Artykuły

Czarna orchidea – wyjątkowy kwiat rośnie tylko w jednym miejscu na świecie

Czarna orchidea zainspirowała Toma Forda do stworzenia perfum „Black Orchid”, a wcześniej Martina Ritta do nagrania filmu o takim samym tytule. Mówi się, że wybór czarnej orchidei do ślubnego bukietu oznacza uległość i całkowite zaufanie do partnera. W czym tkwi wyjątkowość tego kwiatu? Z pewnością w bardzo rzadkim występowaniu. Jeśli chcesz zobaczyć go w naturalnym środowisku, czeka cię podróż do Brazylii.

Czarna orchidea w naturze występuje tylko w stanie Espirito Santo w południowo-wschodniej Brazylii/orchidgalore/CC BY 2.0

Spis treści:

Storczyki – pochodzenie i występowanie
Czarna orchidea z Brazylii
Wyjątkowe właściwości czarnej orchidei

Storczyki – pochodzenie i występowanie

Storczyki to zwyczajowa nazwa bardzo licznej grupy roślin okrytozalążkowych należących do rodziny storczykowatych (Orchidaceae). W większości są to wieloletnie epifity, czyli rośliny wyrastające na drzewach. Szacuje się, że na świecie występuje około 25 tysięcy odmian storczyków. Pierwsze wzmianki o storczykach wskazują na to, że były one uprawiane już w starożytnych Chinach, a ich zapachem zachwycał się sam Konfucjusz. Co ciekawe, nazwę „orchidea” zaczęto stosować dopiero w starożytnej Grecji. Wymyślił ją Teofast (uczeń Arystotelesa i Platona) – ὄρχις (órkhis) oznacza po grecku jądra, a z takim kształtem skojarzyły się filozofowi korzenie kwiatów. Zatem czy storczyk i orchidea znaczy to samo? Tak i choć nazwy te są od siebie zupełnie różne, używa się ich zamiennie.

Gdzie można spotkać orchidee? Storczyki są roślinami kosmopolitycznymi – występują na wszystkich kontynentach, poza Antarktydą. Najwięcej, bo aż 95% gatunków zaobserwowano w strefie tropikalnej. Storczyki nie występują jedynie na lodowcach i pustyniach, choć ich dwa gatunki rosną poniżej koła podbiegunowego w południowej Patagonii. W Polsce naturalnie występuje około 50 rodzajów storczyków – wszystkie są objęte częściową albo całkowitą ochroną gatunkową. Rosną na łąkach, torfowiskach, w lasach liściastych, a także w górach i na wyżynach.

Tropikalne, wielobarwne storczyki w rozmaitych barwach można natomiast hodować na własnym parapecie. Nie są trudne w uprawie, choć mają swoje wymagania. W naszym klimacie nie nadają się do uprawy na zewnątrz.

Przeczytaj również: Najpiękniejsze kwiaty na świecie. Ile kosztuje najdroższy?

Czarna orchidea z Brazylii

Niektórzy twierdzą, że taki kwiat w ogóle w naturze nie istnieje, a czarny kolor orchidei uzyskuje się za pomocą barwników. Badania naukowe przeczą jednak tym rewelacjom i potwierdzają, że taki kwiat jak czarna orchidea jak najbardziej istnieje. Nie występuje ona jednak powszechnie – jej naturalny zasięg ograniczony jest do stanu Espirito Santo w południowo-wschodniej Brazylii. Brasiliorchis schunkeana jest małym, ciepłolubnym epifitem, rosnącym w lasach deszczowych nad Atlantykiem.

Wyjątkowe właściwości czarnej orchidei

Storczyki stosowano w medycynie tradycyjnej w celu leczenia wielu chorób i dolegliwości. Jeden z gatunków orchidei, Gastrodia elata, został wymieniony w najwcześniejszym znanym chińskim dokumencie dotyczącym medycyny. Storczyki wykorzystywano w Chinach już wiele lat przed naszą erą do produkcji preparatów ziołowych. W medycynie średniowiecznej, orchidee (być może ze względu na nazwę albo kształt) stosowano do leczenia płodności. Mówiono nawet, że zjadanie części kwiatu przez matkę lub ojca może mieć wpływ na płeć dziecka.

Takie teorie nie mają wiele wspólnego z rzeczywistością, co nie zmienia faktu, że czarna orchidea ma inne, wyjątkowe właściwości. Przede wszystkim jest doskonale znana w kosmetyce – nazywa się ją wręcz „kwiatem młodości”. Wszystko za sprawą jej niebywałej trwałości i żywotności, przez co od wieków uważano ją za symbol wiecznej młodości. Czarna orchidea jest cennym składnikiem kremów do twarzy. Jej ekstrakty stanowią cenne źródło polifenoli i wielocukrów, które hamują szkodliwe dla skóry skutki działania wolnych rodników. Ma do tego działanie nawilżające, wspomaga wiązanie cząsteczek wody, a także przyczynia się do sprawniejszej syntezy kolagenu. Kosmetyki z czarną orchideą sprawiają, że skóra jest gładsza i bardziej elastyczna. Ekstrakt z kwiatu czarnej orchidei pomaga wzmocnić włókna kolagenowe, które pod jego wpływem się zagęszczają, co także wpływa na poprawę kondycji skóry. Staje się jędrna i wyraźnie odmłodzona.

Bez czarnej orchidei trudno byłoby wyobrazić sobie świat perfumiarski. Ekstrakty z tego kwiatu są bowiem składnikiem jednego z najbardziej znanych i eleganckich zapachów – „Black Orchid” Toma Forda. Orchidea wraz z lotosem i jaśminem tworzą serce zapachu, zaś do nut głowy należy porzeczka, bergamotka i trufla. Nie jest to jednak delikatny, kwiatowy zapach. Podstawowe nuty „Black Orchid” to paczuli, drzewo sandałowe, wanilia, kadzidło i czekolada. Zapach ten jest raczej określany jako intensywny, mocny, zmysłowy.

Tom Ford, Saks Fifth Avenue, Nowy Jork — Tom Ford i sklep Saks Fifth Avenue położony na środkowym Manhattanie w Nowym Jorku, w którym Black Orchid został wprowadzony na rynek/Nicogenina/CC BY-SA 2.0/Ajay Suresh/CC BY 2.0

Czarna orchidea to wyjątkowy gatunek kwiatu ze względu na właściwości i oczywiście na aspekt wizualny – czarna barwa dodaje jej mrocznej elegancji i tajemniczości. Choć storczyki we wszystkich kolorach można bez problemu kupić w Polsce – na czarny okaz nie jest łatwo trafić. Jeśli pojawia się w sklepie, z reguły jest droższa niż białe, fioletowe czy żółte odmiany. W internecie można jednak kupić nasiona tej pięknej rośliny i podjąć próbę wyhodowania jej w domu.

Przeczytaj również: Czy te kwiaty były inspiracją artystów? Przypominają potwory ze "Stranger Things" i "Diuny"

Oprac. Redakcja