Spis treści:

Hapalochlaena – nietypowa ośmiornica 

Hapalochlaena, ze względu na swoje ubarwienie, nazywana jest również ośmiornicą niebiesko-pierścieniową. Głowonóg jest znany ze swoich nietypowych kolorów, które mogą zmieniać się w zależności od sytuacji. Zazwyczaj jego skóra ma żółtawy odcień i od 50 do 60 charakterystycznych niebieskich lub czarnych pierścieni. Jeśli obserwowana ośmiornica ma kolor jaskrawożółty, a okręgi na jej ciele błyskają na jaskrawoniebiesko co kilka sekund, to pod żadnym pozorem nie można się do niej zbliżać, ponieważ to zdenerwowana Hapalochlaena. Charakterystyka gatunku obejmuje również niewielkie rozmiary stworzenia – przeciętny przedstawiciel tej rodziny ma od 12 cm do 20 cm.  

Hapalochlaeny należą do zwierząt nocnych, które większość dnia spędzają schowane w szczelinach i jamach. W naturalnym środowisku przeżywają od 2 do 3 lat. Na długość ich życia ma wpływ wiele czynników, takich jak zanieczyszczenia wody, temperatura, odżywianie, a także światło wpadające do ich kryjówek.  

Przeczytaj również: To najbardziej tajemnicze zwierzęta naszej planety. Mają trzy serca i niebieską krew

Hapalochlaena – występowanie 

Naturalnym środowiskiem życia groźnej ośmiorniczki nie jest na szczęście Europa. Nie trzeba rezygnować z kąpieli w Morzu Bałtyckim w obawie, że zaatakuje nas Hapalochlaena. Występowanie gatunku obejmuje obszary ciągnące się od Australii aż do Japonii. Ośmiornica ta żyje w tropikalnych wodach Oceanu Spokojnego i Indyjskiego. Można się na nią natknąć, nurkując pomiędzy rafami koralowymi na głębokości 20 metrów.  

Nie należy do gatunków zagrożonych, a poza rafami koralowymi w tropikalnych oceanach można spotkać Hapalochlaenę w ogrodach zoologicznych. Z pewnością widok niepozornego, lecz śmiercionośnego zwierzęcia zaskoczy wiele osób.  

Czy hapalochlaena może zaatakować człowieka? 

Jad ośmiornicy niebiesko-pierścieniowej uważany jest za jeden z najbardziej niebezpiecznych dla człowieka. W jego składzie znajduje się ponad 10 związków chemicznych, w tym najważniejszy - tetrodotoksyna. Ta neurotoksyna wpływa na blokowanie kanałów sodowych, powodując paraliż ruchowy. Negatywny wpływ ma również na płuca i serce człowieka. Organizm ofiary doświadcza paraliżu w ciągu kilku minut od ugryzienia. Toksyna zawarta w jadzie uniemożliwia dostarczanie tlenu, co w efekcie prowadzi do śmierci. Jednym z najważniejszych aspektów bliskiego kontaktu z ośmiornicą jest fakt, że na jej jad nie ma w tym momencie żadnego, znanego antidotum. Ofiara może jedynie być wspierana podczas oddychania i czekać, aż organizm pozbędzie się jadu.  

Pomimo niebezpiecznej broni, którą dysponuje Hapalochlaena, cechuje się ona również spokojnym usposobieniem. Czy Hapalochlaena może zaatakować człowieka? Nie sprowokowana nie przystąpi do ataku, ponieważ nie leży to w jej interesie. W jej jadłospisie znajdują się głównie niewielkie morskie stworzenia, takie jak: kraby, pustelniki i krewetki. Najpierw rzuca się na swoją ofiarę, chwytając ją ramionami i ciągnąc do swojego otworu gębowego. Następnie używa swojego rogowego dzioba do przebicia przez twardą skorupę kraba lub krewetki, uwalniając swój jad. Substancja paraliżuje mięśnie potrzebne do ruchu, co skutecznie zabija ofiarę.  

Ciekawostki o Hapalochlaenie  

Do grupy najciekawszych morskich stworzeń z pewnością można zaliczyć gatunek Hapalochlaena. Ciekawostki, które można znaleźć na temat tej ośmiornicy, zainteresują z pewnością nie tylko nurków i miłośników morza. Czym jeszcze zaskakuje to jadowite stworzenie?  

  • Nie zawsze widać jej pierścienie – za pojawienie się jaskrawych okręgów odpowiedzialne są irydofory, czyli komórki odbijające światło. Ukryte są w fałdach skórnych i pokazują się, gdy mięśnie się napinają. Dlatego pierścienie wykwitają na skórze ośmiornicy w chwilach zdenerwowania – podczas napinania mięśni.  
ośmiornica Hapalochlaenie
Hapalochlaena lunulata, zdjęcie zrobione w Tasik Ria, Indonezja/Jens Petersen/CC BY 2.5
  • Aby pływać, wydala wodę – Hapalochlaena porusza się podobnie jak reszta ośmiornic, wydalając wodę z lejka. Strumień działa jak odrzut i pozwala jej się przemieścić w inne miejsce.  
  • Jedna ośmiornica może zabić 10 osób - jedna Hapalochlaena ma w swoich gruczołach tyle jadu, że mogłaby bez problemu zabić aż 10 osób, a na 24 godziny sparaliżować 26 osób. Jej jad jest 1000 razy bardziej śmiercionośny niż cyjanek. Jest to tym bardziej zaskakujące, że przeciętna przedstawicielka tej rodziny ma od 12 do 20 cm.  
  • Niewyklute ośmiornice również są niebezpieczne - nie tylko kontakt z dorosłą Hapalochlaeną jest niebezpieczny. W przebadanych, złożonych jajach ośmiornicy również znaleziono toksyny. Prawdopodobnie ich rolą jest ochrona niewyklutych osobników przed drapieżnikami. 

Choć Hapalochlaena może nie wydawać się niebezpieczna na pierwszy rzut oka, to zdecydowanie taka jest. Niewielkie rozmiary kryją w sobie jadowitą truciznę dla człowieka. W internecie można obejrzeć filmy, w których ludzie nieświadomie trzymają tę ośmiorniczkę na ręce. Pomimo że nie w każdej takiej sytuacji głowonóg zaatakuje, to nie warto ryzykować taką bliskością. Widząc jakąkolwiek ośmiornicę, lepiej jej nie wyławiać i pozwolić spokojnie egzystować w wodzie.  

Przeczytaj również: Podwodne wulkany – góry na dnie mórz i oceanów mogą być groźne

Źródło: bryk.pl

Oprac.: Redakcja

 

Odpowiedzi do zadań z podręczników z biologii znajdziesz tutaj:

Biologia – rozwiązania zadań z zeszytu ćwiczeń

Odpowiedzi do zadań z podręcznika z biologii

Ćwiczenia z wyjaśnieniami – podręczniki z biologii