Święta w grudniu na świecie
W Polsce i wielu innych krajach już po Święcie Zmarłych sklepy i ulice zaczynają być przystrajane w ozdoby związane z nadchodzącymi świętami. Nic więc dziwnego, że w naszym kręgu kulturowym z grudniem kojarzą się nam przede wszystkim mikołajki i święta Bożego Narodzenia. Nie na całym globie się je jednak obchodzi. Wyznawcy innych religii i członkowie odmiennych kultur mają w tym miesiącu swoje uroczystości, które celebrują na różne sposoby.
Chanuka, czyli żydowskie Święto Świateł
Chanuka to żydowskie święto, które trwa 8 dni i najczęściej wypada w grudniu (zgodnie z kalendarzem żydowskim od 25 dnia kislew do 2 tewet). Ma ono upamiętniać ponowne poświęcenie Świątyni Jerozolimskiej w 165 roku p.n.e. Chanukę często nazywa się również Świętem Świateł, ponieważ podczas obchodzenia tej religijnej uroczystości zapala się świece, światła lub lampki oliwne na specjalnym, dziewięcioramiennym świeczniku o nazwie chanukija.
Każdego dnia celebrujący święto świecą się kolejną lampkę, by ósmego dnia zapalonych było ich osiem. Świecznik stawiają na oknie, by był widoczny z zewnątrz. Przy nim zbiera się cała rodzina – wszyscy śpiewają pieśni i jedzą smażone w tłuszczu słodkości, takie jak pączki czy faworki. Dzieci podczas Chanuki dostają prezenty, a wieczorami grają w drejdel (tradycyjną żydowską grę), natomiast dorośli – w karty.
Przeczytaj również: Oto kręgi czarownic. Skąd się biorą tajemnicze wzory?
Kwanzaa, czyli święto kultury afrykańskiej
Kwanzaa to coroczne święto kultury afrykańskiej, obchodzone od 26 grudnia do 1 stycznia. W latach 60. XX wieku stworzył je aktywista ruchu Black Power – Maulana Karenga. Jego inspiracją były tradycje dożynek w różnych miejscach Afryki, a w szczególności festiwale „pierwszych owoców”. Kwanzaa miała być alternatywą dla świąt Bożego Narodzenia, obchodzonych przez białą ludność USA.
Rodziny świętujące Kwanzę przyozdabiają domy w związane z afrykańską kulturą przedmioty, dekoracje, a przede wszystkim owoce. Zakładają również tradycyjne stroje. Wspólnie ucztują, śpiewają, tańczą i czytają poezję. Zapalają także siedmioramienny świecznik z czerwonymi, zielonymi i czarnymi świecami. Ma on symbolizować siedem wartości, które są przez nich wyznawane.
Święto Krampusa, czyli alpejska noc demonów
Mówi się, że 6 grudnia grzeczne dzieci otrzymują prezenty od Mikołaja, a niegrzeczne straszy się rózgą. W alpejskim folklorze istnieje nawet specjalna postać, która pojawia się wraz z Mikołajem, a dzieciom, które źle się sprawowały, przynosi paskudne prezenty lub porywa je, wrzucając do swojego worka. To Krampus, który z wyglądu przypomina pół kozę, pół demona, jest odziany w futro, a na twarzy ma przerażającą maskę z rogami.
W wielu miasteczkach Austrii i bawarskiej części Niemiec 5 grudnia, czyli dzień przed mikołajkami, mają miejsce tradycyjne parady, w których trakcie młodzi mężczyźni przebrani za Krampusa próbują swoimi wybrykami (głównie tańcami i wykrzykiwaniem obelg), przestraszyć oglądających ich przechodniów – szczególnie dzieci i młode dziewczęta.
Przeczytaj również: Połączenie się tych dziur może spowodować katastrofę
Dzień Świętej Łucji, czyli dziecięcy orszak w Szwecji
W Szwecji, a także w niektórych częściach innych skandynawskich krajów, szczególnie ważnym i widowiskowo obchodzonym grudniowym świętem jest Dzień Świętej Łucji z Syrakuz – męczennicy i patronki niewidomych oraz światła, która wydłubała sobie oczy, by zniechęcić do siebie swoich oprawców, a później cudownie odzyskała wzrok.
W trakcie obchodów tego święta ulicami przechodzi orszak dzieci w białych strojach i ze świecami w dłoniach, który prowadzi dziewczynka z wieńcem świeczek na głowie. Ma to symbolizować rozproszenie ciemności podczas długich i ciemnych, skandynawskich nocy oraz wyznaczać początek oczekiwania na nadejście wiosny.
