Współcześnie Europa ulega procesowi nieustającej integracji. Celem tego procesu jest pogłębianie wzajemnych powiązań oraz większej wymiany pomiędzy grupą państw. Dwie najczęstsze formy integracji:

Integracja ekonomiczna, która polega na likwidowaniu ograniczeń handlowych pomiędzy państwami, a także na zapewnianiu swobodnego przepływu towarów, kapitału, usług i osób.

Integracja polityczna, która polega na stwarzaniu instytucjonalnych mechanizmów oraz procedur dla podejmowania wszelkich decyzji.

Wszystkie działania mszą pozostawać pod kontrolą różnych instytucji.

Główne organy Unii Europejskiej to:

Rada Europejska, powstała 10. 12.1974 r. Skład Rady jest następujący: szefowie państw oraz rządów, przewodniczący Komisji Europejskiej, wspierany przez ministrów spraw zagranicznych i jednego członka Komisji. Rada spotyka się na obrady co najmniej dwa razy w roku. W sensie prawnym Rada Europejska nie jest organem WE. Zgodnie z traktatem o UE "Rada Europejska dostarcza Unii niezbędnych dla jej rozwoju impulsów i ustala ogólne cele polityczne tego rozwoju." Innymi słowy Rada zajmuje się strategicznymi kwestiami dla rozwoju Unii, i określa podstawowe kierunki polityki prowadzonej przez Unię.

Parlament Europejski to instytucja, która reprezentuje obywateli państw- członków UE. Po rozszerzeniu liczy 732 deputowanych. Od 1979 roku PE wybiera się w wyborach bezpośrednich, jego kadencja trwa pięć lat. W PE frakcje grupują się zgodnie z orientacjami politycznymi (na przykład: socjaliści, liberałowie, chrześcijańscy demokraci), nie kierując się natomiast kryterium państw narodowych. Głównymi kompetencjami Parlamentu są: współtworzenie prawa (na drodze konsultacji), uprawnienia decyzyjne w sprawie nieobligatoryjnych wydatków z budżetu UE, kontrola nad Komisją Europejską wyrażająca się w formie zgłaszania wotum nieufności albo w stawianiu zapytań, ponadto PE ma prawo aprobowania składu nowej Komisji, prawo do wyboru rzecznika praw obywatelskich. Po akcesji Polski do Unii uzyskaliśmy w PE 50 miejsc. Jest to mniej od Niemców-99, Francji, Włoch i Wielkiej Brytanii- po 72, ale tyle samo taka sama liczba co przysługuje Hiszpanii).

Rada Unii Europejskiej, w jej skład wchodzi po jednym przedstawicielu na szczeblu ministerialnym każdego państwa członkowskiego (czyli 25 osób). Jej skład jest zmienny, i zależy od problematyki poruszanej na obradach. Rada UE ma zarówno cechy organizacji ponadnarodowej, ale także cechy organizacji międzyrządowej. Rada UE ma kompetencje decyzyjne (ustawodawstwo dla UE), koordynuje polityki narodowe poszczególnych państw- członków, ma także kompetencje wykonawcze, rozstrzyga spory pomiędzy państwami oraz między państwami a innymi instytucjami. Decyzje Radzie UE podejmowane są w niektórych kwestiach zwykłą lub kwalifikowaną większością głosów, względnie dąży się do jednomyślności.

Komisja Europejska, jej siedziba znajduje się w Brukseli. KE jest to organ wykonawczy Unii Europejskiej. Składa się ona z trzydziestu komisarzy (jeden jest przewodniczącym). Komisarze wybierani są na pięcioletnią kadencję. Każdy komisarz odpowiedzialny jest za poszczególne obszary działań Unii Europejskiej. Wszyscy komisarze muszą zachować całkowitą niezależność od rządów krajów z których pochodzą. Komisarze zobowiązani do działania tylko i wyłącznie w słusznym interesie Unii. Kompetencje Komisji są następujące: wyłączne prawo inicjatywy ustawodawczej, kompetencje decyzyjne, kontrola zastosowania prawa wspólnotowego, zarządzanie budżetem UE, reprezentuje UE w państwach trzecich i przy organizacjach międzynarodowych.

Europejski Trybunał Sprawiedliwości stoi na straży przestrzegania prawa zarówno przy interpretacji jak i przy stosowaniu. Jest on kompetentny do rozstrzygania sporów pomiędzy państwami członkowskimi, ma on też charakter sądu administracyjnego, gdyż sprawdza legalność wydawanych aktów prawnych. W jego skład wchodzi 25 sędziów, mianowanych przez rządy państw członkowskich na sześcioletnią kadencję. W skład ETS wchodzi ponadto ośmiu rzeczników generalnych. Sędziowie ETS-u wybierają ze swojego grona przewodniczącego, na kadencję trzyletnią. Obrady sejmu nie są jawne. Siedzibą ETS jest Luksemburg.

Komitet Regionów był powołany do życia na mocy Traktatu o Unii Europejskiej. Jest gwarantem reprezentacji interesów regionalnych i lokalnych organizacji samorządowych. Składa się z 222 przedstawicieli, mianowanych przez Radę UE, spośród społeczności lokalnych. Komitet Regionów to zgromadzenie doradcze dla Rady oraz Komisji Europejskiej, głównie w kwestiach, które dotyczą regionalnej polityki UE.

Komitet Ekonomiczno- Społeczny stanowi doradcze zgromadzenie dla Rady oraz Komisji Europejskiej zazwyczaj w kwestiach dotyczących WE. Jest uważany za zinstytucjonalizowanego reprezentanta interesów ekonomicznych i społecznych członków. Składa się on z 222 członków, którzy są rekomendowani przez rządy krajów członkowskich. Ich kadencja wynosi 4 lata.

Europejski Trybunał Obrachunkowy powstał w roku 1975. W jego skład wchodzi 25 członków, którzy są desygnowani na kadencję trwającą sześć lat. Wybiera ich państwo członkowskie. Jego głównym zadaniem jest dokonywanie kontroli finansowej, ponadto kontroluje zgodność z prawem i prawidłowość dochodów i wydatków UE, a także upewnia się co do właściwego zarządzania budżetem. Trybunał podejmuje decyzje większością głosów.

Sąd Pierwszej Instancji, podporządkowany jest ETS. Powołano go na mocy postanowień Jednolitego Aktu Europejskiego. W jego skład wchodzi 25 sędziów, których wyznacza Rada Unii Europejskiej. Obsługą administracyjną w Sądzie Pierwszej Instancji zajmują się służby administracyjne z Trybunału Sprawiedliwości.