Spis treści:
- Jak wyglądało zakończenie roku szkolnego w PRL-u?
- Obowiązkowe stroje galowe
- Uroczyste apele i akademie
- Cenzurki, czyli dawne świadectwa
- Jak wygląda zakończenie roku szkolnego dziś?
Jak wyglądało zakończenie roku szkolnego w PRL-u?
Zakończenia roku szkolnego w PRL-u nie różniły się formą od tego, jak wyglądają dziś. Najczęściej były one jednak bardziej uroczyste niż współcześnie, a ich oprawa artystyczna często bywała bardziej rozbudowana. Sprawiały też wrażenie nieco bardziej oficjalnych również ze względu na to, jak prezentowali się wówczas uczniowie. Co było inne, a co nie zmieniło się od lat?
Przeczytaj również: QUIZ o PRL. Pamiętasz te kultowe słodycze?
Obowiązkowe stroje galowe
W czasach PRL-u na uroczystym zakończeniu roku uczniów obowiązywał strój galowy. Najczęściej w jego skład wchodziła biała koszula i czarne lub granatowe spodnie w przypadku chłopców oraz w tych samych kolorach spódnice u dziewcząt. Wiele dziewczynek nich nosiło w tych czasach również białe podkolanówki lub rajstopy. Strój musiał być elegancki i odświętny, a znaczna większość uczniów respektowała te zasady i rzadko kiedy zdarzał się ktoś, kto pojawił się na rozdaniu świadectw w ubraniach codziennych.
Uroczyste apele i akademie
Zakończenie roku szkolnego w PRL-u składało się z dwóch części – uroczystego apelu oraz rozdania świadectw w gronie klasowym. Apel najczęściej odbywał się w sali gimnastycznej lub na boisku szkolnym, a otwierało i zamykało go wejście i wyjście szkolnego pocztu sztandarowego. Świadectwa rozdawali natomiast uczniom wychowawcy w salach lekcyjnych.
Podczas apelu głos zabierał przede wszystkim dyrektor szkoły, który podsumowywał rok szkolny oraz życzył uczniom bezpiecznych i udanych wakacji. Ważną częścią jego przemowy było również nagrodzenie uczniów, którzy wykazali się szczególnymi osiągnięciami – wyczytywano ich nazwiska i przekazywano im upominki, którymi najczęściej były książki. W niektórych szkołach w czasie apelu rozdawano również świadectwa tym uczniom, którzy uzyskali świadectwo z paskiem lub wyjątkowo wysokie wyniki w nauce.
Zwykle podczas apelu odtwarzano z radia także przemówienie ministra oświaty, który co roku w ten dzień odwiedzał inną szkołę w kraju. W części placówek swoją mowę wygłaszali również przedstawiciele samorządu uczniowskiego, którzy dziękowali nauczycielom w imieniu uczniów i przekazywali dyrekcji kwiaty.
Częścią całej uroczystości była też tzw. akademia, którą z okazji zakończenia roku szkolnego organizowała wybrana wcześniej klasa pod opieką wychowawcy. Akademia najczęściej miała formę występów artystycznych – wybrani uczniowie recytowali związane z zakończeniem nauki i rozpoczęciem wakacji wiersze, śpiewali piosenki, a nawet odgrywali krótkie przedstawienia.
Przeczytaj również: QUIZ: Kultowe marki z PRL-u. Pamiętasz „Junaka”, „Rifle” i „Ptysia”?
Cenzurki, czyli dawne świadectwa
W czasach PRL-u i wcześniejszych świadectwa szkolne były nazywane cenzurkami. Dawny dokument przypominał te dzisiejsze i niewiele się od nich różnił, jednak nie od zawsze uczniowie nagradzani byli czerwono-białym paskiem. Takie oznaczenie pojawiło się na świadectwach po raz pierwszy dopiero w roku szkolnym 1978/1979. W PRL-u obowiązywała również inna skala stopniowa niż dziś – najniższą pozytywną oceną była „trója” (dostateczna), najwyższą – „piątka” (bardzo dobra). Nie przejść do następnej klasy można było natomiast z powodu oceny niedostatecznej, czyli „dwói”. „Jedynki” i „szóstki” wprowadzono do skali stopniowej dopiero w 1991 roku.
Jak wygląda zakończenie roku szkolnego dziś?
Formuła uroczystości zakończenia roku szkolnego w polskich szkołach nie odbiega dziś mocno od tej z PRL-u. Wciąż podczas oficjalnej części imprezy przemawia dyrektor placówki, który następnie wręcza nagrody uczniom ze szczególnymi osiągnięciami. Następnie wychowawcy rozdają świadectwa swoim klasom w salach lekcyjnych. W większości szkół sama uroczystość nie jest jednak aż tak podniosła i odświętna jak w czasach PRL-u. W niektórych szkołach nie organizuje się nawet specjalnej oprawy artystycznej.
Przez lata zmieniło się również podejście uczniów do ubioru na zakończenie roku. Obecnie część z nich nadal zakłada czarno- lub granatowo-białe stroje, inni stawiają na elegancki ubiór, choć niekoniecznie w tradycyjnych kolorach, natomiast sporo jest również takich, którzy ubierają się w tym dniu bardziej na luzie, a nawet tak, jak chodzą na co dzień.
Ze względu na to, że podejście do nauczania i wychowywania młodzieży zmieniło się diametralnie od czasów PRL-u, dziś książkami lub innymi upominkami nagradzane są nie tylko osoby z największymi sukcesami, ale wszyscy uczniowie klas, niezależnie od tego, jakie uzyskali wyniki. W ostatnich latach część szkół i nauczycieli dołącza się nawet do akcji „Pasek dla każdego ucznia”, w której wszystkie dzieci dostają świadectwa z kolorowymi paskami – nie tylko za wysoką średnią, ale również za inne osiągnięcia m.in. sportowe, artystyczne czy społeczne.
oprac. Joanna Cwynar
Odpowiedzi do zadań z podręczników z historii znajdziesz tutaj:
Historia. Klasa 5. Podręcznik - rozwiązania i odpowiedzi
Historia. Klasa 7. Podręcznik - rozwiązania i odpowiedzi
Historia. Klasa 8. Podręcznik - rozwiązania i odpowiedzi
