1. Tabela najważniejszych wielkości mechanicznych i ich jednostek
W poniższej tabeli podane są charakterystyczne wielkości fizyczne z zakresu kinematyki i dynamiki klasycznej. Starano się przy tym wskazać, jakim typem obiektu jest dana wielkość (skalarnym czy wektorowym). Wzory przypisane danym wielkościom są równaniami podstawowymi i definiują te wielkości. Starano się w miarę możliwości nazwać jednostki (zwłaszcza tam, gdzie jednostki były jednostkami podstawowymi układu SI.)
|
wielkość
|
Wzór podstawowy
|
Wymiar wielkości
|
Opis fizyczny i uwagi dodatkowe
| ||||||||
RUCH JEDNOSTAJNY PROSTOLINIOWY | |||||||||||
Prędkość V(wektor)
|
|
|
Iloraz drogi i czasu w jakim ciało przebywa drogę s.
| ||||||||
RUCH JEDNOSTAJNIE ZMIENNY | |||||||||||
|
Przyśpieszenie a
(wektor)
|
|
|
| ||||||||
|
Prędkość końcowa Vk
|
|
|
Znaki:
"+" - dla ruchu jednostajnie przyśpieszonego
"-" - dla ruchu jednostajnie opóźnionego
| ||||||||
|
|
| ||||||||||
Prędkość średniaVśr |
|
| |||||||||
|
|
| ||||||||||
Droga s(wektor)
|
|
| |||||||||
|
| |||||||||||
|
Δs1:Δ2:Δs3:...=12:22:32:...
|
Droga przebyta po jednej, dwu, trzech sekundach od rozpoczęcia ruchu
| ||||||||||
|
sI:sII:sIII:...= 1:3:5:...
|
Droga przebyta po pierwszej, drugiej, trzeciej sekundzie ruchu
| ||||||||||
RÓWNANIA DYNAMIKI NEWTONA | |||||||||||
III prawo dynamiki Newtona, zasada akcji i reakcji | FAB = - FBA | Jeżeli ciało A działa na ciało B silą FAB, to ciało B działa na A siła równą co do wartości i przeciwną co do zwrotu | |||||||||
Siła dynamiczna(wektor)
Druga zasada dynamiki Newtona
| Siła działająca na ciało nadaje mu przyspieszenie i jest wprost proporcjonalna do masy ciała | ||||||||||
Tarcie, siła tarcia | f - współczynnik tarciaFN - siła nacisku
| ||||||||||
Pęd klasyczny |
|
|
Pęd jest iloczynem skalarnym masy ciała i jego prędkości
| ||||||||
Popęd siły |
|
|
Zmiana pędu w jednostce czasu
| ||||||||
Zasada zachowania pędu |
|
|
Całkowity pęd w układzie izolowanym jest zawsze zachowany w czasie
| ||||||||
|
| |||||||||||
Praca(wektor)
|
|
1 dżul
|
Iloczyn skalarny siły i drogi, na jakiej siła działa na ciało
| ||||||||
|
Moc
(wektor)
|
|
1 Wat
| Opisuje zmiany pracy w czasie | ||||||||
|
Energia kinetyczna, energia ruchu ciała
(skalar)
|
|
1 dżul
| Jest zasobem pracy nagromadzonym, w ciele i mogącym służyć do ponownego wykorzystania | ||||||||
|
Energia potencjalna
(skalar)
|
|
1 dżul
| Energia jaką ma ciało umieszczone w polu zachowawczym;Fg- siła ciężkościh- wysokość
| ||||||||
|
Energia potencjalna sprężystości
(skalar)
|
|
1 dżul
| Energia obserwowana np. przy naprężeniach ciał lub naciąganiu sprężyny;k - współczynnik sprężystościx - wydłużenie
| ||||||||
|
Zasada zachowania energii mechanicznej
|
| Energia całkowita układu (jego energia kinetyczna i potencjalna) jest niezmienna w czasie. Energia mechaniczna może być wykorzystana do wykonania pracy nad innym układem | |||||||||
|
| |||||||||||
2. Załącznik 1. Droga, przyśpieszenie i prędkość w funkcji czasu
Spoczywające ciało (v = a = 0)
Ruch jednostajny prostoliniowy (a = 0, v = const.)
Ruch jednostajnie przyśpieszony (a = const., V = V0 + at, s = V0t+at2/2)
Ruch zmienny niejednostajnie (a ¹const.)
3. Załącznik 2. Zasada zachowania energii w przyrodzie i technice -rysunek poglądowy
|
|
Ziemia;
Energia geotermiczna, morza, oceany ®
|
¯
|
| |
|
¯
Energia słoneczna (energia jądrowa,
Termojądrowa)
¯
|
Woda
¯
|
Prądnica, elektryczność, urządzenia elektroniczne, światło
®
|
| |
|
|
Rośliny, drewno
®
|
Elektrownie cieplne ®
|
Elektrociepłownia, kocioł parowy
Maszyna parowa
¯
| |
|
¯
|
energia wiatru
|
| ||
|
Biosfera,
atmosfera
|
®
|
|
