KONFLIKT jest to sytuacja społeczna indywidualnego lub zbiorowego zderzenia poglądów lub dążeń często powodująca wrogość między stronami, prowadząca do kompromisu obu lub unicestwienia stanowiska jednej ze stron.
RODZAJE KONFLIKTÓW:
KONFLIKT INTRAPERSONALNY (PSYCHICZNY) - powstające wewnątrz danej jednostki napięcie związane z dążeniem do osiągnięcia dwóch (lub więcej) wykluczających się celów
KONFLIKT INTERPERSONALNY - powstające między dwiema (lub więcej) jednostkami napięcie związane z ich dążeniem do wykluczających się celów
a) konflikt o sumie zerowej - sytuacja napięcia na danym polu, na którym dwie jednostki dążą do osiągnięcia tego samego celu dla samej siebie, w związku z czym rozwiązanie konfliktu skutkuje całkowitym zwycięstwem jednej ze stron i porażką drugiej
b) konflikt motywów mieszanych - sytuacja napięcia między jednostkami, w której kompromis jest korzystny dla obu stron, ale unicestwienie stanowiska rywala jest jeszcze korzystniejsze dla danej strony
KONFLIKT MIĘDZYGRUPOWY - sytuacja napięcia, w której sprzeczne są dążenia lub poglądy dwóch (lub więcej) grup społecznych
PRZEDMIOTY KONFLIKTU
Przedmiotem konfliktu mogą być dobra materialno-ekonomiczne czyli posiadające obiektywną wartość (konkretne dobra materialne, pieniądze, obszary ziemskie), jak również dobra symboliczne posiadające subiektywną wartość dla stron konfliktu (poglądy, prestiż, władza). Niektóre dobra można zaliczyć do obu tych grup (np. prawa autorskie).
STRATEGIE ZWALCZANIE STRONY PRZECIWNEJ:
- BOJKOT - bierna forma protestu polegająca na odmowie wykonywania poleceń czy korzystania z usług przeciwnej strony konfliktu (bojkot towarów amerykańskich przez antyglobalistów)
- SABOTAŻ - umyślne działanie jednej ze stron konfliktu mające na celu dezorganizację poczynań drugiej strony (najczęściej niewykonywanie zadań zleconych przez przeciwnika lub celowe błędne ich wykonywanie); sabotaż odbywa się pod pozorem działania na korzyść strony przeciwnej (sabotaż prdokucji maszyn wojskowych wroga przez jeńców wojennych)
- SZYKANA - utrudnianie przeciwnej stronie działalności z powodu konfliktu również na polach z nim nie związanych
- AGRESJA SŁOWNA - nadużycie słowne w stosunku do przeciwnej strony konfliktu (np. zniewaga, groźba)
- AGRESJA FIZYCZNA - wyrządzenie fizycznej krzywdy przeciwnej stronie konfliktu
STRATEGIE ROZSTRZYGANIA KONFLIKTU:
NEGOCJACJA jest formą debaty między stronami konfliktu mającej na celu przegląd rozstrzygnięć i zastrzeżeń proponowanych przez obie strony, ich wspólną dyskusję i w efekcie wybór rozstrzygnięcia, na które zgodzą się obydwie (lub wszystkie) ze stron. Najbardziej pożądane jest rozwiązanie integrujące, czyli takie, które przynosi obu stronom korzyść.
- GRIT - strategia negocjacyjna stosowana w przypadku ostrego konfliktu polegająca na skłanianiu stron przeciwnych do współdziałania mającego na celu określenie skali ustępstw i stopniowe obustronne obniżenie napięcia; strona wychodząca z inicjatywą współpracy odwzajemnia wszystkie kooperacyjne działania strony przeciwnej, ale ma prawo odpowiedzieć agresją, gdy tamta zachowa się agresywnie
- MEDIACJA - pośrednictwo strony neutralnej w negocjacjach między stronami konfliktu za ich zgodą
- ARBITRAŻ - odgórne (arbitralne) rozwiązanie konfliktu przez stronę neutralną; strony konfliktu wybierają arbitrów (sędziów), którzy wybierają arbitra głównego, który narzuca swój wyrok na strony konfliktu
