Ekosystem jest to środowisko nieożywione oraz bytująca w nim biocenoza danego określonego terytorium w pewnym stopniu odgraniczonego od terytoriów otaczających, np. dane jezioro, dany las. Biotop jest to nieożywione podłoże, np. woda, światło, gleba, temperatura. Biocenoza jest to ogół żywych organizmów danego określonego terytorium w pewnym stopniu odgraniczonego od terytoriów otaczających.
Ekosystem = biocenoza + biotop.
W każdym ekosystemie wyróżnia się :
- producentów
- konsumentów
- destruentów.
Brak jakiegoś z głównych ogniw w łańcuchu życia upośledza funkcjonowanie ekosystemu, tworzą się ekosystemy niepełne:
- jaskinie, brak producentów
- długotrwała susza lub niska temperatura hamuje działalność destruentów
- na sztucznych ekosystemach nie gromadzi się detrytus.
Szereg organizmów ustawionych w takiej kolejności, że każdy poprzedzający jest podstawą pożywienia dla następnego nazywamy łańcuchem troficznym inaczej pokarmowym, zaś organizmy zajmujące taka samą pozycję w tym łańcuchu stanowią jeden poziom troficzny.
Biomasa- jest to masa ciał wszystkich organizmów danej grupy, np. biomasa roślin.
Materia uwalniana z rozkładanego pokarmu pozostaje w ekosystemie ekosystemie krąży w nim nadal. Energia natomiast rozprasza się i musi być zastępowana przez nowe porcje energii świetlnej przechwytywanej przez producentów.
Zdolność organizmów do przystosowania się do zmian danego czynnika nazywamy tolerancją ekologiczną. Zakres tolerancji organizmu dla różnych czynników jest różny. Przy opisie tej cechy obowiązuje w ekologii nazewnictwo, a mianowicie organizmy o wąskim zakresie tolerancji nazywamy z przedrostkiem - steno, a organizmy o szerokim zakresie tolerancji nazywamy z przedrostkiem - eury.
Osobniczy rozwój ekosystemu, czyli sukcesja.
Proces kierunkowych zmian doprowadzających do stopniowego przekształcenia się ekosystemu nazywamy sukcesją. Sukcesji towarzyszą kolejne następowanie po sobie określonych zespołów roślinnych i zwierzęcych. Przykładem minisukcesji są zmiany zachodzące w szklance mleka w ciągu kilku dni. Mleko pozostawione ciepłym miejscu stanowi pożywkę dla bakterii mlekowych, które przeprowadzają fermentację powodując jego kwaśnienie. Kwaśne pH umożliwia rozwój bakterii fermentacji masłowej, które przygotowują podłoże do rozwoju mikroorganizmów gnilnych.
