Hormony są substancjami aktywnymi biologicznie wytwarzanymi przez wyspecjalizowane gruczoły dokrewne. Hormony są wydzielane do krwi i wraz z nią dostarczane do komórek docelowych.

Do gruczołów dokrewnych zaliczamy:

  1. przysadka mózgowa - jest położona u podstawy mózgu, wytwarza szereg hormonów, wśród nich:
    • somatotropinę - czyli hormon wzrostu,
    • prolaktynę - odpowiadającą za wytwarzanie mleka (laktację) u kobiet karmiących,
    • oksytocyna - pobudza skurcze macicy podczas akcji porodowej,
    • folitropina - u kobiet stymuluje proces dojrzewanie pęcherzyka jajnikowego i wydzielanie estrogenów,
  1. szyszynka - wydziela melatoninę, czyli hormon regulujący pracę ośrodków snu i czuwania,
  2. tarczyca - wydziela tyroksynę (T4) oraz trójjodotyroninę (T3), nasilające podstawową przemianę materii,
  3. rdzeń nadnerczy - wydziela adrenalinę, nazywaną inaczej hormonem walki oraz stresu

Efekty działania adrenaliny:

    • rozszerzenie źrenicy oka,
    • zwiększenie częstotliwości skurczów serca,
    • rozszerza oskrzela i przyspiesza tempo oddechów,
    • rozszerzenie naczyń krwionośnych w mięśniach szkieletowych,
    • podniesienie stężenie glukozy we krwi,
    • przyspieszenie rozkładu tłuszczów.
  1. trzustka - wydziela:
    • insulinę - odpowiadającą za obniżenie stężenia glukozy we krwi,
    • glukagon - działa antagonistycznie do insuliny, czyli podnosi stężenie glukozy we krwi,
  1. jądra - wydzielają męskie hormony płciowe, przede wszystkim testosteron,
  2. jajniki - wytwarzają żeńskie hormony płciowe:

UKŁAD NERWOWY.

Układ nerwowy dzieli się na:

  • ośrodkowy układ nerwowy (centralny), na który składają się: mózgowie i rdzeń kręgowy,
  • obwodowy układ nerwowy, czyli 12 par nerwów czaszkowych oraz 31 par nerwów rdzeniowych.

W skład mózgowia wchodzą:

  • kresomózgowie,
  • międzymózgowie,
  • śródmózgowie,
  • móżdżek złożony z dwóch półkul, które łączy tzw. robak; w móżdżku zlokalizowane są ośrodki odpowiedzialne za koordynację ruchową,
  • rdzeń przedłużony - znajduje się w nim wiele ośrodków kontrolujących podstawowe czynności życiowe.

Łukiem odruchowym określa się drogę, jaką impuls nerwowy musi pokonać od receptora do efektora poprzez ośrodek nerwowy. Droga od receptora do ośrodka nerwowego to droga aferentna, natomiast droga od ośrodka nerwowego do efektora to droga eferentna.