Poziom żywienia to inaczej:
CZĘŚĆ PRODUKCYJNA
POZIOM ŻYWIENIA = ------------------------------------------
CZĘŚĆ BYTOWA
Czym nazywamy pokarm bytowy? Jest to ta część pożywienia, która nie wpływa na przyrost masy ciała, ale zapewnia podstawowe pokrycie procesów życiowych oraz utrzymuje homeostazę. Jest częścią dobowej dawki energetycznej. Wystarcza na podtrzymanie funkcji życiowych, lecz młody organizm przy takiej dawce nie będzie wykazywał tendencji wzrostowej. Jest odpowiedzialna za utrzymanie równowagi energetycznej i białkowej oraz za stałość masy ciała i jego skład. Przyrost masy ciała jest wiec zależy od tego jaka będzie wielkość nadwyżki dawki bytowej (cześć produkcyjna). Przy analizowaniu żywienia i jego poziomów napotykamy na różne problemy, które są związane zarówno z częścią bytowa, jak i produkcyjną. Istnieją związane z tym zagadnienia ważne, ale i ciekawe. Omówmy je wiec pokrótce.
Pierwszy problem:
Wpływ poziomów żywienia na wzrost oraz rozwój młodych organizmów.
Jak już zostało wspomniane organizm przybiera na wadze gdy zostanie przekroczone spożycie pokarmów ponad stan bytowy. Nie jest to jednak uzależnione od ilości pożywienia, ale od części bytowej, którą przekroczymy lub nie. Nadwyżka pożywienia powoduje syntezę nowych składników w ciele.
Problem drugi:
Polega na tym, że niektórzy ludzie jedząc bardzo mało tyją, inni z kolei jędza bardzo dużo i na wadze nie przybywają wcale.
Zależy to od dobowej dawki pożywienia (dobowa dawka pokarmu), która jest dzielona na bytową oraz produkcyjną.
Na pytanie, dlaczego przy dokładnie takiej samej dawce pożywienia jeden organizm będzie tył a drugi nie, odpowiedzieć można w bardzo prosty sposób. Różnica tych dwóch organizmów polega na rożnych potrzebach bytowych oraz rożnej zdolności wykorzystania części bytowej.
Czasem jest tak, że potrzeby bytowe organizmu są tak duże, że nie następuje już nadwyżka i wtedy organizm nie otłuszcza się wcale. I taki właśnie człowiek może spożywać duże ilości pokarmu bez konsekwencji przybierania na wadze.
Różna wydajność przerabiania nadwyżki w składniki pokarmowe powoduje, że różne wielkości w części produkcyjnej, co równoznaczne jest z rożną zdolnością otłuszczania się organizmu. Im gorzej organizm przerabia składniki tym więcej ich jest w części produkcyjnej i tym większe następuje otłuszczenie organizmu.
Z takie samej ilości pożywienia dla jednej osoby wystąpi mała nadwyżka lub nie pojawi się wcale, z kolei u innej będzie występować duża, co spowoduje otłuszczanie się organizmu.
Te różnice w potrzebach bytowych występujące u różnych ludzi często uwarunkowane są genetycznie, geny maja zatwierdzone informacje na ten temat.
Często u wielu ludzi ta sama nadwyżka będzie tak samo lub podobnie wykorzystana zachowując tą sama wydajność.
Istnieje zależność wprost proporcjonalna pomiędzy podstawową przemianą materii a bytowymi potrzebami, czyli im większa PMP, tym potrzeby bytowe są większe.
Trzeci problem:
Stosunek optymalny białka do energetycznych składników w diecie. Zapotrzebowanie organizmu w białko musi zostać pokryte, gdyż pewne rodzaje białek w naszym organizmie musza zostać uzupełnione podczas rozpadu ich i wydalania z organizmu (poprzez wydalanie mocznika wydalamy również azot), z tego właśnie powodu musimy uzupełniać te niedobory ze szczególnym uwzględnieniem aminokwasów, które są niezbędne do syntezy wielu bielak w organizmie. Młody rosnący organizm musi być zaopatrzony w taką ilość białek by móc w odpowiedni i prawidłowy sposób się rozwijać (wzrost i rozwój) miedzy minimum a maksimum wzrostowych możliwości. Z kolei u dorosłych poziom ten nie może być mniejszy niż poziom bytowy.
Indukowana pożywieniem termogeneza oraz ruchowa aktywność jest odpowiedzialna za ilość składników pokarmowych, które musza być w diecie, aby organizm nie odtłuszczał się, nie tracił składników oraz by miał pokryte potrzebne minimum białka.
W organizmach młodych została przyjęta zasada, która polega na przesyłaniu mniejszych ilości białka na procesy bytowe w stosunku do składników energetycznych.
Aby wzrost i rozwój został w odpowiedni sposób zachowany w stosunku do składników energetycznych w nadwyżce musi zawierać się większa ilość jednostek białka (na 1 kg białka przypada mała ilość kalorii).
Gdy poziom żywienia jest duży znaczy to, że rośnie cześć produkcyjna w stosunku do energetycznego zapotrzebowania. Tempo tego wzrostu uwarunkowane jest ilością i rodzajem spożywanego pokarmu.
Intensywne odżywianie się powoduje:
- rozwój tkanki tłuszczowej, który następuje wcześniej i dużo szybciej oraz którego nie da się już zlikwidować; dzieje się tak poprzez powstawanie dużej ilości komórek w pierwszej fazie, które po wytworzeniu się już nie znikną; w drugiej fazie natomiast ilość tych komórek nie ulega zmianie, następuje jednak rozrost objętości tych właśnie wytworzonych komórek (przy pięciokrotnie większym promieniu tych komórek powstaje sto dwadzieścia razy większa objętość);
- rozwiniecie się powierzchni przewodu pokarmowego oraz pozostałych wewnętrznych narządów, przy czym wątroba staje się bardzo otłuszczona i następuje jej degeneracja; żywe, zdrowe organizmy są w stanie pobrać, wchłonąć oraz strawić bardzo duże ilości pożywienia, żaden nie jest jednak w stanie metabolizować tak dużej ilości pokarmów; wątroba, która nie nadąża z metabolizacją przy tak dużym wchłanianiu przez jelita składników pokarmowych, ulega przepracowaniu oraz przemęczeniu, co kończy się jej upośledzeniem;
- układ kostny nie jest wstanie nadążyć za rosnącą tkanką miękką; tkanka kostna posiada dynamikę wzrostu; jeśli nie następuje jej przyspieszenie, a zmiany nie zaadoptują się na stale, kości nie nadążają z mineralizacją, co powoduje ze stają się słabe, nie odpowiednio rozwinięte oraz kruche;
- u dzieci, które zbyt intensywnie się odżywiają występuje inny niż prawidłowy układ mięśniowy; spożywamy mięso zwierzęce, w którym nie zmienia się skład bez względu na sposób chowu; w mięśniach występują różne białka: miofibrylarne, sarkoplazmatyczne oraz łącznotkankowe; różnica polega na różnym składzie białek oraz różnych proporcjach w mięśniach; mięśnie u dzieci, które szybko rosną różnią od mięśni tych dzieci, które rosną wolniej.