Istnieje pogląd, zgodnie z którym historię Polski datuje się począwszy od 963 roku. Przez dłuższy czas obowiązywał on w polskiej historiografii, ale też dzisiaj ma swoich zagorzałych zwolenników ( są to między innymi : J. Widajewicz, "Początki Polski", Wrocław-Warszawa 1948, s. 5; O.

Halecki, "A History of Poland", New York 1956 (1943), s. 3), obecnie jednak nie jest on w stanie dostatecznie przekonać większości badaczy choćby nawet z perspektywy historii politycznej. Co prawda, począwszy od 963 roku w historii naszego kraju pojawiają się pewne określone osobistości historyczne, o których istnieniu zaświadczają liczne źródła pisane, lecz taka sytuacja nie determinuje początku naszej historii..

Podmiotu dziejów, a zarazem przedmiotu prowadzonych przez historyków badań nie stanowią pojedyncze osoby, ale całe zbiorowości

Społeczne. Wybitne jednostki są dla nas interesujące tylko jako osoby, odgrywające istotną rolę w ramach społeczeństwa. Z tego też względu o "terminus a quo"

Badań nad dziejami Polski decyduje moment, w którym swe odzwierciedlenie znajdą te z grup społecznych, z których wyodrębniła się późniejsza Polska.

Są to więc plemiona słowiańskie. O ich istnieniu zaświadczają o wiele wcześniejsze źródła, albowiem już od I w. n. e. odnaleźć można

informacje o Słowianach, chociaż pod inną nazwą "Wenetów".

Były to pierwsze informacje na piśmie, mówiące o tych plemionach. Można też liczyć na odbicie istnienia tegoż ludu w odkryciach archeologów albo też lokalnych nazwach o dawnym pochodzeniu

- w czasach jeszcze wcześniejszych. Ktoś wyraził nawet pogląd,

iż "historia polityczna" Słowian powinna być liczona począwszy od 2000 roku p. n. e., a więc w momencie, kiedy miało nastąpić ich oderwanie od

wspólnoty bałtosłowiańskiej. Słowianie mieli dotrzeć nad zachodnie

dorzecze Wisły i Odry "pod kierunkiem jakiejś politycznej

władzy..." (Por. M. Rudnicki, Rzut oka na dzieje Słowiańszczyzny w czasach

najdawniejszych, Archeo-logia t. 4 (1950/1951, wyd. 1953), s. 42.).

Na kartach współczesnych encyklopedii odnaleźć można następującą wzmiankę na temat powstania państwa polskiego, która stanowić może uzupełnienie powyższych wiadomości : "Początki jednoczenia plemion zachodniosłowiańskich i kształtowania zrębów państwowości było możliwe dzięki silnym przywódcom i ich dążeniu do przyjęcia wiary chrześcijańskiej. Otoczenie przez silne ośrodki władzy - od zachodu Cesarstwo Niemieckie, od południa Madziarów i od wschodu Ruś Kijowską wymuszało jednoczenie się plemion słowiańskich zamieszkujących ziemie między Odrą i Wisłą. Przyjęcie chrześcijaństwa było posunięciem politycznym, które włączyło plemienne państwo Mieszka I do wspólnoty chrześcijańskiej Europy Zachodniej. Rzymska przynależność odłączyła to państwo od Słowian wschodnich, którzy zostali schrystianizowani wg obrządku bizantyjskiego.

Wysiłki zjednoczeniowe podjęły mniej więcej w tym samym czasie dwa ośrodki:

* Polan

* Wiślan

Ośrodek krakowski w IX w. być może znalazł się w kręgu wpływów Państwa Wielkomorawskiego, w II poł. X w. natomiast podlegał książętom czeskim. Z ośrodka północnego, zwanego polańskim lub wielkopolskim wykształciło się natomiast państwo Polan, a nazwę Polonia (Polska) zaczęto odnosić do ziem zamieszkałych przez inne zależne plemiona.

Kształtowały się do pewnego stopnia odrębne krainy: Wielkopolska, Mazowsze, Pomorze Gdańskie, Kujawy, Śląsk i Małopolska."

