Odżywianie jest jednym z niezbędnych czynników ludzkiej egzystencji. Najnowsze badania pokazują, że rodzaj pożywienia wpływa zarówno na długość życia, odporność jak i sprawność umysłową.
Prawidłowe żywienie oparte jest na kilku podstawowych zasadach. Należy do nich szczególnie konieczność dostarczania organizmowi następujących składników odżywczych:
- białek
- cukrów
- tłuszczów
- witamin
- składników mineralnych
- wody
- kwasów organicznych
Spełniają one wiele istotnych funkcji,- między innymi zaopatrują organizm w składniki potrzebne do budowy i odbudowy tkanek i komórek oraz pozwalają na wytworzenie energii.
Składniki te można jeszcze podzielić pod kątem roli, jaką spełniają w organizmie. Wyróżnia się więc :
- składniki budulcowe
- składniki energetyczne
- składniki regulujące
Do pierwszej grupy zalicza się białko i składniki mineralne. Materiałem budulcowym jest głównie białko, ponieważ uczestniczy ono w budowie i regeneracji komórek. Składniki mineralne są zaś budulcem kości, biorą także udział w wielu procesach fizjologicznych.
W drugiej grupie znajdują się tłuszcze, cukry oraz białka. Dzięki utlenianiu w organizmie uwalniają energię cieplną. Największe ilości energii uzyskujemy ze spalania tłuszczów.
Rolę regulującą odgrywają natomiast składniki mineralne oraz witaminy.
W pożywieniu konieczne jest także uwzględnienie wody, błonnika i pektyny. Woda jest niezbędnym czynnikiem, przy udziale którego zachodzą wszelkie przemiany biochemiczne.
W prawidłowo przygotowanej diecie powinny znaleźć się następujące grupy produktów:
- produkty zbożowe (mąka, makaron, kasze, pieczywo)- przyjmuje się, że produkty z tej grupy pokrywają około 50 % dziennego zapotrzebowania kalorycznego; w produktach zbożowych występują cukry, białka, składniki mineralne, witaminy oraz niewielkie ilości tłuszczu;
- mleko i produkty mleczne (mleko, sery, jogurty)- są wszechstronnymi produktami pod względem wartości odżywczej;
- mięso, ryby, drób- są źródłem wysokowartościowego białka, witamin z grupy B i tłuszczu;
- tłuszcze (pochodzenia roślinnego -olej słonecznikowy, olej rzepakowy, olej sojowy, oraz tłuszcze pochodzenia zwierzęcego- masło czy margaryna)- są niezbędnym elementem diety, z uwagi na to, że dostarczają potrzebnych składników odżywczych; ważne jest także to, że niektóre witaminy rozpuszczają się tylko w tłuszczach;
- warzywa -to niskokaloryczne produkty, które zawierają niewielką ilość białka i tłuszczów, ale dużo wody i błonnika; szczególnie cenione są rośliny strączkowe (groch, fasola, soja, bób, soczewica)- obok dużej ilości cukrów dostarczają także białka roślinnego, składników mineralnych i witamin;
- owoce - także niskokaloryczne, ale bogate w witaminy;
- cukier i słodycze
Do sprzyjających elementów pobudzających trawienie można zaliczyć ładny i staranny wygląd produktów. Starannie dobrane produkty- także pod względem koloru- zachęcą nas do zdrowego odżywiania oraz urozmaicą nasz codzienny jadłospis. W codziennej diecie należy umieścić przede wszystkim dużą ilość świeżych owoców i warzyw. Dostarczają one dużych ilości witamin i zapewnią zdrowie.
Dużą uwagę należy także zwrócić na ruch. Uprawianie sportu, a nawet codzienne spacery są konieczne dla zachowania zdrowia i szczupłej sylwetki. Dzięki temu proces trawienia zostanie przyspieszony, a zbędne kalorie - spalone.
