Neuron stanowi podstawową jednostkę czynnościowo- anatomiczną tkanki nerwowej. Komórka nerwowa składa się z perikarionu, czyli ciała komórki oraz z dwóch typów wypustek nerwowych: dendrytów ( liczne i krótkie wypustki cytoplazmatyczne) oraz dendrytów ( pojedyncza, długa wypustka osiowa).
Dzięki dendrytom możliwe jest przekazywanie impulsów do ciała komórki nerwowej a neuryt, czyli akson wiedzie impulsy z ciała komórki na obwód ustroju.
Cytoplazma komórki nerwowej posiada liczne mitochondria. Organelle te wchodzą także do cytoplazmy znajdującej się w wypustkach. Występuje tu także dobrze rozwinięty aparat Golgiego, który leży zazwyczaj w sąsiedztwie jądra komórkowego. Charakterystyczne dla neuronu jest posiadanie wielu drobnych ziarnistości , które zawierają RNA. Leżą one w pobliżu jądra komórkowego a nazywane są tigroidami.
Komórka nerwowa posiada również liczne włókienka nerwowe, zwane także neurofibryllami. Włókienka te tworzą sieć na terenie perikarionu a w aksonach leżą w postaci równoległej wiązki.
Włókno nerwowe to wypustki komórki nerwowej, kończące się w pewnej odległości od ciała neuronu. Czasami długość takich włókien sięga nawet jednego metra. Część włókien posiada osłonkę, która utworzona jest z lipidowo-białkowej substancji zwanej mieliną. Takie włókna nazywamy mielinowymi albo rdzennymi.
Te włókna, które nie mają osłonek to włókna bezmielinowe albo bezrdzenne.
Substancja mielinowa, która pokrywa włókna nie jest ciągła. Co pewien czas tworzy charakterystyczne przewężenia zwane przewężeniami Ranviera. Na włóknach nerwowych znajdujących się na obwodzie ciała dodatkowo na osłonce mielinowej leży neurolema, czyli osłonka komórkowa zwana także osłonką Schwanna. Osłonę tę tworzą lemocyty. Pomiędzy jednym a drugim przewężeniem znajdują się komórki lemocytów. Ułożone są one w taki sposób, że sąsiadujące lemocyty łączą się ze sobą za pomocą wypustek.
Mielina zbudowana jest głównie z lipidów, w tym głównie z fosfolipidów i cholesterolu.
Mielina odgrywa bardzo istotną rolę w czasie przewodzenia impulsów nerwowych. Mielina jest bowiem bardzo dobrym izolatorem. Dzięki przewężeniom Ranviera możliwy jest skokowy przekaz impulsów. Jest on znacznie szybszy a przez to bardziej oszczędny w stosunku do falowego rozprzestrzeniania się impulsu, który zachodzi w nerwie bezrdzennym.
Niektóre włókna nie posiadają osłonek, nazywane są one bezosłonkowymi a występują one głównie we włóknach węchowych. Oprócz wyżej wymienionych włókien występują także włókna jednoosłonkowe, czyli takie które posiadają tylko jedna osłonkę albo mielinową albo osłonkę Schwanna.
Przewodzenie impulsów nerwowych możliwe jest dzięki obecności synaps, umożliwiających rozchodzenie impulsu pomiędzy kolejnymi nerwami lub pomiędzy komórką nerwową a mięśniem czy gruczołem. Synapsy pomiędzy mięśniami a nerwami nazywane są efektorowymi a synapsy pomiędzy dwoma nerwami to synapsy międzyneuronalne.
Synapsę budują dwie błony: presynaptyczna ( od strony neurytu) oraz postsynaptyczna ( od strony dendrytu).
Synapsy dzielimy ze względu na sposób przechodzenia impulsu nerwowego. Mamy więc synapsy elektryczne oraz chemiczne.
Komórki nerwowe dzieli się pod względem liczby posiadanych przez nie wypustek. Wyróżniamy neurony jednobiegunowe, dwubiegunowe, rzekomojednobiegunowe oraz wielobiegunowe.
