Jest to gatunek z rodziny: pszczołowate, rzędu: błąkówki. Jest zwierzęciem hodowlanym. Pochodzi z Azji Południowej. Kiedyś rozpowszechniona była w Azji, Afryce i Europie. Najstarsze hodowle tej pszczoły zakładane były w kraju faraonów, starożytnym Egipcie. W tej chwili jest to owad występujący prawie na całym świecie. Innymi znanymi gatunkami są: pszczoła włoska, pszczoła ukraińska, pszczoła północna, pszczoła kaukaska.
Pszczoła miodna jest gatunkiem społecznym. Tworzy roje, w skład których wchodzą: królowa matka, która znosi jaja, robotnice i trutnie. Roje najczęściej liczą od 10 000 do 80 000 osobników, u których zaznaczony jest dymorfizm. Budowa morfologiczna i fizjologiczna pszczół zależy od funkcji pełnionych w rodzinie.
Robotnice
Wylęgają się z zapłodnionych jaj. W zależności od wieku mogą zajmować się karmieniem i opieką nad larwami, karmieniem matki, sprzątaniem komór w plastrach, budową plastrów, zbieraniem nektaru oraz pyłku, produkcją pierzgi i miodu i ochroną rodziny. Zazwyczaj robotnice mają 1,5 cm długości. W czasie lotu w ciągu 1 sekundy pokonują 3 do 6 metrów. Częstotliwość uderzeń skrzydłami wynosi 190 machnięć na 1 s. Robotnice rozwijają się przez 21 dni. Latem przeżywają około 35 dni, w zimie kilka miesięcy.
Matka
Jest większa od robotnic. Ma 2,5 cm długości. W budowie morfologicznej brak jest na kończynach koszyczków
Żyje ok. 5 lat. Jej głównym zadaniem jest składanie jaj. W ciągu życia składa ok. 750 000 jaj. Cześć z nich zostaje zapłodniona, z nich rozwijają się samice, a cześć nie. Niezapłodnione jaja rozwijają się partenogenetycznie w samce, trutnie.
Wszystkie larwy przez pierwsze trzy dni karmione są przez pszczoły piastunki mleczkiem, później te, z których rozwiną się robotnice i trutnie otrzymują nektar i pyłek kwiatowy, a te, które mają zostać królowymi, nadal mleczkiem. Rozwój królowej trwa 16 dni. Matka wpływa na robotnice dzięki substancjom hormonalnym wydzielanym przez gruczoł żuwaczkowy.
Trutnie
Samce pojawiają się w gnieździe na wiosnę i latem. Wtedy to królowa matka zostaje przez nie zapłodniona. Potem trutnie są tylko zbytecznym balastem. Nie potrafią wykonywać żadnej pracy, dlatego wyrzucane są poza gniazdo. Ponieważ nie umieją zdobywać pokarmu, na zewnątrz szybko giną z głodu i wyziębienia. Trutnie rozwijają się 24 dni.
Pszczoły zimę spędzają w plastrach otaczając królową matkę utrzymując wokół niej stałą temp. 25°C. Żywią się w tym czasie zgromadzonym miodem.
Przebieg rozwoju pszczoły:
- Złożenie przez królową matkę jaj
- Karmienie larw przez pszczoły piastunki
- Stadium larwalne- ostatni etap
- Zasklepienie komórek woskowych
- Etap poczwarki
- Przeobrażenie, młoda pszczoła
W "Nature" opublikowano, że system orientacji w przestrzeni pszczół jest taki jak u człowieka, mimo, że przecież narząd wzroku jest zupełnie inaczej zbudowany.
Pszczoły potrafią dokładnie określić długość lotu. Kierują się w przestrzeni rozpoznając znajome obiekty. Dzielą się również miedzy sobą informacjami o miejscach, gdzie jest najwięcej pokarmu. Jeżykiem porozumienia są rytualne tańce, tzw.: okręcany i wywijany.
Badania nad zachowaniami socjalnymi prowadzali między innymi naukowcy z University of Notre Dame w Notre Dame (Indiana), kierownikiem badań był Harald Esch. Pszczoły zostały zmuszone do latania wewnątrz rury. Spełniała ona funkcje tunelu. Owad latając w nim odnosił wrażenie, że pokonał bardzo duże odległości. Zdobyte informacje o źródle pożywienia następnie przekazywał swoim towarzyszom, wykonując odpowiedni taniec. W ten sposób naukowcy podglądnęli system przekazywania informacji u pszczół.
Żołnierze-zwiadowcy( to również są samice) pokazują pozostałym towarzyszkom, niezajętym w danej chwili, gdzie jest położone źródło pokarmu. W tańcu nie tylko liczą się odpowiednie "kroki", ale również odpowiedni kąt w stosunku do położenia słońca. Taki pokaz informuje o odległości u kierunku położenia bogatego źródła pokarmu.
Opisana wyżej sytuacja zachodzi w środowisku naturalnym natomiast w przeprowadzanym doświadczeniu, w laboratoryjnych warunkach, zwiadowcy gromadzili pokarm na jednym z końców rury- tunelu. W kolejnym etapie przekazywały informacje innym pszczołom o odległości od pokarmu. Odległości przekazane przez z zwiadowców były znacznie odleglejsze od rzeczywistych.
Spowodowane było to tym, że u pszczół główną droga odczytywania informacji jest system optyczny. Wąski, krótki tunel spowodował, że pszczoły odniosły mylne wrażenie. Zwiększył się tzw. przepływ optyczny.
Zjawisko to występuje również u ludzi i polega na tym, że odnosi się wrażenie, że ciemny tunel nigdy się nie skończy. Wydaje nam się, że jest on bardzo długi a tak naprawdę jest krótki.
Przepływ optyczny to dł. odcinka o jaki wydaje się przemieszczać względem poruszającego się obserwatora nieruchomy obiekt. Te obiekty, które są blisko mają duży przepływ optyczny, te które są daleko od obserwatora mały przepływ.
