Włochy - właściwa nazwa Republika Włoska, są państwem w południowej Europie, położonym na Półwyspie Apenińskim, w rejonie Morza Śródziemnego oraz Mórz: Liguryjskiego, Tyrreńskiego, Jońskiego i Adriatyckiego. Państwo to obejmuje swym zasięgiem administracyjnym również szereg wysp: Sycylię oraz zgrupowania wysp: Liparyjskich, Poncjańskich, Toskańskich i Pelagijskich.
Państwo to graniczy z zachodu z Francją, z północy ze Szwajcarią i Austrią, ze wschodu ze Słowenią. Terytorium Włoch posiada dwie enklawy - są nimi dwa państwa o bardzo małej powierzchni, ale jakże wielkim znaczeniu międzynarodowym: San Marino i Watykan. Do granic Włoch zaliczana jest również niewielka enklawa Campione w Szwajcarii.
Włochy zajmują powierzchnię równą 301,3 tys. km2, zamieszkiwaną przez 57,7 mln mieszkańców (2002). Stolica państwa jest Rzym. Innymi większymi miastami Włoch, znanymi nie tylko w granicach wewnętrznych, ale również na arenie międzynarodowej są: Mediolan, Neapol, Turyn, Palermo, Florencja, Bari, Katania. Językiem urzędowym jest język włoski. Jednostką monetarną 1 lir - równowartość 100 centesimów. Waluta ta została wycofana z obiegu 28 lutego 2002 gdyż w ramach integracji europejskiej została zastąpiona przez euro. Średnia gęstość zaludnienia wynosi 191 osób/km2.
Warunki naturalne
Terytorium Włoch to głównie krajobraz wyżynno-górzysta. Z północy rozciąga się pasmo Alp z najwyższym szczytem Mont Blanc ( o wysokości 4807 m n.p.m.) oraz rozległą Niziną Padańską z kompleksami żyznych gleb. W Alpach znajdują się jeziora, m.in.: Lugano, Maggiore, Como, Garda, Iseo. Z północnego krańca Włoch ku południu, przez cały półwysep rozciągają się góry Apeniny, z najwyższym szczytem w części centralnej masywu - w Abruzzach (Corno Grande o wysokości 2912 m n.p.m.) oraz wieloma kotlinami. W tym paśmie znajdują się również liczne jeziora, m.in. najbardziej znane Jezioro Trazymeńskie.
Terytorium Włoch jest obszarem aktywnym pod względem sejsmiki - znajdują się tutaj czynne wulkany: Wezuwiusz ( na Półwyspie Apenińskim), Etna ( na Sycylii), Stromboli i Vulcano ( na Wyspach Liparyjskich). Na obszarze całego kraju panuje klimat śródziemnomorski. W górach silnie zaznaczają się piętra klimatyczne i środowiskowe. Klimat warunkuje występowanie okresu letniego gorącego i suchego, zimy zaś są chłodne i wilgotne, z dużymi sumami opadów deszczu, a w górach na znacznych wysokościach śniegu.
Terytorium Włoch pokrywa bogata sieć rzeczna, głównymi rzekami kraju są: Pad, Tyber, Adyga, Piawa, Arno, Reno oraz Salso (na terytorium Sycylii) i Tirso (na terytorium Sardynii). Energia rzek jest regulowana i wykorzystywana przez liczne elektrownie wodne.
Naturalna szata roślinna to makia oraz lasy iglaste i dębowo-sosnowe z gatunkami drzew: pinią i jesionem. Wszystkie kompleksy leśne pokrywają 22% powierzchni kraju. W górach występują kompleksy lasów iglastych, łąk alpejskich. Ze zwierząt spotkać tu można okazy tu m.in.: gronostaja, królika alpejskiego, koziorożca alpejskiego, niedźwiedzia brunatnego, antylopy, sarny, lisa, wilka, a na Sardynii daniela, muflona i dzika. Świat zwierzęcy i roślinny jest bardzo bogaty, jego stan i strukturę chronią utworzone na tych terenach liczne parki narodowe i rezerwaty przyrody, m.in.: Gran Paradiso w Alpach, Abruzzo w Apeninach, Etna na Sycylii.
Ustrój polityczny
Włochy są republiką z dwuizbowym parlamentem, wybieranym na pięcioletnią kadencję - jest to Izba Deputowanych z 630 miejscami oraz Senat z 315 miejscami. Urząd głowy państwa piastuje prezydent, wybierany w obradach całego parlamentu na 7 lat.
Prezydent w ramach swych obowiązków powołuje premiera, który musi zdobyć zaufanie parlamentu ( według zwyczaju funkcja ta obejmowana jest przez lidera większości parlamentarnej).
Gospodarka
Podstawa gospodarki to przemysł i usługi. Na terytorium Włoch wydobywa się ropę naftową i gaz ziemny oraz złoża rud cynku, ołowiu, rtęci, boksytów, siarki, soli kamiennej, jak również marmury i materiały budowlane. Główną dziedzina produkcji są środki transportu. Rozwinął się przemysł samochodowy ( fabryki Fiata, Alfa Romeo), stoczniowy, metalowy, elektroniczny, petrochemiczny, metalurgiczny, włókienniczy, odzieżowy, skórzany, spożywczy ( produkcja makaronów, wina, oliwy). Wciąż żywą gałęzią gospodarki, uprawiana od wielu setek lat jak przystało na państwo morskie jest rybołówstwo.
Użytki rolne zajmują obszar 57% powierzchni kraju. Uprawiana jest: pszenica, kukurydza, ryż, winorośl ( Włochy zajmują 1. miejsce na świecie pod względem zbiorów winorośli), oliwki ( 2. miejsce pod względem zbiorów), owoce cytrusowe, migdałowce, rośliny strączkowe, warzywa (zwłaszcza znane i smaczne włoskie pomidory), tytoń, kwiaty. Dodatkowo hoduje się bydło, owce, trzodę chlewną, drób. Na obszarze Włoch na dużą skalę rozwinęła się komunikacja: lotnicza, kolejowa, morska i drogowa.
Ważny dział gospodarki Włoch to turystyka. Jej znacznemu rozwojowi na skale międzynarodowa sprzyja m.in. rozbudowana infrastruktura gastronomiczna i hotelowa. Interesujące regiony i obiekty turystyczne to głównie zabytkowe miasta. Warto przy planowaniu podróży do Włoch uwzględnić przynajmniej jeden dzień spędzony w: Rzymie, Florencji, Wenecji, Neapolu, Asyżu, Pizie, Padwie oraz alpejskich ośrodkach sportów zimowych, np. Cortinie d`Ampezzo i na wybrzeżu Morza Liguryjskiego - Riwierze Włoskiej.