Przedstawiciele: Henri Fayol, Max Weber
Problemy:
- rozłączny podział pracy administracyjnej, wyraźna specjalizacja
- rozgraniczenie ściśle określonych kompetencji
- budowa hierarchii funkcji
- utrzymanie dyscypliny
- podporządkowanie interesu osobistego celom organizacji
14 zasad Henry'ego Fayola:
1. podział pracy
2. autorytet
3. dyscyplina
4. jedność rozkazodawstwa
5. jednolitość kierownictwa
6. podporządkowanie interesu osobistego interesowi ogółu
7. wynagrodzenie
8. centralizacja
9. hierarchia (droga służbowa- ściśle wyznaczona kolejność komunikowania się w pionie), kładka Fayola - polega na bezpośrednim komunikowaniu się upoważnionych do tego pracowników różnych komórek organizacyjnych
10. ład
11. ludzkie traktowanie pracowników
12. stabilizacja personelu
13. inicjatywa
14. zgranie personelu (harmonia)
Funkcje przedsiębiorstwa:
- techniczne (produkcja)
- handlowe (kupno, sprzedaż, wymiana)
- finansowe (poszukiwanie kapitałów i obrót nimi
- ubezpieczeniowe (ochrona majątku i osób)
- rachunkowościowe (inwentaryzacja, bilanse, koszty, statystyka)
- administracyjne
piony organizacyjne - zespoły komórek podporządkowane poszczególnym członkom naczelnego kierownictwa
czynności administracyjne:
- planowanie
- organizowanie
- rozkazywanie
- koordynowanie
- kontrolowanie
Rozpiętość kierowania - liczba podwładnych którzy są bezpośrednio podporządkowani jednemu przełożonemu
Zasięg kierowania- liczba podwładnych podległych danemu kierownikowi bezpośrednio lub pośrednio
MAX WEBER
Koncepcja idealnego typu organizacji
Biurokracja jest typem idealnym ponieważ jest celowo obmyśloną, abstrakcyjną konstrukcją opisującą budowę i zasady funkcjonowania instytucji opartej na racjonalnych przesłankach
Pojęcie biurokracji:
- historycznie ukształtowana warstwa urzędnicza
- idealny typ organizacji
- rzeczywisty sposób funkcjonowania instytucji biurokratycznej
Idealna biurokracja est przede wszystkim zorganizowanym,m hierarchicznym systemem stanowisk.
Cechy biurokracji wg Webera: (R. Bendix przedstawił):
*ciągłość organizacyjna funkcji
*hierarchia
*sprawowanie urzędu regulują zasady i normy a ich racjonalne stosowanie wymaga wyszkolenia
*członkowie aparatu administracyjnego są całkowicie pozbawieni prawa własności środków produkcji i administrowania
*nie jest możliwe zawłaszczenie stanowiska urzędowego
*akty administracyjne, decyzje, zasady są formułowane i utrwalane na piśmie
Trzy idealne typy prawomocnej władzy organizacyjnej:
*władzę charyzmatyczną (słuchaj się mnie ponieważ zawsze tak postępowano)
*władzę tradycyjną (słuchaj się mnie ponieważ wiesz, że mogę zmienić twoje życie)
*władzę racjonalną
Błędne koło biurokracji- polega na tym , że odchylenia od wzorca- negatywne skutki- potęgują się tym bardziej, im bardziej kierownictwo instytucji im przeciwdziała
Formalizacja- proces, w którym cele i strukturę instytucji utrwala się w organizacyjnych przepisach, tworząc i wprowadzając wzorce zachowań i zależności oraz procedury działania
Wyuczona nieudolność- pojęcie wprowadzone przez T. Veblena; odnosi się do sytuacji, w której umiejętności jednostki okazują się jej brakami lub słabymi punktami (stosowane w przeszłości i nagradzane działania w zmienionych warunkach prowadzą do reakcji niewłaściwych