Według WHO przez zanieczyszczenie należy rozumieć takie zmiany środowiska lub jego elementów, które zmieniając jego jakość powodują, że dany element staje się nieprzydatny lub mniej przydatny dla człowieka. Przez zanieczyszczenie powietrza rozumiemy taki stan, w którym udział w powietrzu substancji stałych, ciekłych lub gazowych przekracza dopuszczalną ich zawartość w czystym powietrzu atmosferycznym. Zanieczyszczenia powietrza możemy podzielić na pyłowe, gazowe oraz biologiczne.

Emisja pyłów w Polsce jest bardzo duża. Pochodzą one z niektórych działów przemysłu, z palenisk domowych, kotłowni. Najbardziej pyłotwórczymi są w Polsce przemysł energetyczny, górniczy i hutniczy. Pyły pochodzenia organicznego mogą być źródłem alergii, powodującej astmę, zmiany skórne. Drobne pyły mogą docierać do pęcherzyków płucnych i powodować pylicę płuc. Najbardziej znaną spośród wszystkich pylic jest pylica krzemowa.

Najbardziej powszechnymi zanieczyszczeniami gazowymi w Polsce są dwutlenek siarki, tlenek azotu, tlenek i dwutlenek węgla. W zależności od zastosowanej technologii, przeciętna elektrownia na 1 tonę spalanego węgla produkuje 20-30 kg SO2. Dwutlenek siarki wydalony do atmosfery wraca po uwodnieniu i utlenieniu z opadami w postaci kwaśnych deszczów, powodujących zakwaszenie gleby.

Tlenek węgla występuje w przyrodzie w warunkach naturalnych. Do atmosfery uwalniany jest przede wszystkim przez gazownictwo i górnictwo, uwalnia się też z samochodu pracującego na wolnych obrotach. W wypadkach nieszczelności instalacji gazowych może znaleźć się również w pomieszczeniach zamkniętych, a w związku z tym, że ma 300 razy większe powinowactwo do hemoglobiny niż tlen, wiąże się z nią błyskawicznie.

Tlenki azotu produkowane są w wysokich temperaturach w piecach przemysłowych, a szczególnie dużo ich jest w spalinach samochodowych; często na ulicach z intensywnym ruchem drogowym normy przekraczane są kilkakrotnie. Zwiększona koncentracja NO2 powoduje zapalenie oskrzeli i oskrzelików, w skutek uszkodzenia nabłonka oddechowego.

Zanieczyszczeniami gazowymi mogą być również związki organiczne - zwłaszcza węglowodory aromatyczne, o silnym działaniu kancerogennym.

Podstawowym źródłem zanieczyszczeń powietrza w Polsce są:

  1. Energetyka
  2. Hutnictwo
  3. Przemysł chemiczny
  4. Metalurgia
  5. Gospodarka komunalna
  6. Transport i komunikacja

Największe pyłowo-gazowe emisje występują w: Krakowie, Katowicach, Jeleniej Górze, Tarnobrzegu, Radomiu, Łodzi, Legnicy. Niewielkie emisje są w Olsztynie, Suwałkach.

W ostatnich latach niepokój budzi również emisja CO2, który uczestniczy w efekcie cieplarnianym, przyczyniając się do wzrostu temperatury.

W celu minimalizacji zanieczyszczeń powietrza w Polsce należy:

  1. Unowocześniać przestarzałe technologie
  2. Instalować nowe urządzenia redukujące i neutralizujące zanieczyszczenia
  3. Stosować biopaliwa
  4. Stosować filtry i katalizatory
  5. Tworzyć naturalne osłony, tj. pasy zieleni w miastach, otuliny wokół parków
  6. Wprowadzić surowe prawo dotyczące ochrony przyrody i skutecznie je egzekwować