Odpady stałe - (definicja) substancje powstałe w wyniku bytowania lub działalności gospodarczej człowieka, nieprzydatne i uciążliwe dla środowiska.
(Kompedium wiedzy o ekologii, PWN)
Ilość odpadów stale rośnie wraz ze postępem cywilizacyjnym, a co za tym również idzie ze wzrostem konsumpcji. Stoi za tym również coraz większe tempo pozyskiwania i przetwarzania zasobów naturalnych.
Odpady możemy podzielić biorąc pod uwagę ich pochodzenie na przemysłowe i komunalne. Odpady przemysłowe wytwarzane są w nadmiernej ilości ze względu na znikomy stopień ich wykorzystania gospodarczego oraz używanie przestarzałych technologii. Są one bardzo niebezpieczne dla środowiska, zawierają bowiem często toksyczne związki chemiczne, jak również metale ciężkie. Przedostają się one do gleby, powodując jej skażenie, a także zatruwając wody gruntowe. Ponadto zajmują w samej Polsce powierzchnię równą ok. 180 - 200 tysięcy hektarów a masa odpadów przemysłowych zdeponowanych na wysypiskach i hałdach wynosi ok. 108 - 4 miliardów ton. Równie dużym problemem dla środowiska naturalnego są odpady komunalne. Produkujemy ich dużo i z pewnością będziemy produkować coraz więcej. Jest to spowodowane zmianą standardów życia i wzrostem konsumpcji. Większość dostępnych produktów codziennego użytku, w tym również spożywczych posiada opakowania, często zupełnie niepotrzebne, pełniące jedynie funkcje marketingowe. Nierzadko są wyprodukowane z materiałów trudno rozkładających się, które zalegają latami na wysypiskach. Dlatego bardzo ważną sprawą jest segregowanie odpadów. Większość z nich jest bowiem przydatna do ponownego wykorzystania. Prawie wszystkie rodzaje śmieci są potencjalnym źródłem wtórnych zasobów surowcowych i paliw. A ich wykorzystanie nazywamy recyklingiem. Dzięki takiej taktyce mamy możliwość opanowania zalewu świata odpadami stałymi. Możemy wykorzystywać je jako odnawialne źródło energii cieplnej np. spalając w specjalnie skonstruowanych spalarniach, nie emitujących do atmosfery zbytnich ilości pyłów ani gazów. Odpady organiczne można również poddawać kompostowaniu w kompostowniach w celu uzyskania biogazu i nawozu. Oczywiście można także ponownie wykorzystywać inne materiały stałe, takie jak plastik, szkło, metal, papier i inne. Po przetworzeniu nadają się do produkcji wielu rzeczy, między innymi plastikowych ławek, wykładzin, elementów do samochodu, papieru gorszej jakości, materiałów budowlanych i wielu innych. Nie jest to jednak metoda łatwa do wprowadzenia w życie. Wymaga bowiem dobrej organizacji na różnych szczeblach terytorialnych, nakładów finansowych i wystarczająco wysokiej świadomości ekologicznej społeczeństwa. Segregacja odpadów i ponowne ich przetwarzanie pełni trzy zasadnicze funkcje: ekologiczną, ekonomiczną oraz edukacyjną. Funkcja ekologiczna polega oczywiście na ochronie środowiska przed nadmiernym zanieczyszczaniem go przez odpady. Składowanie odpadów na wysypiskach nie jest bowiem najlepszą metodą. Zajmują one zbyt duże powierzchnie a na jeszcze większe wywierają niekorzystny wpływ. W ich otoczeniu nie buduje się domów mieszkalnych, ponieważ sam nieprzyjemny zapach towarzyszący składowiskom uniemożliwia życie w ich pobliżu. Ponadto rzadko są one dobrze izolowane i są przyczyną skażenia okolicznej gleby i wód. Są także siedliskiem gryzoni i insektów roznoszących chorobotwórcze drobnoustroje. Poza tym ich powierzchnia musi ulegać stale powiększeniu, żeby pomieściła ciągle rosnącą ilość produkowanych śmieci. Wprowadzenie recyklingu nie jest jednak łatwe. Nie można zmusić ludzi by segregowali odpady. Muszą to robić dobrowolnie. Muszą również mieć pewność, że ich dodatkowa praca zostanie w pełni wykorzystana a śmieci nie trafią i tak na jedno wysypisko. Do tego potrzebny jest odpowiedni system edukacji i informacji. Niezbędne jest też oczywiście wprowadzenie odpowiednich technologii, które niemało kosztują. Wszystkie te aspekty wpływają na obecny stan tej dziedziny gospodarki w Polsce. Niestety zajmuje ona czołowe miejsce w Europie pod względem ilości wytwarzanych odpadów.