Las Posadas, czyli procesje Józefa i Maryi
W Ameryce Łacińskiej, a także w Meksyku i kilku innych krajach, między 16 a 24 grudnia obchodzi się Las Posadas, czyli święto upamiętniające podróż Józefa i Maryi do Betlejem przed narodzeniem Jezusa.
Uroczystość ma formę inscenizacji, podczas której przebrani za Maryję i Józefa ludzie chodzą lub jeżdżą na osiołku po mieście wraz z orszakiem aniołów i pasterzy, odwiedzając odpowiednio oznaczone domy. Ich mieszkańcy otwierają im drzwi i zapraszają ich do środka, śpiewając pieśni. Tam natomiast wspólnie modlą się przy szopce. Procesji towarzyszy śpiewanie pieśni i kolęd. Później w gronie rodzinnym zasiada się do uczt, podczas których dzieci rozbijają kijami piniaty (tj. wypełnione w środku papierowe gwiazdy), z których wysypują się dla nich słodycze.
Przeczytaj również: Siedem rzeczy, których na Ziemi może zabraknąć
Noc Yalda, czyli celebracja przesilenia zimowego
W Iranie, a także wielu krajach dawnej Persji, koniec jesieni i początek zimy (przesilenie zimowe) świętuje się Nocą Yalda. Celebracja tego dnia wywodzi się jeszcze z czasów staroperskich, gdy wierzono, że w tym czasie roku światło odradza się pod postacią boga Mitry. Niektóre dawne przesądy mówiły również, że w najdłuższą noc roku trzeba czuwać i pilnować światła, a obrzędy związane z Yaldą mogą odstraszyć złe moce.
Obecnie jest to tradycyjne święto, podczas którego rodzina oraz przyjaciele spotykają się w domu najstarszych członków familii – najczęściej dziadków. Podczas Yaldy ucztuje się, jedząc owoce, pestki, orzechy i słodkości. Wieczerzy towarzyszą również tańce, muzyka, śpiewy, a także czytanie poezji Hafiza, z której próbuje się odczytać dla siebie wróżby.
Pancha Ganapati, czyli dzień patrona sztuki i kultury
Od 21 do 25 grudnia Hindusi czczą patrona sztuki i kultury – Ganeśę, którego przedstawia się najczęściej jako czterorękiego mężczyznę o jednej lub pięciu głowach słonia.
Hindusi ustawiają wówczas w głównym miejscu domu figurkę Ganeśy i przyozdabiają ją girlandami, światłami oraz kolorowymi materiałami, które mają symbolizować jego pięć sił. Przed tak przygotowanym ołtarzykiem stawiają tacę z owocami, słodkościami i kadzidłami, które składają mu w ofierze. Następnie odbywa się nabożeństwo, podczas którego wykonywane są religijne pieśni. Po nim wszyscy dzielą się pozostawionym na tacy jedzeniem. Każdego dnia święta dzieci dostają prezenty, które kładą przy figurze, ponieważ mogą je otworzyć dopiero 5. dnia uroczystości.
Przeczytaj również: Skąd się biorą sny i dlaczego są kolorowe?
Dzień Oświecenia Buddy, czyli pamiątka nirwany
W podobny do Hindusów sposób, 8 grudnia Japończycy świętują Dzień Oświecenia Buddy, który ma upamiętniać moment nirwany Siddharthy Gautamy. Przyszły Budda porzucił wówczas ascetyczne praktyki i siedząc pod drzewem Bodhi, zaczął medytować, by odnaleźć źródło cierpienia, a potem się od niego wyzwolić. Podobne święto, choć często pod inną nazwą i w różnych grudniowych terminach, obchodzą także Chińczycy, Koreańczycy i Wietnamczycy.
Zależnie od rejonu, Dzień Oświecenia Buddy celebruje się na różne sposoby, jednak najczęściej wyznawcy buddyzmu modlą się wówczas oraz medytują. W domu przyozdabiają posąg Buddy siedzącego pod drzewkiem Bodhi, a na zewnątrz wieszają na drzewach lampki, które mają symbolizować oświecenie. Spożywają też tradycyjny posiłek z ryżu i mleka, ponieważ według legendy, właśnie to zjadł Budda po osiągnięciu nirwany.
Rozwiąż nasze quizy:
QUIZ ortograficzny. Czy wiesz, jak zapisać te rzadko używane wyrazy?
Bardzo trudny QUIZ z wiedzy ogólnej. Nieliczni zdobywają 100 proc.
QUIZ: Byłeś uczniem w PRL? Z łatwością odpowiesz na te pytania, choć przy 9. może być różnie
Komentarze (0)