O Słowianach natomiast encyklopedia przekazuje nam następujące informacje : "Słowianie - to najliczniejsza etnicznie i językowo indoeuropejska grupa ludnościowa w Europie, zamieszkująca wschodnią i środkową część tego kontynentu.

Do Słowian zalicza się: Białorusinów, Bośniaków, Bułgarów, Chorwatów, Czarnogórców, Czechów, Kaszubów, Łemków, Łużyczan, Macedończyków, Polaków, Rosjan, Serbów, Słowaków, Słoweńców i Ukraińców oraz ponad 140 pomniejszych grup.

W przeszłości istniały również grupy

* Słowian dackich

* Słowian panońskich

* Słowian połabskich.

Znaczne rozprzestrzenienie Słowian zaważyło na wyodrębnieniu się trzech grup językowych:

* Słowian zachodnich

* Słowian wschodnich

  • Słowian południowych".

Współcześnie istnieje wiele hipotez dotyczących pochodzenia plemion słowiańskich. Wikipedia podaje następującą ich formę : "Jako wspólnota językowa wykształcili się ok. poł. I tysiąclecia n.e. z bałto-słowiańskiej grupy językowej.

Trwa spór o ich pochodzenie, według różnych koncepcji pierwotne siedziby Słowian lokalizuje się:

* na obszarze Polski, ewentualnie także na Wołyniu i Podolu (autochtonistyczna koncepcja Kostrzewskiego, Mańczaka)

o Analiza DNA (Y HG3) [1], [2] potwierdza autochtoniczne lub wręcz zachodnie pochodzenie Słowian (koncepcja atlantycka).

o Ostatnie badania antropologiczne (przeprowadzone w latach 2002 - 2004 na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza) dotyczące stopnia zróżnicowania antropologicznego populacji ludzkich zamieszkujących dorzecze Odry i Wisły w okresie wpływów rzymskich i we wczesnym średniowieczu wskazują na prawdziwość koncepcji autochtonicznej.

* na Środkowym Podnieprzu (między Kijowem a Mohylowem - (allochtonistyczna koncepcja Godłowskiego),

* między Wołgą a Uralem, potem przez 100 lat jak w pkt. 2 (koncepcja Czupkiewicza),

* nad Jez. Aralskim (do ok. 350 n.e.), potem najechali Europę jako Hunowie (koncepcja Bańkowskiego),

* wg Gołąba:

o praojczyzna w górnym dorzeczu Donu do 1000 p.n.e.,

o pobyt nad środkowym Dnieprem,

o po inwazji Scytów (700 p.n.e.) od Odry po Don,

* wg koncepcja Martynowa:

o etap protosłowiański w zach. części terytorium Bałtów (XII wiek p.n.e.),

o oddziaływania substratu italskiego, wytworzenie kultury łużyckiej,

o etap prasłowiański: oddziaływania irańskie (V wiek p.n.e.),

o osiągnięcie zachodniej granicy na Odrze (V-III wiek p.n.e.),

o kontakty z Celtami w okolicach Wrocławia (III wiek p.n.e.),

o początki naszej ery: rozszerzenie obszaru słowiańskiego po Prypeć.

* wg Trubaczowa:

o praojczyzna Słowian nad środkowym Dunajem.

Dodatkowo zakłada się niekiedy, że:

* grupy plemienne sarmackich Antów, Serbów i Chorwatów (konni pasterze, "ochroniarze") dołączyły do Słowian (rolnicy, piechota), w wyniku czego powstała kultura mieszana przypominająca stosunki między Fulbe a Hausa w Afryce. Język prasłowiański miałby być wg nich skreolizowaną formą. Przeczy temu spójność prasłowiańskiego języka.

* brak (rozpoznanych) Słowian przed 400 r n.e. oznacza, że byli oni wtedy jedną z grup bałtyckich, zapewne skrajnie południową; dorzecze Dniepru w starożytności było zamieszkane przez zróżnicowane grupy mówiące językami bałtyckimi ("Borystenidzi"), ich południowa peryferia została ok. 300-400 zmieszana z Sarmatami i uformowała się w nowy ekspansywny etnos znany jako Słowianie."