W ilościowej analizie instrumentalnej mamy do czynienia z pomiarem odpowiednich wielkości fizycznych. Każda wielkość fizyczna określa jakąś właściwość substancji. Dzisiejsza analiza instrumentalna ma do wykorzystania coraz nowocześniejsze aparatury charakteryzujące się bardzo dużą dokładnością i czułością. Oczywiście wszystko jest uzależnione od odpowiedniego wzorcowania.
Metody instrumentalne dzielimy na:
1. Metody spektroskopowe, które wykorzystują oddziaływanie promieniowania elektromagnetycznego na materię:
W zależności od długości promieniowania padającego na substancje metody spektroskopowe dzielimy na:
- wykorzystujące promieniowanie o długości fali w zakresie 100- 800nm. Są to: spektrofotometria UV-VIS, turbidymetria, nefelometria, atomowa spektroskopia emisyjna, atomowa spektroskopia absorpcyjna;
- wykorzystujące promieniowanie o długości fali w zakresie 0,8- 300mm. Są to: spektrofotometria ramanowska, spektrofotometria IR (podczerwień);
- wykorzystujące promieniowanie o długości fali w zakresie 546 nm. Do tej grupy należy polarymetria;
- wykorzystujące promieniowanie o długości fali w zakresie 380- 780nm
2. Metody radiometryczne, które wykorzystują oddziaływanie promieniowania jądrowego na materię.
3. Metody elektrochemiczne, które opierają się na reakcjach zachodzących na elektrodach. Metody elektrochemiczne dzielimy na:
- elektrograwimetrię, w której jest wydzielany oznaczany składnik na elektrodzie podczas elektrolizy;
- konduktometrie, w której mierzymy przewodnictwo badanego roztworu w czasie miareczkowania;
- potencjometrię, w której mierzymy siłę elektromotoryczną ogniwa w czasie miareczkowania lub pomiarze pH.
4. Metody chromatograficzne, które opierają się na różnicy z jaką migrują rozdzielane w kolumnie składniki, w której mamy fazę nieruchomą i fazę ze strumieniem cieczy (chromatografia cieczowa) lub gazu (chromatografia gazowa).
Chromatografiecieczową dzielimy na:
- chromatografie adsorpcyjną;
- chromatografie podziałową
Chromatografie gazową dzielimy na:
- chromatografie adsorpcyjną;
- chromatografie podziałową.
Przebieg podstawowych czynności w przeprowadzaniu analizy instrumentalnej:
- Pobieranie reprezentatywnej próbki
- Rozdrabnianie i mieszanie próbki
- Wybranie odpowiedniej metody instrumentalnej
- Odważenie odpowiedniej ilości próbki
- Przeniesienie badanej próbki do odpowiedniego roztworu
- Sporządzenie kilku roztworów wzorcowych
- Przy pomocy odpowiedniej aparatury wykonanie oznaczenia
- dokonanie pomiarów
- obliczania