W IX - X wieku na ziemiach obecnie zaliczanych do polskich (usytuowanych pomiędzy Odrą i Bugiem z jednej strony, pomiędzy Morzem Bałtyckim i pasmem Karpat z drugiej) zamieszkiwały różnorodne plemiona słowiańskie, m.in. Pomorzanie, Mazowszanie (nad środkową Wisłą i dolnym Bugiem), liczne plemiona śląskie, m.in.: Ślężanie, Bobrzanie, Opolanie i Dziadoszanie. Powstawały plemienne organizacje wczesnopaństwowe, z których najsilniejsze utworzyły plemiona Wiślan (nad górną Wisłą) oraz Polan (zamieszkujących nad Wartą i Notecią).

Państwo Wiślan, początkowo najsilniejsze, z grodami w Krakowie i Wiślicy w X wieku zostało podporządkowane (prawdopodobnie) państwu Wielkomorawskiemu.

Centralizacja plemion nastąpiła wokół plemienia Polan (główne siedziby mających w Gnieźnie, Poznaniu i Kruszwicy. Ze względu na zagrożenie zewnętrzną agresją, plemiona jednoczyły się pod panowaniem Piastów - przywódców wywodzących się od legendarnego Piasta. Przekazywanie władzy wśród Piastów dało początek dynastii i skonsolidowało plemiona.

Pierwszym władcą piastowskim znanym z przekazów historycznych był Mieszko I, który objął władzę około 960 roku, w latach kolejnych jednocząc ziemie i tworząc terytorialne zręby państwa polskiego. Było ono zagrożone ekspansją niemiecką: w 972 roku najechał na ziemie polskie margrabia Hodon (Odo), ale został pokonany w bitwie pod Cedynią. Zagrożenie nie zostało jednak zażegnane; państwo polskie, jako pogańskie było pozbawione sojuszników i mogło zostać przymusowo schrystianizowane ze strony niemieckiej, co prowadziłoby do jego uzależnienia. Dlatego Mieszko I zawarł w 965 roku sojusz z drugim z chrześcijańskich sąsiadów: państwem czeskim, rządzonym przez Bolesława I. W 966 roku poślubił księżniczkę czeską Dobrawę i dokonał chrztu Polski.

Przyczyny chrztu Polski można podzielić na: polityczne, religijne, kulturowe:

- do przyczyn politycznych można zaliczyć wymienione wyżej zagrożenie niemieckie i walkę o zachowanie niezależności od Niemiec poprzez sojusz z Czechami. Władca chrześcijański, niezależny, mógł oddać się bezpośrednio pod opiekę papieżowi

- wiara w jednego boga znosiła poza tym różnice plemienne, co pozwoliło na większą spójność państwa .W tym czasie władca był bożym pomazańcem na ziemi, stąd chrześcijaństwo przyspieszyło i umożliwiło centralizację i wzmocnienie władzy.

- pod względem kulturowym przyjęcie chrześcijaństwa dostarczyłoby nowemu państwu rzesz wykształconych ludzi - kapłanów;

Skutki przyjęcia chrztu przez Mieszka I były więc następujące:

- państwo zostało wcielone do kręgu kultury chrześcijańskiej (zachodnioeuropejskiej)

- Niemcy utracili pretekst do ekspansji, którym dotąd było pogaństwo

- państwo zasilili ludzie wykształceni; oni to tworzyli zręby administracji i prawa

- władza księcia została wzmocniona i skonsolidowana

Mieszko I stworzył zręby terytorialne i administracyjne państwa polskiego. Administrował krajem przy pomocy drużyny książęcej, stacjonującej w głównych grodach.

.

.