Minigolf – kto wymyślił miniaturową wersję eleganckiego golfa?

Minigolf wydaje się mniej poważną wersją „prawdziwego” golfa, ale warto wiedzieć, że i w nim liczy się precyzja, strategia i wyniki. Choć gra się na mniejszej powierzchni, przydaje się sportowe zacięcie i chęć rywalizacji. Skąd wzięła się miniaturowa wersja golfa i na czym dokładnie polega?

Spis treści:

Historia minigolfa
Minigolfowy kryzys w USA
Mini golf w Europie i Polsce
Na czym polega minigolf?
Oficjalne rozgrywki w minigolfa

Historia minigolfa

Pierwsze wzmianki o grze podobnej do golfa pochodzą ze starożytności. Czy był to minigolf? Być może... Prawdziwa i wiarygodna historia minigolfa zaczyna się jednak dużo później.

8 czerwca 1912 roku w tygodniku „The Illustrated London News” wydrukowano artykuł, w którym opisano pierwsze pole do gry, nazwane „Gofstacle”. Nie było to oczywiście takie pole, z jakiego korzysta się dzisiaj. Dlatego kilka lat później Thomas McCulloch Fairbairn – uważany za jednego z twórców minigolfa – zaproponował zmiany:

sztuczną zieleń,
krzywe sztuczne „bunkry”,
wodne przeszkody.

Dopracowanie pola do minigolfa doprowadziło do szybkiego rozwoju tej dyscypliny, choć ówczesny tor nie był jeszcze tym, których używa się obecnie. Dzisiejsza wersja miniaturowego golfa ukształtowała się w 1927 roku, gdy John Granat Carter opatentował swoją wersję gry, nazwaną „Tom Thumb Golf”. Dlatego Carter jest uważany za jednego z ojców minigolfa.

Przeczytaj również: Kostka Rubika - ponadczasowa łamigłówka powstała 50 lat temu

Minigolfowy kryzys w USA

W ciągu kilku lat w Stanach Zjednoczonych otwarto tysiące obiektów, w których chętni mogli poznać tajniki tego – wciąż dosyć nowego – sportu. Jednak w latach 30. XX wieku rozpoczął się tam kryzys, który spowodował, że „zabawa” w minigolfa (jak wtedy o nim myślano), odeszła na chwilę do lamusa.

W 1953 roku próbę przywrócenia popularności minigolfa i jednocześnie nadania mu powagi podjął Don Clayton, założyciel „Putt Putt Golf and Games”. Jego ambicją było nadanie minigolfowi statusu prawdziwego, poważnego sportu. W związku z tym zaprojektował on proste pole do gry, pozbawione wymyślnych przeszkód. Okazało się jednak, że taki tor nie ma „tego czegoś”, a Amerykanie chcą grać w obiektach bogato zdobionych ruchomymi schodkami, pochylniami, statuetkami czy wiatrakami.

Przeczytaj również: Historia sudoku – podobne łamigłówki rozwiązywano już w starożytności

Mini golf w Europie i Polsce

John Granat Carter sprzedał prawa do patentu, co spowodowało, że minigolf rozprzestrzenił się na inne kontynenty – dotarł także do Europy. Szczególnymi entuzjastami gry w minigolfa okazali się Anglicy, Norwegowie, Niemcy, Holendrzy i Czesi. Najszybciej minigolf rozwijał się jednak w Szwecji. W 1937 roku powstała tam najstarsza federacja minigolfowa na świecie, czyli Federacja Minigolfa Svenska Bangolfförbundet. Wielkość minigolfa jako pierwsi ustalili z kolei Niemcy.

Przeczytaj również: Kto wymyślił Scrabble? Pierwsza polska wersja nazywała się zupełnie inaczej

Na czym polega minigolf?

Minigolf to sport dla wszystkich – można spróbować swoich sił bez względu na płeć, wiek, wzrost czy wagę. Żeby amatorsko grać, nie potrzeba do niego także szczególnych umiejętności technicznych. Gra polega na wbiciu piłki do dołka za pomocą kija, przy jak najmniejszej liczbie uderzeń. Dołków jest 18, a każdy z nich ma swój numer. W rozgrywce może uczestniczyć maksymalnie 6 zawodników. Wygrywa osoba, która zdobędzie – uwaga: najmniej punktów.

Zasady gry w minigolfa są następujące:

Każde uderzenie należy liczyć jako 1 punkt.
Kolejność uderzania gracze ustalają sami.
Gra zaczyna się na pierwszym polu, w miejscu oznaczonym jako „start”.
Gracze przechodzą przez kolejne pola, próbując wbić piłkę za pierwszym podejściem. Prób jest 6 – jeśli nie uda się to za 6 razem, gracz przechodzi do kolejnego pola z liczbą punktów: 7.
Jeśli piłka wypadnie z toru, ustawia się ją tam, gdzie wypadła – 20 cm od bandy.
Jeśli piłka utknie przy przeszkodzie lub bandzie, można ją odsunąć na szerokość stopki kija.
Jeśli gracz wybije piłeczkę tak, że w ciągu 5 minut nie uda się jej znaleźć – zostaje zastąpiona inną, a gracz otrzymuje 1 punkt. Podobnie jest, gdy zawodnik uszkodzi piłkę w trakcie uderzenia – otrzymuje 1 punkt.

Do gry w golfa potrzebny jest specjalny sprzęt: kije (zbliżone do tych, których używa się w golfie) oraz piłki o średnicy 37-43 mm. Piłki nie mogą zbyt wysoko skakać (maksymalna wysokość, na którą mogą się odbić piłeczki spuszczone z metra to 85 cm). Określone są też materiały, z których nie można ich wykonywać – jest to metal, kość słoniowa, drewno, szkło czy żywica.

Przeczytaj również: Fenomen układania. Ile elementów liczą największe puzzle na świecie?

Oficjalne rozgrywki w minigolfa

Pierwsze oficjalne międzynarodowe zawody minigolfa odbyły się w 1955 roku. Wzięły w nich udział między innymi Szwecja i Dania. Kilka lat później, w 1963 roku, zorganizowano europejskie rozgrywki – Mistrzostwa Europy w Minigolfie.

Obecnie popularność minigolfa jest tak duża, że odbywają się międzynarodowe turnieje, międzynarodowe turnieje młodzików oraz seniorów, rozgrywki europejskie czy azjatyckie.

Kiedyś golf i minigolf były kojarzone z elitami – mówiono, że to sporty dla bogaczy. Dzisiaj w Polsce jest całkiem sporo obiektów, w których można nauczyć się grać albo wynająć pola. Aby grać, nie trzeba mieć specjalnego stroju, wystarczy, żeby był schludny i zapewniał swobodę ruchów.