Grzyby to wielokomórkowe organizmy eukariotyczne o plechowej budowie, w większości przypadków lądowe (istnieją również nieliczne gatunki wodne). Do rozwoju jest im potrzebne podłoże organiczne, wilgoć oraz odpowiednia temperatura (w zakresie 15 - 30oC). Grzyby obejmują około 110 tysięcy gatunków, ale co roku opisuje się kolejne.
Plecha grzybów, czyli tzw. grzybnia, złożona jest z delikatnych, rozgałęziających się, mikroskopijnej wielkości nitkowatych struktur, zwanych strzępkami. Strzępki mają budowę komórkową i mogą posiadać znaczną liczbę jąder komórkowych (strzępki komórczakowe), bądź też jądra te są oddzielone przegrodami (strzępki wielokomórkowe). W strzępkach z przegrodami w pojedynczym segmencie może być jedno haploidalne jądro (strzępka jednojądrowa), bądź też dwa sprzężone jądra haploidalne (strzępka dikariotyczna). Grzybnia może być zbudowana ze strzępek luźnych i rozgałęzionych, przypominających nieco watę, bądź też strzępki te splatają się ze sobą tworząc bardziej zwartą strukturę - plektenchymę (tkankę rzekomą) lub też postać zbitą - sklerotę (organ przetrwalnikowy). U grzybów wyższych ze zbitych strzępek grzybni powstają owocniki, służące do wytwarzania zarodników i to właśnie one są zwykle przez nas nazywane grzybami.
Grzyby odżywiają się wydzielając do podłoża enzymy trawienne i wchłaniając powstałe na skutek rozkładu proste związki organiczne. Mogą odżywiać się materią organiczną - martwą (saprofity, np. muchomor) lub żywą (pasożyty, np. rdza źdźbłowa), bądź też żyją w symbiozie, tzw. mikoryzie (współżycie grzybów i innych organizmów, np. korzeni roślin naczyniowych przy obopólnej korzyści, np. koźlarz i brzoza).
Oddychanie grzybów przebiega na drodze tlenowej lub beztlenowej.
Grzyby mogą rozmnażać się na trzy sposoby:
- płciowo - poprzez kopulację różnoimiennych strzępek, gametangiogamię (zlewanie się zawartości gametangiów - organów płciowych), gametogamię (łączenie gamet);
- bezpłciowo - poprzez zarodniki (np. konidialne, workowe, podstawkowe), przenoszone przez wiatr, czy zwierzęta po znalezieniu odpowiednich warunków tworzą nowe grzybnie;
- wegetatywnie - poprzez fragmentację plechy, pączkowanie.
Znaczenie grzybów:
- biorą udział w rozkładzie martwej materii organicznej, przyczyniając się do obiegu pierwiastków w przyrodzie;
- stanowią pokarm dla wielu zwierząt oraz człowieka;
- tworząc porosty są organizmami pionierskimi;
- mikoryza wpływa korzystnie na rozwój roślin wyższych;
- wykorzystuje się je do produkcji antybiotyków, witamin, enzymów, jak również pieczywa, alkoholi, kefirów, czy serów;
- są przyczyną wielu chorób ludzi, zwierząt i roślin, powodują pleśnienie produktów spożywczych, wywołują reakcje alergiczne.
Systematyka grzybów:
Podkrólestwo: grzyby
Gromada: śluzorośla
Gromada: grzyby lęgniowe
Gromada: grzyby właściwe
Podgromada: skoczkowe
Podgromada: sprzężniowe
Podgromada: workowce
Podgromada: podstawczaki
Podgromada: grzyby niedoskonałe
Gromada: porosty
Śluzorośla - najczęściej występują w lasach; mają jaskrawe zabarwienie wielojądrowej śluźni; rozmnażają się za pomocą pływek.
Grzyby lęgniowe - saprofity (wodne) lub pasożyty (głównie roślin); plecha z wielojądrowych strzępek, otoczonych ścianą celulozową; przedstawiciele: roztoczek, fitoftora.
Skoczkowe - wodne saprofity lub pasożyty; jednokomórkowe, tworzą ruchliwe zarodniki oraz gamety uwicione.
Sprzężniowe - saprofity; grzybnia to strzępki wielojądrowe, bez przegród, o ścianie komórkowej z chityny; rozmnażanie - gametangiogamia, wytwarzają przetrwalnikową zygosporę; przedstawiciele: pleśniak biały, rozłożek czerniejący.
Workowce - liczna i zróżnicowana grupa; grzybnia zwykle ze strzępek wielokomórkowych, haploidalnych, luźnych lub zbitych w kuliste, miseczkowate lub butelkowate owocniki; u niektórych grzybnia to jednokomórkowe, pączkujące komórki; saprofity, pasożyty; rozmnażanie bezpłciowe lub płciowe (gametangiogamia, powstają zarodniki workowe, jądra tworzą sprzężone pary); przedstawiciele: drożdże, trufle, pędzlak, drożdżaki, szpetczaki.
Podstawczaki - pospolite; większość - lądowe saprofity; grzybnia rozgałęziona z przegrodami, tworzy owocniki, zbudowane z trzonka i kapelusza; rozmnażanie -zarodniki podstawkowe; przedstawiciele: pieczarka, borowik, muchomor, rdza źdźbłowa.
Grzyby niedoskonałe - haploidalne, wielokomórkowe strzępki; pasożyty; tylko rozmnażanie bezpłciowe.
Porosty - symbionty glonów z grzybami (workowce, rzadziej podstawczaki).