W ciągu miliardów lat historii Ziemi zachodziły poważne zmiany w jej wyglądzie, zarówno pionowym - wypiętrzanie i denudacja masywów górskich, jak i poziomym - układ kontynentów. Wydarzenia mające miejsce w najodleglejszych czasach, zostawiły ślady np. w postaci skamieniałości.

ARCHAIK

Wszystko zaczęło się około 4,5 miliarda lat temu, kiedy to powstał Układ Słoneczny i Planeta Ziemia...Powoli zaczęła kształtować się jej skorupa, a także otaczające ją powłoki, np. atmosfera, której skład znacznie odbiegał od dzisiejszego. Na skutek reakcji chemicznych doszło do powstania wody i pierwszych oceanów. Jako że Ziemia była jeszcze bardzo młoda, dochodziło na jej obszarze do wielu silnych procesów, kształtujących jej wygląd, np. wulkanizm, plutonizm, trzęsienia ziemi itd. Powstały wtedy pierwsze skały - gnejsy. Ta era to archaik.

ERA PALEOZOICZNA

Gdy Ziemia była już pierwotnie ukształtowana, nastąpiła kolejna era, paleozoik. Dzieli się ja na sześć okresów:

Kambr - był to okres, gdy na skutek niszczenia innych skał oraz odkładania się szczątek pierwszych organizmów, zaczęły powstawać skały osadowe. Występowały wtedy między innymi trylobity, których szczątki można oglądać teraz w skałach z tego okresu.

W kolejnym okresie, ordowiku, Ziemia prawie w całości znajdowała się pod powierzchnią morza. Następowała tam sedymentacja osadów, z których potem powstawały skały osadowe. W morzach dobrze rozwijają się rośliny - glony i koralowce. W okresie tym rozpoczęła się orogeneza kaledońska, która doprowadziła do powstania najstarszych łańcuchów górskich.

W sylurze nadal trwały ruchy kaledońskie. W tym okresie pierwsze rośliny "wyszły" na ląd.

Kolejnym okresem był dewon. Podczas jego trwania ewolucja roślin znacznie posunęła się naprzód, powstały np. nasienne. Również zwierzęta coraz lepiej się rozwijały - pojawiły się płazy.

Karbon był jednym z ciekawszych okresów paleozoiku. Nastąpiły wtedy hercyńskie ruchy górotwórcze, które przyczyniły się do odmłodzenia starszych masywów i powstania nowych. Wytworzyły się wtedy np. Sudety, Ałtaj, Sajany, Łysogóry, Masyw Centralny, Appalachy i wiele innych. Był to okres rozwoju bujnej roślinności - na bagnistych terenach rosły lasy paproci, widłaków i skrzypów (były one rozmiarów przypominających dzisiejsze drzewa). Na półkuli południowej nastąpiło zlodowacenie. Wśród zwierząt powstały gady i owady.

Erę paleozoiczną kończy perm. Większość gatunków żyjących wtedy wyginęła. W świecie roślin pojawiły się rośliny iglaste. Na ogromnych obszarach panował suchy i gorący, pustynny klimat, który powodował wzmożenie procesów niszczących skorupę ziemską.

ERA MEZOZOICZNA

Kolejną erą był mezozoik, składający się z trzech okresów. Pierwszym z nich był trias. Nastąpił w nim rozpad wielkiego lądu - Pangei . Był to okres spokoju tektonicznego, żadne procesy górotwórcze nie zachodziły, za to nastąpiły duże zmiany we florze i faunie. Rośliny iglaste zaczęły coraz lepiej się rozwijać, a wśród zwierząt pojawiły się ogromne gady morskie i pierwsze dinozaury. Powoli zaczęły pojawiać się pierwsze ssaki.

Drugim okresem jest jura, podczas której zaznaczyły się potężne procesy wulkaniczne. Był to okres panowania dinozaurów. Wśród roślin pojawiły się okrytonasienne.

W ostatnim okresie mezozoiku - kredzie na skutek sedymentacji osadów powstały wapienie i kreda. Doszło wtedy do kilkakrotnych transgresji i regresji morskich. Wielkie gady wymierają.

ERA KENOZOICZNA

Kenozoik, erę, która trwa do czasów obecnych, dzieli się na trzeciorzęd i czwartorzęd. W starszej części kenozoiku miała miejsce orogeneza alpejska, w czasie której zaszły poważne zmiany w ukształtowaniu powierzchni Ziemi. Zostały wtedy wypiętrzone najmłodsze łańcuchy górskie - np. Alpy, Himalaje, Tatry. Najlepiej rozwijały się wśród zwierząt ssaki a wśród roślin - okrytonasienne oraz trawy. Pod koniec trzeciorzędu klimat zaczął się ochładzać, co było zapowiedzią zlodowaceń, które nastąpiły w czwartorzędzie. Na wiele obszarów nasunął się wtedy lądolód (w Europie był to lodowiec Skandynawski), który w dużym stopniu przekształcił powierzchnię ziemi. Prawdopodobnie były cztery zlodowacenia - glacjały porozdzielane okresami cieplejszymi - interglacjałami.

Po plejstocenie nastąpił holocen - epoka, w której obecnie żyjemy. Przede wszystkim był to okres dominacji ssaków i ewolucji człowieka.