Spis treści:
- Czernidłak charakterystyka
- Czernidłak – właściwości lecznicze
- Czernidłak zastosowanie
- Czernidłak ciekawostki
Czernidłak charakterystyka
Czernidłaki to grzyby blaszkowate. Odgrywają ważną rolę w przyrodzie. Są saprotrofami, czyli rozkładają martwe szczątki organiczne.
W jakich rejonach świata można znaleźć czernidłaki? Występowanie tych grzybów odnotowano nie tylko w Europie, ale na wszystkich kontynentach poza Antarktydą i Afryką. W Polsce można je łatwo znaleźć. Rosną m.in. na polach, w ogrodach i parkach, przy drogach, w zaroślach. Zazwyczaj można je spotkać w większych skupiskach.
W naszym kraju można wymienić trzy czernidłaki, które różnią się nie tylko nazwą, ale i właściwościami. Są to:
- czernidłak kołpakowaty (łac. Coprinus comatus),
- czernidłak pospolity (łac. Coprinopsis atramentaria),
- czernidłak błyszczący (łac. Coprinellus micaceus).
Czernidłak kołpakowaty z wyglądu przypomina kanię. Ma postrzępiony kapelusz i „łatki” oraz gęste blaszki. Początkowo są one białe, potem różowieją, a następnie czernieją. Czernidłak pospolity jest podobny do kołpakowatego, ale ma lekko szary kapelusz i niewyraźne prążki, nie ma „łatek”. Natomiast czernidłak błyszczący ma żółtobrązowawy kapelusz o dzwonkowatym kształcie, który jest pofałdowany. Młode grzyby są pokryte błyszczącymi ziarenkami, które są pozostałościami osłony.
Przeczytaj również: Grzyb, którego nie można zabrać do domu. Tylko szczęściarze go znajdują
Czernidłak – właściwości lecznicze
Czernidłak kołpakowaty to grzyb, który ma właściwości lecznicze. Redukuje poziom cukru we krwi, a także inne objawy cukrzycy, np. bezsenność, bóle głowy i kończyn. Zawiera składniki odżywcze, m.in. białko, witaminy (B1, B2, C), niacynę, wapń, cynk, potas, magnez.
Wyświetl ten post na Instagramie
Czernidłak zastosowanie
Lecznicze właściwości czernidłaka kołpakowatego wykorzystują osoby zmagające się z cukrzycą i nadciśnieniem. Ma jednak jeszcze jedno niezwykłe zastosowanie. Gdy grzyb dojrzewa, jego kapelusz się zwija i zamienia w czarną maź, która jest masą zarodnikową. Dawniej używano jej jako atramentu.
Czy czernidłak jest jadalny? Czernidłak kołpakowaty jest jadalny. Ma słodkawy smak. Można go gotować, dusić, smażyć na maśle. W przypadku dwóch pozostałych grzybów to bardziej skompilowane. Czernidłaka pospolitego nie można spożywać z alkoholem, bo grozi to poważnym zatruciem. Objawia się ono m.in. zaczerwienieniem twarzy, wymiotami, bólem głowy, halucynacjami. Dzieje się tak dlatego, że grzyb zawiera koprynę, czyli związek blokującym rozkład (metabolizm) alkoholu etylowego. Znajduje się ona również w czernidłaku błyszczącym.
Przeczytaj również: Najdroższe grzyby świata. Jak smakują i czy można je uprawiać w Polsce?
Czernidłak ciekawostki
Czernidłak kołpakowaty to bardzo nietrwały grzyb. Proces jego dojrzewania jest krótki. Może to być tylko jeden dzień, bo grzyb ulega samostrawieniu. Zjawisko to nazywane jest autolizą. Polega ono na samoistnym rozkładzie komórek i tkanek organizmu pod wpływem własnych enzymów. Dotyczy nie tylko grzybów, zachodzi choćby u ludzi (np. w chorobie wrzodowej). W przypadku czernidłaka proces ten trwa zaledwie kilka godzin. Dlatego po zebraniu trzeba go oczyścić i jak najszybciej poddać obróbce cieplnej. Nawet w lodówce zamieni się w czarną maź.
Pierwsza klasyfikacja czernidłaka kołpakowatego pojawiła się w XVIII wieku, a określenie polskiej nazwy nastąpiło w kolejnym stuleciu. Polskie określenia używane w przypadku tego grzyba to bedłka kołpak, czapki atramentowe, peruka prawnika, psi grzyb, psia bedłka, psia betka. Wśród określeń zwyczajowych wymieniane są: czernidlak [zapis przez „l”, zamiast przez „ł” – przyp. red.], czubajka, sowa.
Oprac. Monika Wąs
Odpowiedzi do zadań z podręczników znajdziesz tutaj:
Rozwiązania zadań z podręcznika do chemii
Geografia – rozwiązania zadań z podręcznika
Rozwiązania zadań z podręcznika do biologii
Komentarze (0)