Witaminy to związki organiczne potrzebne w prawidłowym przebiegu wielu procesów biochemicznych w organizmie. Bez nich właściwe funkcjonowanie organizmów nie byłoby możliwe.
Wyróżniane są 2 zasadnicze grupy witamin:
- rozpuszczalne w tłuszczach (D, E, A, K);
- rozpuszczalne w wodzie (wit. z grupy B, wit.C).
Witamina A
Rola: warunkuje prawidłowy stan nabłonków, skóry i siatkówki oka, a także prawidłowy wzrost, wzmacnia odporność, głównie na ropne zakażenia.
Występowanie: mleko, wątroba, masło, korzenie marchwi, owoce, szpinak, tłuste ryby.
Niedobór powoduje: kurzą ślepotę, choroby gruczołów potowych i łzowych, śluzówek, zahamowanie wzrostu.
Witamina D
Rola: prawidłowe wchłanianie fosforu i wapnia oraz rozwój kości.
Występowanie: mleko, jaja, drożdże. Powstaje w skórze pod wpływem słońca.
Niedobór powoduje: tracenie zębów, krzywicę, złamania kości.
Witamina E
Rola: ułatwia gojenie się ran, chroni komórki przed utlenianiem.
Występowanie: sałata, olej lniany, orzechy, mleko, jaja, wątroba.
Niedobór powoduje: nieprawidłowy przebieg ciąży, choroby gonad, zwyrodnienia mięśni.
Witamina K
Rola: uczestniczy w utlenianiu biologicznym, reguluje krzepliwość krwi.
Występowanie: szpinak, lucerna, kapusta, wątroba, mięso.
Niedobór powoduje: spadek krzepliwości krwi.
Witamina C
Rola: uczestniczy w utlenianiu biologicznym i aktywacji enzymów, wzmacnia odporność.
Występowanie: cytryny, porzeczki, pomarańcze, liście pietruszki, kiszona kapusta.
Niedobór powoduje: szkorbut, spadek odporności, trudne gojenie się ran.
Witamina H
Rola: wpływa na wygląd włosów i skóry, wchodzi w skład niektórych enzymów.
Występowanie: wątroba, mleko, marchew, jaja, maliny, drożdże.
Niedobór powoduje: wypadanie włosów, zapalenia skóry.
Witamina P
Rola: bierze udział w regulacji procesów utleniania biologicznego.
Występowanie: jaja, mleko, drożdże, wątroba, nasiona fasoli, zielone warzywa.
Niedobór powoduje: choroby układu nerwowego, przewodu pokarmowego i skóry (pelagra).
Witamina B1
Rola: uczestniczy w przemianach tłuszczów i cukrów, w utlenianiu biologicznym; warunkuje prawidłowe działanie tk. nerwowej i mięśniowej.
Występowanie: ryż, fasola, marchew, drożdże, wątroba, jaja, mleko, pomidory.
Niedobór powoduje: choroby serca i układu nerwowego, zaburzenia metaboliczne, chorobę beri-beri.
Witamina B2
Rola: zwiększa odporność organizmu, jest składnikiem enzymów łańcucha oddechowego.
Występowanie: jaja, drożdże, szpinak, nabiał, ryby, wątroba, nerki.
Niedobór powoduje: choroby skóry (zajady, łojotok), oczu, zahamowanie wzrostu.
Witamina B6
Rola: reguluje metabolizm aminokwasów, wchodzi w skład enzymów.
Występowanie: otręby ryżowe, kiełki pszenicy, wątroba, drożdże, nabiał.
Niedobór powoduje: anemię, łojotok, epilepsję, schorzenia skóry, depresję.
Witamina B12
Rola: reguluje pracę układu nerwowego, uczestniczy w tworzeniu erytrocytów.
Występowanie: mleko, wątroba, ryby. Wytwarza ją flora bakteryjna jelit.
Niedobór powoduje: osłabienie i anemia ogólna.
