiej
- Europa
- zamek Tower (Londyn)
- kościół św. Magdaleny (Valezy, Francja)
- opactwo benedyktynów (Cluny, Francja)
- kościół św. Michała (Entraiques, Francja)
Styl gotycki - styl w sztuce i architekturze, który w XII w. narodził się ze stylu romańskiego.
Cechy charakterystyczne:
- duże okna
- rozety
- krzyżowo-żebrowe sklepienia
- zastąpienie kamieni cegłą
- wysokie wieże
- smuklejsze niż w stylu romańskim budowle
- ostre łuki
Zabytki:
- Collegium Maius (Kraków)
- kościół Mariacki (Kraków)
- bazylika Mariacka (Gdańsk)
- ratusz wrocławski i toruński
- zamek krzyżacki (Malbork)
- sukiennice (Kraków)
- barbakan (Kraków)
- ołtarz wykonany przez Wita Stwosza (kościół Mariacki, Kraków)
- grobowiec króla Kazimierz Wielkiego (Wawel)
- Europa
- katedra Notre Dame (Paryż, Francja)
- opactwo westminsterskie (Londyn, Wielka Brytania)
- budynki uniwersytetu w Oxfordzie (Wielka Brytania)
- most Karola (Praga, Czechy)
- katedra w Kolonii (Niemcy)
- freski - kościoły w Padwie oraz Asyżu (Włochy)
