Materia to wszystko co nas otacza. Otaczające nas przedmioty to ciała fizyczne, które są zbudowane z substancji chemicznych.

Właściwości substancji to cechy charakterystyczne, które odróżniają ją od innych, umożliwiając identyfikację.

 Właściwości fizyczne:           

  • stan skupienia
  • barwa
  • połysk
  • gęstość
  • twardość
  • rozpuszczalność w wodzie i innych rozpuszczalnikach
  • temperatura wrzenia i topnienia
  • przewodnictwo elektryczne i cieplne

Właściwości chemiczne:

  • zapach
  • smak
  • palność
  • aktywność chemiczna
  • (zachowanie w obecności innych substancji )

 Gęstość jest to stosunek masy substancji do jej objętości. Substancje o mniejszej gęstości unoszą się na powierzchni drugiej.

d =  m/v

m – masa                                                                            

d – gęstość                                                                

V – objętość jaką ta masa zajmuje                    

Substancja to materia o określonych właściwościach.

Zjawisko fizyczne to przemiana w wyniku, której nie powstaje żadna nowa substancja.

Reakcja chemiczna to przemiana w wyniku, której powstaje nowa substancja o innych właściwościach.

Mieszanina składa się z co najmniej dwóch składników (substancji) zmieszanych ze sobą w dowolnych ilościach.

Sedymentacja to opadanie na dno naczynia cząstek substancji stałej pod wpływem siły ciężkości. NJ

Dekantacja polega na zlaniu cieczy znad osadu. NJ

Krystalizacja polega na wydzielaniu się z roztworu substancji w postaci kryształków na skutek odparowania. J

Destylacja polega na rozdzieleniu składników z wykorzystaniem różnic temp. wrzenia substancji. J

Zastosowanie rozdzielacza gdy ciecze nie mieszają się ze sobą NJ

Metody mechaniczne np. przy użyciu sita lub magnezu. NJ

Sorpcja to zatrzymywanie przez substancję stałą cząstek rozpuszczonych w gazie lub cieczy.

Symbol chemiczny pierwiastka to umowny, międzynarodowy zapis pierwiastka chemicznego stanowiący pierwszą lub pierwszą i kolejną literę jego nazwy łacińskiej. Nazwy pierwiastków pochodzą od:

  • właściwości pierwiastka
  • nazw planet
  • nazw państw, kontynentów, miast i części świata
  • nazwisk znanych uczonych
  • imion bogów, postaci mitologicznych

Pojęcie pierwiastka powstało w VII wieku p.n.e lecz jego znaczenie było inne. Naukowe pojęcie pierwiastka chemicznego wprowadził w 1661 roku Robert Boyle. Znanych jest 114 pierwiastków chemicznych, lecz tylko 90 występuje w przyrodzie.

Pierwiastek chemiczny to substancja prosta, której nie można rozłożyć na substancje proste.

Związek chemiczny to substancja złożona z co najmniej dwóch pierwiastków połączonych ze sobą trwale, który można rozłożyć na substancje proste.

MgO – tlenek magnezu                       FeO – tlenek żelaza                CaS – siarczek wapnia                       CO2 – dwutlenek węgla

NaCl – chlorek sodu               H2O – tlenek wodoru (woda)  C12H22O11 – sacharoza (cukier)

Metale to substancje stałe. Właściwości metali:

  • stały stan skupienia
  • barwa srebrzystobiała
  • połysk metaliczny
  • kowalność i ciągliwość
  • dobre przewodnictwo cieplne i elektryczne
  • różnią się twardością, temp. topnienia, gęstością i aktywnością chemiczną.

Właściwości niemetali:

  • mają różny stan skupienia:
  • stałe: siarka, fosfor
  • gazowy: tlen, azot, wodór
  • ciekły: brom
  • mają różną barwę:
  • siarka: żółty
  • fosfor: czerwony
  • brom: brunatno czerwony
  • chlor: zielonkawy
  • jod: fioletowy
  • nie przewodzą prądu elektrycznego i ciepła
  • mają charakterystyczne zapachy

Stopy metali to mieszanina jednorodna metali:

  • mosiądz – stop miedzi z cynkiem
  • brąz – stop miedzi i cyny
  • duraluminium – stop gliny z dodatkiem miedzi, manganu, krzemu, magnezu.
  • stal – stop żelaza z odrobiną węgla

Korozja to niszczenie metali lub ich stopów pod wpływem tlenu, czynników atmosferycznych oraz niektórych związków chemicznych.