Theobroma cacao to łacińska nazwa drzewa, które my nazywamy kakaowcem. Roślina ta zaliczana jest do zatwarowatych. Ojczyzną kakaowca jest Ameryka Południowa, a konkretnie dorzecze Amazonki, gdzie rośnie on w stanie dzikim- typowa ciepłolubna roślina lasów równikowych. Uprawa kakaowców prowadzona jest natomiast w równikowych częściach Afryki i Azji. Głównymi producentami tej rośliny są obecnie państwa położone nad Zatoką Gwinejską takie jak Wybrzeże Kości Słoniowej, Ghana i Nigeria.
Nasiona kakaowca były bardzo cenione przez mieszkańców Ameryki Środkowej i Południowej jeszcze przed okresem kolonializmu. Przez pewien okres służyły nawet jako środek płatniczy. Jednak dopiero kolonizatorzy hiszpańscy sporządzili ze zmielonych nasion kakaowca napój, który posiada właściwości pobudzające i stymulujące. Receptura jego sporządzania szybko rozpowszechniła się zarówno w Europie jak i na innych kontynentach.
Kwiaty, zwane kauliflorią, rozwijają się bezpośrednio z pnia lub starszych gałęzi. Z nich następnie powstają owoce, zwane kaulikarpią. W środku owocu znajduje się miąższ w którym zanurzone są liczne nasiona. Nasiona stanowią w 50% tłuszcz, 20% białko oraz 10% skrobię i alkaloidy do których należą teobromina i kofeina. Nasiona w skutek fermentacji przybierają brunatną barwę i stanowią surowiec do dalszej przeróbki, czego produktami są: masło kakaowe, kakao sproszkowane, czekolada czy tłuszcz kakaowy. Z nasion kakaowca można uzyskać również mieszaninę glicerydów kwasu palmitynowego, oleinowego oraz innych. Nasiona po sprasowaniu w wysokiej temperaturze przyjmują formę jasnożółtej masy, która podlega topnieniu w ok. 34°C. Najbardziej rozpowszechnionym produktem uzyskiwanym z nasion kakaowych jest oczywiście czekolada. Jest ona wyrobem cukierniczym do którego powstania wykorzystuje się tzw. miazgę kakaową- zmielone ziarna kakao oraz tłuszcz kakaowy, cukier oraz rożne dodatki takie jak mleko, wanilia, rodzynki, owoce, orzechy, cynamon czy alkohol. Duża wartość energetyczna i odżywcza (500-600 kcal na 100 g) czekolady jest wynikiem jej składu- 30% stanowią tłuszcze a 30-50% cukry. Często wykorzystuje się ją zatem do uzupełniania niedoborów energetycznych w organizmie powstałych w skutek ekstremalnych warunków np. podczas wypraw w wysokie partie gór lub na obszary polarne. Na początku czekolada była dostępna w formie napoju, natomiast obecnie można ją nabyć w rożnych postaciach. Najbardziej popularne są twarde lub nadziewane tabliczki czekolady a także tzw. galanteria czekoladowa, czyli w postaci figurek, pomadek, oblanych czekoladą cukierków i pralinek, itd. Produkowane są również wyroby czekoladopodobne, które jednak nie zawierają tłuszczu kakaowego lecz zmodyfikowany tłuszcz roślinny. Oprócz szerokiego zastosowania w przemyśle spożywczym, kakao jest również wykorzystywane w przemyśle farmaceutycznym i kosmetycznym.
