Spis treści:
Jodła, sosna, świerk – symbolika drzew
Jodła symbolizuje m.in. wzniosłość, dumę, królewską urodę, trwałość, odrodzenie, młodość, życie i jego powagę. To drzewo iglaste, które nie zrzuca igieł na zimę. Może osiągnąć wysokość do 50 metrów i dożyć nawet pięciuset lat.
Nie jest tylko choinką na święta. Drzewo to wykorzystuje się m.in. do budowy domów, tworzenia instrumentów muzycznych. Z jodły mogą powstać np. organy. Choć zgodnie z tradycją robiono z niej miotły, aby chronić ludzi przed zmęczeniem oraz wskazać drogę do prawdziwej miłości.
W celtyckim leśnym horoskopie sosna oznaczała wyrafinowanie. To królowa polskich lasów. Spotykana powszechnie w całym kraju. Rodzime gatunki to: sosna zwyczajna, limba oraz sosna górska (kosodrzewina). Drewno sosny jest wytrzymałe, sprężyste, miękkie i łatwe w obróbce. Warto wiedzieć, że bursztyn to skamieniała żywica sosen, które rosły miliony lat temu. Często bywa używany jako amulet.
Igły sosen wydzielają olejki eteryczne. Spacer w lesie, w którym rosną te drzewa korzystnie działa na drogi oddechowe. Słowianie wiedzieli o uzdrawiających właściwościach tych drzew. Przypisywali im również magiczne znaczenie. Sosna była stosowana w medycynie ludowej. Wywarów z pączków, igieł lub zielonych szyszek używano do leczenia np. szkorbutu, reumatyzmu, bólów zębów.
Świerk pospolity ma kłujące igły i charakterystyczny zapach. Należy do najwyższych drzew w Polsce. Może osiągnąć nawet 55 metrów wysokości i 1,5 metra w obwodzie. To gatunek typowo górski, choć rośnie też w północnowschodniej części kraju. Tworzy tam tzw. lite świerczyny mazurskie.
Obecnie majestatyczne drzewo kojarzy się z choinką. Jednak świerk odgrywał dużą rolę w ludowej tradycji. Wierzono, że przynosi powodzenie, chroni ludzi i bydło od czarów. Dlatego sadzono go m.in. w Pieninach.
Przeczytaj również: Czy wiesz, co to jest postnica? Rozwiąż QUIZ bożonarodzeniowy
Jaki gatunek drzewa na choinkę?
Zanim choinka na dobre zagościła w polskich domach, gałązki świerków zdobiły pomieszczenia w okresie świąt Bożego Narodzenia. Zieleń symbolizowała odnowę. Na Sądecczyźnie przed domem ustawiano małe świerki ścięte w lesie. Miało to przynieść szczęście i urodzaj.
Świerk pospolity jest dziś nazywany drzewkiem bożonarodzeniowym. Regularny stożkowaty kształt świerka pospolitego to duży atut. Warto kupić go niedługo przed świętami. Świeżo ścięty i podlewany codziennie może zdobić dom przez około trzy tygodnie. Zapewnia też wyjątkowy leśny zapach, ponieważ zawiera duże ilości żywicy.
Jodła jest jednym z ulubionych drzewek choinkowych w Polsce. W niemieckiej kulturze ludowej to symbol wierności. Pierwsze takie drzewko do wnętrza domu miał ponoć przynieść Marcin Luter. W 1841 r. do zamku w Windsorze przystrojoną jodłę przywiózł książę Albert – mąż królowej Wiktorii. Pomysł spodobał się władczyni i szybko został skopiowany przez angielskie rodziny arystokratyczne. Choinki pojawiły się w ich domach.
W XIX w. jodełki ubierano też na ziemiach polskich. Początkowo można było je podziwiać u ewangelików pochodzenia niemieckiego. Szybko stały się popularne w polskich domach.
Co ciekawe po roztarciu igieł jodły można poczuć zapach pomarańczy. Budzi on skojarzenia ze świętami. Jodła kaukaska jest bardzo wytrzymała. Może zdobić wnętrze przez kilka tygodni, dlatego w wielu domach to na pełni rolę choinki.
Sosna ma często mniej regularny kształt, co powoduje, że nie każdy wyobraża sobie ją jako idealną choinkę na święta Bożego Narodzenia. Choć sztywne gałązki bez problemu utrzymują cięższe ozdoby choinkowe. Podobnie jak świerk i jodła wydziela przyjemny, intensywny zapach. Zazwyczaj to najtańsze z drzewek choinkowych.
Źródła: drzewapolski.pl, poznan.lasy.gov.pl, lasy.gov.pl, nck.pl, pik.kielce.pl, bryk.pl
Oprac. Monika Wąs
Odpowiedzi do zadań z podręczników z biologii znajdziesz tutaj:
Podręcznik z biologii – rozwiązania do ćwiczeń
Odpowiedzi do zadań z podręcznika do biologii
Biologia - wyjaśnienia do zadań z podręcznika
