Spis treści:
Historia wyspy Kihnu – część Polski, Szwecji, Rosji
Wyspa Kihnu jest położona w Zatoce Ryskiej, na południowo-wschodnim krańcu Morza Bałtyckiego. Znaleziska archeologiczne wskazują, że już przed 3 tysiącami lat przebywali na niej łowcy fok oraz rybacy. Pierwsze wzmianki o stałej lokalnej ludności pochodzą jednak dopiero z pierwszej połowy XIV w.
Początki osadnictwa na Kihnu są związane bezpośrednio z biskupstwem Ozylii, będącym dziś częścią Estonii. Burzliwa historia Europy i tutaj jednak odcisnęła się piętnem politycznej zawieruchy. W 1562 r. Duńczycy na 3 lata przejęli kontrolę nad wyspą Kihnu. Częścią Polski, a ściślej unii polsko-litewskiej, była do roku 1600 z małą przerwą, kiedy to władzę tam na 7 lat przejęli Rosjanie.
XVII wiek na wyspie Kihnu upłynął pod znakiem dominacji szwedzkiej, z tym że w okresie 1627-1680 znalazła się ona w rękach prywatnych. Następnie w 1710 r. została wraz z całą Estonią wcielona do Cesarstwa Rosyjskiego na 200 lat.
Wyświetl ten post na Instagramie
Przeczytaj również: Wyglądają jak pająki na sterydach. Potrafią otworzyć kokosa
Wyspa Kihnu – system matriarchalny i jego korzenie
Geograficzna izolacja już przed wiekami zdefiniowała życie na wyspie Kihnu. Mężczyźni, z braku innych możliwości, tradycyjnie trudnili się rybołówstwem, przez większą część roku przebywając na morzu. Na lądzie pozostawały kobiety, które nie tylko dbały o domy, rodziny i lokalne uprawy, ale także z pasją kultywowały miejscowe zwyczaje.
Z braku męskiej pomocy mieszkanki wyspy Kihnu nauczyły się wykonywać wszystkie prace – od jazdy traktorem po prowadzenie nabożeństw w lokalnym prawosławnym kościele. Jedynym wyjątkiem pozostało ponoć kopanie grobów. Również w rodzinach, które są tam blisko ze sobą związane, dominują kobiety: babcie, matki, teściowe i żony. Hierarchia priorytetów jest oczywista – najważniejsze są dzieci, potem lokalna społeczność, a dopiero na końcu mężczyźni.
Wyspa Kihnu: ciekawostki kulturalne
Coraz więcej turystów zaczyna interesować się wyspą Kihnu. System matriarchalny doprowadził do rozwoju tak oryginalnej i fascynującej kultury, że w 2008 r. wpisano ją na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.
Najważniejszym elementem lokalnej tradycji są ręcznie tkane, wełniane tekstylia o wyjątkowo żywych kolorach i wyrazistym wzornictwie. Mieszkanki wyspy Kihnu wciąż dumnie noszą barwne pasiaste spódnice i kwieciste chusty na głowach. Ze stroju można też łatwo wyczytać status społeczny i stan cywilny kobiety. Owe tkaniny stały się już elementem narodowej chluby i można je nabyć na lotnisku w Tallinie, by wręczyć komuś jako podarek.
Nie mniej istotny jest tradycyjny śpiew celebrowany głównie przez kobiety. Pieśni przekazuje się z pokolenia na pokolenie, a sporą część z nich stanowią kołysanki dla dzieci. Muzyka jest też blisko związana z obrzędami religijnymi łączącymi rosyjskie prawosławie z lokalnymi wierzeniami rybackimi o pogańskich korzeniach.
Na uwagę zasługują również rytualne chrzty oraz śluby inspirowane zwyczajami fińskimi. Celebracja zamążpójścia trwa nawet kilkanaście dni, a dominującą rolę odgrywają w niej panna młoda oraz… teściowa. Niezwykle widowiskowe są także obchody Nocy Świętojańskiej oraz uroczystość Świętej Katarzyny. Tańce, śpiew, maski i ogniska towarzyszą wielkim ucztom i ogólnej atmosferze solidarności.
W maju na wyspie Kihnu odbywa się tradycyjny Pochód Śledzia, w czerwcu celebruje się Dzień Domowych Kawiarni, zaś w lipcu przypada Festiwal Morza. W dzień powszedni także nie brakuje atrakcji takich jak widok strojnie ubranych kobiet jeżdżących trójkami na motorach z przyczepami.
Wyświetl ten post na Instagramie
Przeczytaj również: Eksperyment deprywacyjny. Tak testowano dzieci na zlecenie cesarza Fryderyka II
Życie na wyspie Kihnu
Na Kihnu istnieją dziś cztery wioski, w których łącznie żyje ok. 600 mieszkańców — w większości kobiety. Dla odwiedzających powstało muzeum lokalnej kultury w Linaküla oraz szereg obiektów noclegowych, którymi zarządzają, oczywiście, panie. Prężnie działa także Fundacja Przestrzeni Kulturalnej Kihnu, która dba o zachowanie lokalnych tradycji i ich promocję na świecie.
Na wyspie warto zwiedzić port w Lemsi, sklepy z lokalnym rzemiosłem w Sääre oraz malowniczą latarnię morską w Rootsiküla. Obok tej ostatniej znajduje się kamień upamiętniający legendarnego estońskiego żeglarza zwanego Enna Ueetoa, którego miejscowi znają jako Kihnu Jõnn.
Niestety życie na wyspie Kihnu podlega zmianom, które zagrażają kontynuacji pięknych tradycji. Podstawowym problemem jest brak pracy, który zmusza całe rodziny do emigracji. Stopniowy upadek rybołówstwa powoduje też, że coraz więcej mężczyzn pozostaje w domach. I wbrew pozorom to wcale nie jest dobra wiadomość dla przywykłych do niezależności i samowystarczalności kobiet.
Rozwiąż nasze quizy:
QUIZ ortograficzny. Czy wiesz, jak zapisać te rzadko używane wyrazy?
Bardzo trudny QUIZ z wiedzy ogólnej. Nieliczni zdobywają 100 proc.
QUIZ: Byłeś uczniem w PRL? Z łatwością odpowiesz na te pytania, choć przy 9. może być różnie
Komentarze (0)