Jaja można podzielić w zależności od zawartości żółtka:
POLILECYTALNE - z dużą zawartością żółtka; np. u ryb, gadów czy ptaków
MEZOLECYTALNE - ze średnią zawartością żółtka; np. u płazów
OLIGOLECYTALNE - z małą zawartością żółtka; np. u łożyskowców
ALECYTALNE - brak żółtka; np. u strzykw
Rozwój jaj jest różny, zależnie od ilości żółtka w nim zawartego:
BRUZDKOWANIE może być:
- CAŁKOWITE (holoblastyczne) - z jaj alecytalnych, oligo- i mezolecytalnych
- równomierne - z jaj izolecytalnych, u jeżowców
- nierównomierne - z jaj anizolecytalnych - w jego wyniku powstają mikro- i makromery , u płazów
- CZĘŚCIOWE (mezoblastyczne) - z jaj polilecytalnych
- powierzchniowe - z jaj centrolecytalnych; u owadów
- tarczowe - z jaj telolecytalnych; u ryb, płazów, ptaków
Rozwój jaj może być od razu zdeterminowany (mozaikowy) - taki występuje u osłonic i pierwoustych. Niekiedy występuje jednak rozwój regulacyjny - wtedy blastomery nie są zdeterminowane na samym początku, lecz dopiero po pewnym czasie.
