Tasiemce (Cestoda) należące do płazińców stanowią sporą grupę pasożytów atakujących układ pokarmowy innych zwierząt (jest ich ponad 1500 gatunków). Ciało tworzy charakterystyczną taśmę (strobilę) zbudowaną z identycznych segmentów, zakończoną główką. Specyficznym dla tasiemców jest całkowity zanik przewodu pokarmowego, narządów oddechowych czy układu krwionośnego. Jest to oczywiście związane z prowadzonym trybem życia - pasożytnictwem wewnętrznym. Pobieranie pokarmu następuje przez skórę, a energię wyzwalają z glikogenu. Ze względu na warunki panujące w organizmie gospodarza, nie potrzebują również żadnych narządów zmysłu (dlatego brak np. oczu). Tasiemce są hermafrodytami - w każdym segmencie posiadają narządy rozrodcze obu płci. Zapłodnienie może zachodzić w jednym segmencie lub pomiędzy różnymi członami. Cykl rozwoju jest złożony - występują tu larwy (np. onkosfera, procerkoid, wągier). Tasiemce mają co najmniej jednego żywiciela pośredniego. Jednak w cyklu może pojawić się też larwa wolno żyjąca, tzw. koracidium.
Tasiemce powodują liczne choroby wśród zwierząt i ludzi - tasiemczyce (nazwa choroby pochodzi od nazwy pasożyta). U ludzi w jelitach mogą występować: tasiemce nieuzbrojone (Taeniarhynchus sagitanus) - najczęściej oraz tasiemce uzbrojone (Taenia solium).
Cestodaria - to gromada płazińców; znajduje się w niej kilkanaście gatunków pasożytów, których ciało nie jest segmentowane, bez główki. Znanym przykładem jest tu amfilina
CHARAKTERYSTYKA WYBRANYCH GATUNKÓW PASOŻYTÓW:
TASIEMIEC NIEUZBROJONY (Taenia saginata):
- jego długość może dochodzić do 10 m
- jaja produkowane w ogromnych ilościach są usuwane na zewnątrz w kale
- gdy jajo zostanie zjedzone przez bydło - wykluwa się larwa zwana onkosferą, która przemieszcza się do narządów, a tam rozwija się w wągra
- wągier do ciała człowieka dostaje się z jedzeniem, a po około 2 miesiącach jest już w stanie się rozmnażać
TASIEMIEC UZBROJONY (Taenia solium):
- jego długość dochodzi do 8 m
- cechą charakterystyczną jest występowanie haczyków na główce
- żywicielem dla larw (czyli pośrednim) jest świnia
- do zarażenia się człowieka dochodzi po zjedzeniu wieprzowiny z wągrami
- ten typ tasiemca występuje znacznie rzadziej niż tasiemiec nieuzbrojony
MOTYLICA WĄTROBOWA (Fasciola hepatica):
- pasożyt należący do przywr
- jak sama nazwa mówi, żyje w wątrobie
- jej gospodarzami są owce, bydło oraz ludzie
- jej długość może dochodzić do 5 cm
- podobnie jak wiele innych pasożytów motylica jest hermafrodytą (obojnakiem)
- żywicielami pośrednimi są ślimaki wodne (np. błotniarka moczarowa)
- larwy wykluwają się w wodzie
- w ślimaku przechodzi dalsze przeobrażenia, kolejno: sporocysta, redia i cerkaria
- ta ostatnia larwa tworzy wokół siebie torbiel i staje się metacerkarią
- gdy larwa inwazyjna trafi z jedzeniem do żywiciela ostatecznego - powoduje chorobę motyliczą
GLISTA LUDZKA (Ascaris lumbricoides):
- pasożyt należący do nicieni
- atakuje jelita ludzi
- jej długość może dochodzić do 40 cm
- do zarażenia dochodzi przez zjedzenie jaj wraz z pokarmem
WŁOSIEŃ KRĘTY (Trichinella spiralis):
- pasożyt również należący do nicieni
- pasożytuje tylko w jednym gospodarzu
- długość ich ciała może osiągać najwyżej 0,5 cm
- formy dorosłe pasożytują w jelicie cienkim
- larwy przemieszczają się przez wiele organów, aż w końcu docierają do mięśni szkieletowych, tam otaczają się otoczką
- powodują chorobę zwaną włośnicą
OWSIK LUDZKI (Enterobius vermicularis):
- pasożyt z rodziny Oxyuridae należącej do nicieni
- jego długość dochodzi do 1,5 cm, a kształtem przypomina ziarniak owsa
- pasożytuje w jelicie grubym
- są przyczyną choroby zwanej owsicą
- do zarażenia dochodzi na skutek zjedzenia jaj wraz z pokarmem
- poza owsikiem ludzkim, występują jeszcze owsiki końskie (Oxyuris equi) atakujące okrężnicę koni i osłów
SALMONELLA:
