Około 1/3 ludzkości cierpi na brak wody pitnej lub z powodu jej złej jakości. W latach 1900-1995 sześć razy wzrosło zapotrzebowanie na tą drogocenną ciecz, podczas gdy liczebność populacji ludzkiej wzrosła zaledwie dwukrotnie. Szacuje się, iż do 2025 roku w wodę pitną będzie trzeba wyposażyć dalszych pięć miliardów mieszkańców Ziemi. Do tegoż roku zmniejszy się jednocześnie objętość świeżej wody przypadająca na jednego człowieka do średnio 4,8 tys. m3 z około 7,3 tys. m3 w 1995 roku. Wzrost zapotrzebowania na wodę wynika ponadto z ciągłego rozwoju przemysłu oraz rolnictwa, które używa aż 87% wykorzystywanej przez człowieka wody. Zgony około 25 milionów osób rocznie spowodowane są skażeniem wody. Drogą wodną przenoszona jest bowiem większość chorób.

W związku z powyższym powinniśmy szanować i oszczędzać wodę. Możemy to robić codziennie poprzez:

- wybieranie prysznica, a nie kąpieli w dużej wannie,

- zakup urządzeń, takich jak pralka czy zmywarka, o jak najmniejszym pobieraniu wody, i korzystanie z nich gdy są pełne,

- instalację wodomierzy, dzięki którym możliwa jest kontrola zużywania wody,

- naprawę wad armatury,

- zamykanie kranu, gdy myjemy zęby, zmywamy czy golimy się i nie używamy wody,

- długotrwale moczyć brudne rzeczy niż prać je wstępnie,

- stosowanie ekologicznych środków czystości niezawierających chloru oraz fosforanów,

- czyszczenie samochodu w myjni, która posiada zamknięty obieg, lub używając do tego celu pojemnika z wodą,

- montaż toalet oszczędzających wodę.

Oceany i morza zajmują ¾ powierzchni Ziemi i stanowią 97% zasobów wodnych naszej planety. Woda słodka obejmuje zaledwie 3% tych zasobów a jej zdecydowanej większości człowiek nie może wykorzystać, ponieważ tworzy ona lodowce. Wody gruntowe, rzeki oraz jeziora, z których korzystają ludzie to tylko 0.03% całej wody na Ziemi.

Intensywność opadów ma wpływ na tempo odnawiania się zasobów wodnych. Ulewne i obfite deszcze powodują wartki spływ powierzchniowy i stanowią one około ½ opadów w naszym kraju. Natomiast jedynie 18% to wody przenikające w głąb gruntu i zatrzymywane tam na dłużej. W porównaniu z innymi krajami europejskimi jest to niska wartość.

Przemysł wykorzystuje najwięcej wody (ok. 10 km3 rocznie). Zakłady przemysłowe stosują wodę do potrzeb procesów produkcyjnych zarówno jako surowiec czy nośnik energii. Przemysł papierniczy, aby wyprodukować 1 tonę papieru zużywa duże objętości wody, około 400-500 tysięcy litrów. Olbrzymia ilość trujących ścieków pochodzi z wykorzystywanych w czasie bielenia masy w papierni związków chemicznych, które zawierają chlor. Rolnictwo oraz gospodarka miejska pobiera 3 km3 wody.

Zaledwie ok. 1/3 ścieków jest właściwie neutralizowanych (chemicznie i biologicznie), tyle samo poddawanych jest jedynie mechanicznym procesom oczyszczania, a reszty w ogóle się nie oczyszcza.

Połowa zbiorników wód powierzchniowych w Polsce nie zalicza się do żadnej z klas czystości, a wszystkie są mniej lub bardziej zanieczyszczone. Skażonych jest ponadto 20% wód gruntowych. Wody z prywatnych studni i ujęć gospodarskich często nie mieszczą się w sanitarnych normach. Do zanieczyszczeń wód zalicza się fosforany, siarczany, azotany, azotyny czy metale, a ich stężenia znacznie wzrosły w ostatnich kilkudziesięciu latach. Do wód powierzchniowych dostają się także bakterie chorobotwórcze, węglowodory oraz nawozy sztuczne i substancje stosowane w celu ochrony roślin. Spaliny samochodowe są przyczyną kwaśnych opadów atmosferycznych, zanieczyszczających zbiorniki wodne.

Woda w gospodarstwie domowym dziennie wykorzystywana jest w ilości około 340 litrów. Pojedyncza osoba zużywa więc około 140 litrów, a wypija tylko 2,5 litra.

Ilość litrów wody (średnie dzienne zużycie w Europie) wykorzystywanej do:

- gotowania i picia: 3-6,

- mycia naczyń: 4-6,

- pielęgnacji ciała: 10-20,

- spłukiwania muszli: 20-40,

- kąpieli i prysznica: 20-40,

- prania bielizny: 20-40.

Wybrane procesy uzdatniania wody oraz ścieków.

1. Wstępne uzdatnianie.

Aby zapobiec wahaniom parametrów wody pochodzącej ze zbiorników wód powierzchniowych, przed wpuszczeniem jej do właściwych maszyn uzdatniających stosuje się wstępne uzdatnianie. Metodę tą stosuje się podczas:

- tak zwanych zakwitów wody, które powstają w przypadku dopływu do zbiornika biogenów,

- skażenia wód z powodu awarii czy katastrofy,

- gwałtownego podniesienia się poziomu wody, co często pogarsza jakość pobieranej wody.

2. Oczyszczanie wody pochodzącej z przetwórstwa ziemniaczanego.

W przetwórstwie ziemniaczanym skażeniu ulegają wody obiegowe oraz zrzutowe, co związane jest z hydrotransportem i myciem tych warzyw. Na zanieczyszczenia te mają wpływ: jakość ziemniaka ( chodzi tu o poziom zanieczyszczeń występujących w glebie, świeżość kłębów - może występować sucha lub mokra zgnilizna), techniczny stan maszyn wykorzystywanych w hydrotransporcie. W celu oczyszczania wód zrzutowych i regeneracji wód wracających do obiegu ustalone zostały zasady ich chemicznego, biologicznego oraz mechanicznego czyszczenia.

Ścieki pochodzące z procesów technologicznych wykorzystywanych w przerobie ziemniaków i skrobi do postaci susz spożywczych zawierają duże stężenie związków pochodzenia organicznego. Około 70% tych zanieczyszczeń jest rozpuszczona w ściekach, których temperatura jest podwyższona i mieści się w granicach 37-40˚C. W tym przypadku również zostały ustalone zasady biologicznej neutralizacji zanieczyszczeń (tlenowe oraz beztlenowe) a także podczyszczania skażonych wód przed ponownym wykorzystaniem na polach.

Zanieczyszczone wody pochodzące z przemysły ziemniaczanego są niewygodne w miejskiej sieci kanalizacyjnej ponieważ zawierają wysokie stężenie związków organicznych. Substancje te (białka, cukry) są pożywką dla mikroorganizmów fermentacyjnych. Wiadomo, ze produkty fermentacji przyczyniają się do korozji kanalizacji oraz urządzeń sanitarnych. Powstający siarkowodór nie tylko przyspiesza korozję, lecz powodować może niebezpieczne dla zdrowia człowieka zatrucia poprzez przenikanie do pomieszczeń, w których przebywają ludzie. Ścieki te mogą kumulować się na rurach kanalizacyjnych (np. zlepiona skrobia) lub przyczyniać się do ich piaskowych blokad (ścieki transportowo-myjące). Przed transportem tego rodzaju ścieków przemysłowych siecią kanalizacyjną należy je odpowiednio odświeżyć i oczyścić.

3. Wykorzystywanie osadu czynnego do poprawy oczyszczania ścieków.

Metodę wykorzystującą osad czynny opracowano w celu unowocześnienia urządzeń służących do tlenowego oczyszczania zanieczyszczonych wód zawierających duże stężenie związków pochodzenia organicznego. Jest to metoda tzw. reaktora kaskadowego. Zbiorniki już istniejące przekształca się także na komory z osadem czynnym. Opracowane zostały również sposoby pozbywania się biomasy planktonu powstającej w stawach ściekowych (glonowych oraz rybnych) i eliminacji z reaktora nadmiaru osadu czynnego.

Czy można myć samochód w rzece?

Nie ma bezpośredniego przepisu zabraniającego mycia pojazdu w naturalnym zbiorniku wodnym. Jednak przepisy prawne stwierdzają, że nie można zanieczyszczać wody wykorzystywanej do picia czy pojenia zwierząt, czyli w praktyce chodzi tu o wszelki rodzaj wody. Za skażenie wody znajdującej się w studni czy wody wodociągowej to przestępstwo, za które grozi surowsza kara niż za mycie samochodu w rzece. Zanieczyszczenie to niekoniecznie musi opierać się na zajściu trwałych zmian biologicznych, fizycznych czy chemicznych wody. Wystarczająca jest tu zmiana krótkotrwała. Nie można myć samochodu w sytuacji, która pozwala brudnej wodzie przedostać się do wód gruntowych lub rzeki. Najsurowsze kary grożą, gdy wykonuje się tą czynność na obszarze chronionym. W takim wypadku może dojść nawet do kary pozbawienia wolności. Jeżeli ktoś myje pojazd na prywatnym terenie to jego właściciel może podać do sądu osobę naruszającą prawo.